TIỂU SỬ & SỰ NGHIỆP
Ông
sinh năm 1958 tại Sài Gòn, một thời học Trường Trung học Lasan Taberd
nơi ông bắt đầu biểu hiện khiếu âm nhạc. Năm 1975 ông vượt biên tỵ nạn
sang đến Singapore rồi sau sang Mỹ định cư, đến năm 1976 gia đình mới
sang cùng đoàn tụ.
Ngay những năm đầu tiên tại Mỹ ông đã sáng tác và
thắng giải Iowa Grand Ole Opry. Năm 1985 ông cho ra băng nhạc tiếng Anh
Children of the Ocean qua sự hợp tác với một số nhạc sĩ Mỹ.
Đối với
tân nhạc Việt Nam ở hải ngoại, ông đã sáng tác một số bài nổi tiếng như
"Một chút quà cho quê hương", "Lời kinh đêm", "Tình ca cho Nguyễn Thị
Sài Gòn". Album Một bông hồng cho người ngã ngựa sau khi ra mắt được đón
nhận rất thành công. Ông hợp tác với ca sĩ Nguyệt Ánh một thời gian, đi
lưu diễn nhiều nơi ở Mỹ, Úc, Nhật Bản, Âu châu hát lên những bản nhạc
tranh đấu, chống Cộng, mở đường cho phong trào Hưng ca ở hải ngoại.Cũng
vì việc đấu tranh chính trị mà cả hai bị nhà cầm quyền tuyên án tử hình
khiếm diện ở Việt Nam. Việt Dzũng với bài "Một chút quà cho quê hương"
cùng với Nam Lộc (tác giả bài "Sài Gòn vĩnh biệt") được nêu danh là một
trong những tên tuổi chính của dòng nhạc Việt Nam hải ngoại.
Ngoài
những bản nhạc gói ghém nỗi niềm ly hương và đấu tranh vốn là sở trường
của Việt Dzũng, ông còn có những tác phẩm tình ca vui trẻ như "Tình như
cây cà rem", "Có những cuộc tình không là trăm năm" hay uẩn ức như "Bên
đời hiu quạnh". Tổng cộng ông đã viết hơn 450 bài, một số ra mắt trong
hai tập nhạc Kinh Tỵ nạn và Lưu vong khúc. Năm 1990 Việt Dzũng lập hãng
ra băng và đĩa nhạc mang tên Trung tâm Việt Productions
Ngoài hoạt
động âm nhạc, Việt Dzũng còn có chân trong văn học, chủ bút nguyệt san
Nhân chứng ở California. Sau ông chuyển sang đóng góp cho đài phát thanh
Little Saigon Radio, bắt đầu từ năm 1993 làm phóng viên và xướng ngôn
viên cho đài phát thanh tiếng Việt toàn phần đầu tiên ở miền nam
California. Đến năm 1997 thì ông lập đài phát thanh riêng là Radio
Bolsa.
Đối với các chương trình thâu hình thì Việt Dzũng cũng xuất hiện thường xuyên là MC của chương trình ca nhạc của Trung tâm Asia.
Dù
ở lĩnh vực nào ông từng xuất hiện trong những cuộc vận động chống Cộng.
Ông luôn có mặt và hỗ trợ cho các công cuộc đấu tranh vì dân chủ, nhân
quyền cho dân tộc Việt Nam. Ông luôn sát cánh cùng các đoàn thể trẻ tại
Nam California (Hoa Kỳ) như Thanh Sinh Phó Đức Chính, Thanh Niên Cờ
Vàng. đấu tranh cho nhân quyền trong nước, và ông cũng luôn vận động cứu
giúp thuyền nhân tỵ nạn. Năm 2010 ông được thượng nghị sĩ tiểu bang
California Lou Correa trao giải "Community Heroes" vì 20 năm hoạt động
đóng góp cho cộng đồng.
TÁC PHẨM ÂM NHẠC TIÊU BIỂU:
Bên đời hiu quạnh
Bài tango cuối cùng
Có những cuộc tình không là trăm năm
Dấu chân của biển
Giòng cuồng lưu
Hát cho người dân oan
Khóc ru đời trinh nữ
Lời kinh đêm; ý thơ Mãn Thuận
Một chút quà cho quê hương
Mời em về
Noel rồi! Đừng hờn anh nữa bé ơi
Ngày con về
Tình ca cho Nguyễn Thị Sài Gòn
Tình như cây cà-Rem
Thung lũng chim bay
Và em hãy nói yêu anh
Băng và đĩa nhạc
Anh vẫn còn thương
Bên bờ đại dương
Bên em đang có ta
Hát cho Tự do
Hùng ca quật khởi
Lên đường
Mình ơi, đưa em về quê hương
Quê hương và em
NHẠC SĨ VIỆT DZŨNG VỪA QUA ĐỜI
Theo
tin từ thân hữu miền Nam California cho biết , và có sự phối kiểm của
phóng viên Nghê Lữ, nhà báo Huỳng Lương Thiện thì ca nhạc sĩ, xướng ngôn
viên Việt Dzũng vừa qua đời lúc 10:35 am sáng nay ngày 20 tháng 12,
2013 tại Fountain Valley Regional Hospital, Orange County, California.vì
một cơn đau tim.
Việt Dzũng tên thật Nguyễn Ngọc Hùng Dũng sinh
năm 1958 tại Sài Gòn. Thân phụ là bác sĩ Nguyễn Ngọc Bảy, di tản từ năm
1975, định cư tại California.
Người ta biết đến Việt Dzũng như
là MC cho các chương trình ca nhạc, Trung tâm Asia, là xướng ngôn viên
và người thành lập đài phát thanh Radio Bolsa, là hưng ca viên của nhóm
Hưng Ca Việt Nam tại Nam CA,
là tác giả của nhiều ca khúc nổi tiếng,
một nhạc phẩm được hát và nghe nhiều nhất là “Chút Quà Cho Quê Hương”
qua giọng ca Khánh Ly.
Bên cạnh nghề nghiệp, Việt Dzũng là người
tham dự rất nhiều trong các sinh hoạt cộng đồng, đấu tranh chống cộng,
xuống đường tham dự các cuộc biểu tình đòi hỏi nhân quyền cho Việt Nam,
cùng với ca sĩ Nguyệt Ánh xuất hiện trong các cuộc xuống đường như là
một đôi song ca chống cộng.
Trong đời sống thường nhật, Việt
Dzũng có nhiều bạn, trong đấu tranh anh có nhiều kẻ chống phá. Sự ra đi
đột ngột của ông là một mất mát lớn cho những phong trào đấu tranh của
người Việt hải ngoại. Những đồng nghiệp của anh trong ngành truyền
thông, báo chí tại Bắc California cho biết có dự định sẽ tổ chức một đêm
văn nghệ dành riêng để tưởng nhớ Việt Dzũng vào một ngày rất gần.
Tưởng
cũng nên biết thêm, trong tháng 12 nầy giới yêu văn nghệ đã liên tiếp
mất đi hai nhạc sĩ: Nhạc Sĩ Huỳnh Anh ( tác giả Mưa Rừng) vừa qua đời
tại San Francisco vào ngày thứ Sáu 13/12/3013 nhạc sĩ Huỳnh Anh, tác giả
của Mưa rừng, Kiếp cầm ca, Lạnh trọn đêm mưa, Thuở ấy có em, Mừng nắng
xuân về, Tình chỉ Đẹp Khi Còn Dang Dở, Rừng lá thay chưa, Biết nói gì
đây... vừa qua đời tại một bệnh viện thuộc thành phố San Francisco lúc
3:00pm ngày 13/12/2013.
Nhạc sĩ Huỳnh Anh sinh năm 1932 tại Cần
Thơ, là con của nghệ sĩ Sáu Tửng, một trong những người chơi đàn kìm nổi
tiếng của cải lương miền Nam. Năm 1947, Huỳnh Anh chính thức bước vào
con đường âm nhạc với vai trò một tay trống trong một ban nhạc tại thành
phố Đà Lạt (Tuyên Đức). Từ đó cho tới năm 1957, ông là nhạc công cho
các đoàn cải lương, phòng trà ca nhạc với các ban nhạc Philippines.
Huỳnh
Anh chơi được nhiều nhạc cụ như guitar, piano, tới kèn, percussion. Từ
những năm 1950, Huỳnh Anh là một tay trống lừng lẫy của các vũ trường.
Năm 1957 ông trở thành trưởng nhóm một ban nhạc và trình diễn ở nhiều
phòng trà, vũ trường của Sài Gòn cho tới năm 1975, sau đó cùng gia đình
sang Mỹ định cư sinh sống bằng nghề lái Taxi.
Huỳnh Anh sáng tác
khoảng 20 nhạc phẩm, nhưng nhạc phẩm nào cũng được đón nhận nồng nhiệt
cho đến ngày hôm nay. Ông cũng sáng tác một vài ca khúc cho các phim
điện ảnh: Loan Mắt Nhung cho bộ phim cùng tên với có sự tham gia diễn
xuất của Thanh Nga, và Sa mạc tuổi trẻ trong phim Điệu ru nước mắt.
Tại
San Fransisco, và San Jose trong anh em, thân hữu gần gủi, ông là anh
Ba hoặc là anh Ba Mưa Rừng. Những năm gần đây ông thường xuất hiện với
bạn bè, thân hũu tại san Jose. Khi cùng bạn bè họp mặt, ông thích uống
rượu Martell hoặc Hennessy.
(Nguyễn Dương tổng hợp)
*************************************************************************
Nghệ sĩ Việt Dzũng
Suốt hơn ba mươi năm nay, Việt Dzũng là một cái tên quen
thuộc với hầu hết mọi người Việt đang sinh sống ở hải ngoại, kể cả rất nhiều
người dân trong nước cũng biết đến tên anh..Nhưng cho tới nay vẫn chưa có ai
viết cho thật đầy đủ về người nghệ sĩ đa tài này và những đóng góp to lớn của
anh trên nhiều lãnh vực khác nhau, nhứt là trong địa hạt ca nhạc và truyền
thông đại chúng. Bên cạnh đó, anh cũng thường xuyên là đề tài cho các tờ báo
trong nước tấn công từ hơn hai chục năm nay, với những lời vu cáo, mạ lỵ nhằm
dìm anh xuống đáy vực sâu.
Nhưng người nghệ sĩ và chiến sĩ tranh đấu cho nhân quyền này
vẫn mane dạn vượt qua tất cả những khổ nạn chập chùng, oan khiên chất ngất và
càng ngày anh càng được nhiều người yêu mến anh thêm. Cũng chính biến cố 30
tháng tư năm 1975 cùng với sự sụp đổ của miền Nam Việt Nam đã đưa Việt Dzũng
rời xa quê hương mà cho đến nay chưa một lần nào anh đặt chân trở lại. Cùng với
36 người chen chúc nhau trên một chiếc tàu nhỏ bé, mong manh, Việt Dzũng và bà ngoại
của anh đã vĩnh viễn rời xa gia đình và đất nước Việt nam. Sau 22 ngày trên
biển khi không còn thức ăn, nước uống, cũng như phải chứng kiến biết bao nhiêu
cảnh đau thương trên biển cả, tàu của họ mới cập được bến Singapore. Nhưng liền
sau đó, tất cả lại bị chuyển qua một chiếc tàu khác và thẳng đường tới trại tị
nạn Subic ở Phi Luật Tân.
Chính những kinh
nghiệm sống trên đường vượt biển tìm tự do này đã khiến cho anh sáng tác rất
thành công các ca khúc để đời sau này, mà tiêu biểu nhất vẫn là “Lời Kinh Đêm”
với những câu ca: … “Thuyền trôi xa … về đâu ai biết ? Thuyền có về …ghé bến tự
do ? Trời cao xanh … hay trời oan nghiệt Trời có buồn … hay trời vẫn làm ngơ ?…
… Người buông xuôi về nơi đáy nước Người có mộng một nấm mồ xanh ? Biển ngây
ngô hay biển man rợ Biển có buồn hay biển chỉ làm ngơ …?” Chưa đầy 17 tuổi mà
đã rời xa mái ấm gia đình, bỏ lại sau lưng tất cả những người thân yêu, bè bạn,
mái trường yêu dấu với những sinh hoạt vui tươi của tuổi học trò.
Chắc chắn là có những khoảnh khắc anh Nguyễn Ngọc Hùng Dũng
chợt nhớ lại quãng đời niên thiếu ngập tràn kỷ niệm của mình, đã bỏ lại sau
lưng tận bên kia bờ Thái Bình Dương. Từ nhỏ anh đã là một học sinh xuất sắc của
trường Lasalle Tabert ở Sài Gòn, cũng như anh trai và đứa em trai kế của anh.
Người chị lớn của anh thì đang du học bên Nhật Bản về ngành giáo dục. Ba của
anh là bác sĩ Nguyễn Ngọc Bảy, cựu Dân Biểu của nền đệ nhị cộng hoà Việt Nam và
cũng là Thiếu Tá Y sĩ trưởng Bộ Tổng Tham Mưu và Sư đoàn 5 QLVNCH. Mẹ của anh
là giáo sư trường nữ trung học Gia Long ở Sài Gòn.
Việt Dũng đã yêu thích âm nhạc từ khi còn rất trẻ và được
các sư huynh ở trường Lasalle Tabert chỉ dạy rất tận tình. Trong lúc gia đình
mong cho anh sau này trở thành Bác sĩ để nối nghiệp cha, thì Việt Dzũng lại đam
mê ca hát, văn nghệ văn gừng. Anh thường cùng các bạn học trình diễn ca nhạc ở
những buổi văn nghệ liên trường. Việt Dzũng đã từng chiếm giải nhất ở cuộc thi
văn nghệ của trường Tabert và đại diện trường đi tham dự các buổi hát ủy lạo
chiến sĩ VNCH, cũng như tham dự vào những đại hội nhạc trẻ khắp nơi bên cạnh
những tên tuổi nổi danh thời bấy giờ như Trường Kỳ, Nam Lộc, Jo Marcel, Tùng
Giang, Đức Huy, Elvis Phương.v.v..
Đó là khoảng thời
gian từ năm 1971 cho tới tháng tư năm 1975. Giờ đây (tháng 6-1975), tại trại
tạm cư Subic, chàng thanh niên trẻ Việt Dzũng tạm quên đi những kỷ niệm thật
đẹp ở quê nhà mà bắt tay ngay vào đời sống mới. Với số vốn Anh ngữ học được ở
trung học và tính tình hoạt bát, Việt Dzũng liền tham gia hoạt động trong ban
tổ chức và điều hành trại, đón tiếp và giúp đở nhiều chuyến tàu tị nạn lần lượt
cặp bến Subic cho đến khi trại này đóng cửa. Rời trại tị nạn này, Việt Dzũng
cùng bà ngoại được đưa sang đảo Guam, rồi chuyển sang trại Ft. Chaffee ở tiểu
bang Arkansas.
Trong thời gian này Việt Dzũng hoạt động không ngừng nghỉ,
từ việc đón tiếp đồng bào tị nạn mới tới, sinh hoạt trong hội Hồng Thập Tự, hội
USCC, cộng tác với tờ báo của trại, chương trình phát thanh của trại, làm thông
dịch viên giúp đỡ rất nhiều người chung quanh. Ở lại trại gần đến ngày cuối
cùng trước khi trại đóng cửa, anh được Đức cha Bernard Law, Giám Mục địa phận
Springfield, Missouri, bảo trợ và gởi đến tạm trú trong một gia đình người Mỹ.
Năm 1976, Việt Dzũng tiếp tục học lớp 11 ở trường trung học St. Agnes, Missouri
và tự trau dồi thêm về âm nhạc theo như sở thích và đam mê từ nhỏ của anh. Tại
đây, anh bắt đầu sinh hoạt ca hát với các anh chị em thuộc cộng đồng Việt Nam.
Anh cũng từng xuất hiện trên đài truyền hình KOZK21 ở Springfield.
Một năm sau (1977), Việt Dzũng được đoàn tụ với gia đình ở
Wood River, tiểu bang Nebraska. Năm đó anh tốt nghiệp trung học tại trường Wood
River. Năm 1978, Việt Dzũng chính thức bước vào lãnh vực âm nhạc khi cùng một
người bạn học chung trường tên là Vernon Larsen lập ban song ca để hát theo lối
du ca (troubrador) của Mỹ, tên “Firebirds” (Chim Lửa). Đôi song ca này chuyên
hát nhạc đồng quê của Hoa Kỳ (American country music). Việt Dzũng sử dụng tây
ban cầm và cùng người bạn Mỹ đi trình diễn khắp nơi ở vùng Trung Mỹ, kể cả các
club nhạc của dân địa phương. Nhiều người Mỹ đã tỏ ra rất ngạc nhiên khi thấy
một thanh niên Á châu hát nhạc đồng quê rất thành thạo, trôi chảy nên đã dành
cho anh thật nhiều thiện cảm.
Cũng năm 1978 này, Việt Dzũng đoạt giải nhất về sáng tác
nhạc country music tại cuộc thi Iowa Grand Old Orphy. Thật ngạc nhiên khi anh
là người Việt Nam đầu tiên, mà cũng là người Á châu đầu tiên chiếm giải nhất về
bộ môn sáng tác country music với bài hát hoàn toàn bằng Anh ngữ. Ngay sau đó,
một hãng dĩa về country music đã mời anh cộng tác để thực hiện một Album nhạc
đồng quê, nhưng anh đã từ chối vì muốn tiếp tục học ở Đại học theo ý muốn của
song thân. Cũng trong năm này, Việt Dzũng bắt đầu sáng tác nhạc Việt với bài
hát đầu tiên là “ Sau Ba Năm Tỵ Nạn Tại Hoa Kỳ”, viết về thân phận người dân xa
xứ với những đau đớn chia lìa. Bài hát thứ hai là “Một Chút Quà Cho Quê Hương”
đã trở thành một ca khúc lẫy lừng nhất của Việt Dzũng, được mọi người yêu thích
cho đến tận hôm nay.
Đó là thời gian người Việt tỵ nạn bắt đầu gửi quà về cho
thân nhân ở quê nhà, chia sẻ những khổ đau chất ngất, đọa đày dưới chế độ mới
như những lời ca sau đây: “Em gởi về cho anh dăm bao thuốc lá Anh đốt cuộc đời
cháy mòn trên ngón tay … Gởi về cho mẹ dăm chiếc kim may Mẹ may hộ con tim gan
quá đoạ đày … Gởi về cho chị hộp diêm nhóm lửa Chị đốt cuộc đời trong hoang
lạnh mù sương Gởi về cho mẹ dăm gói trà xanh Mẹ pha hộ con nước mắt đã khô cằn
…. Con gởi về cho cha một manh áo trắng Cha mặc một lần khi ra pháp trường phơi
thây Gởi về Việt Nam nước mắt đong đầy Mơ ước một ngày quê hương sẽ thanh bình
…”
Nhớ lại những ngày đầu tiên làm quen với sinh hoạt văn nghệ
của người Việt tha hương, khi Việt Dzũng theo người chú họ về San Antonio,
Texas thăm gia đình người bạn nhân dịp tết Nguyên Đán 1979. Tại Hội Chợ Tết nơi
đây, anh đã lên sân khấu, ôm đàn guitar trình bày hai ca khúc mà anh vừa sáng
tác. Hát xong, nhìn xuống khán giả thì mọi người đã đầm đìa nước mắt và túa ra
ôm ấy anh khi anh rời sân khấu.
Việt Dzũng đã chinh
phục bà con đồng hương nơi đây kể từ lúc này. Năm sau 1980, Việt Dũng trình
diễn tại một đại nhạc hội ở Omaha, Nebraska với Sĩ Phú và Mai Lệ Huyền. Sau đó
anh đã hát với Khánh Ly, Hoàng Oanh, Trung Chỉnh ở Denver, Colorado những bài
hát do anh sáng tác. Ngay lúc đó, Khánh Ly đã chọn ba bài hát của anh là: “Lời
Kinh Đêm, Mời Em Về, Một Chút Quà Cho Quê Hương” đem về California thâu vào
băng nhạc “Một Bông Hồng Cho Người Ngã Ngựa” (nhà văn Mai Thảo viết lời giới
thiệu). Ba bài hát này đã là những bài hát nằm lòng của hàng triệu người Việt
nhiều năm sau đó (kể cả ở trong nước).
Năm 1980, là năm mà số người Việt bỏ nước ra đi cao nhất,
Việt Dzũng đã cho ra mắt cuồn băng nhạc đầu tay “Kinh Tỵ Nạn” do Trung Tâm Nhã
Nhạc tại Houston, Texas thực hiện. Ngay tuần lễ đầu băng nhạc này đã được đón
nhận nhiệt liệt từ California đến tận Canada, số bán sau đó đã lên đến cả trăm
ngàn ấn bản. Lúc đó, Việt Dzũng đã quyết định chính thức di chuyển qua
California sinh sống và sinh hoạt văn nghệ để có thể phát triển tài năng của
anh nhiều hơn. Đầu tiên, anh được nhạc sĩ Ngọc Chánh mời hát cho đại nhạc hội ở
Orange County và tiếp tục lưu diễn khắp nơi.
Anh cũng đã hoàn
thành cuồn băng nhạc thứ nhì tên là “Lưu Vong Khúc” vào giai đoạn này. Trước
đó, vào năm 1978 anh đã gặp ca nhạc sĩ Nguyệt Ánh tại Đại Hội Thanh Niên Cách
Mạng Việt tại thủ đô Washington DC và hai người liền kết nghĩa chị em. Cả hai
cùng sáng tác chung một đường lối và họ đã kết hợp thành một đôi song ca trình
diễn khắp nơi trên thế giới, chỉ trừ các nước cộng sản mà thôi. Tại Mỹ, họ đã
lưu diễn hầu hết 50 tiểu bang, kể cả những tiểu bang có rất ít người Việt sinh
sống.
Tại Á châu, họ đã hát
ở Nhật hơn ba lần, hát cho các phái đoàn ngoại giao, tòa tổng lãnh sự, sứ quán
Mỹ ở nhiều nước như Thái Lan, Mã Lai, Nam Dương, Phi Luật Tân, v.v…Nhưng chuyến
lưu diễn ở Âu Châu của Việt Dzũng và Nguyệt Ánh phải coi là một chuyến lưu diễn
lịch sử. Đã có hàng ngàn người Việt từ khắp nơi đón xe lửa đến gần địa điểm
trình diễn, cắm trại nằm chờ trước hai ba ngày khai mạc để gặp hai thần tượng
của họ. Ở Úc Châu khán giả cũng nhiệt liệt đón chào Việt Dũng và Nguyệt Ánh. Họ
đã đi hết những thành phố có người Việt cư trú kể cả những nơi hẻo lánh như
Perth và Darwin.
Đã có nhiều bài báo và cả hai cuốn sách xuất bản ở Úc được
viết ra để ca tụng cho lý tưởng đấu tranh chống cộng và ước mơ ngày về quang
phục quê hương của đôi nghệ sĩ này. Ngay lúc đó, chính quyền Cộng Sản Việt Nam
liền lên án Việt Dzũng và Nguyệt Ánh là hai kẻ phản động số một, tuyệt đối cấm
phổ biến tất cả các nhạc phẩm của họ trong nước. Trong một phiên tòa sau đó,
CSVN đã kết án tử hình khiếm diện hai nghệ sĩ này. Ngày 1 tháng Tư năm 1985,
hai nghệ sĩ này đã kết hợp với những ca nhạc sĩ khác để thành lập Phong Trào
Hưng Ca Việt Nam, dùng âm nhạc làm vũ khí đấu tranh chống lại kẻ thù.
Cho đến nay, Phong Trào Hưng Ca Việt Nam vẫn còn hoạt động
đều đặn với những tên tuổi khác như Huỳnh Lương Thiện, Trương Sĩ Lương, Xuân
Nghĩa, Tuấn Minh, Tuyết Mai, Lưu Xuân Bảo..v.v..Trong suốt thời gian hơn 25 năm
này, Việt Dzũng vẫn tiếp tục có những hoạt động đều đặn, liên tục và bền bỉ để
tranh đấu cho người tị nạn Việt Nam. Từ những buổi văn nghệ gây quỹ cho các con
tàu với người vượt biển như Cape D’Anamur, chương trình SOS Boat People, vận
động chống lại chương trình cưỡng bách hồi hương người tị nạn, tranh đấu với
quốc tế tại Genève, Thụy Sĩ, tại Liên Hiệp Quốc…
Có thể nói, bất cứ nơi nào có người tị nạn Việt Nam là có
bước chân Việt Dzũng mang tiếng đàn, tiếng hát của anh để binh vực cho họ, sưởi
ấm tấm lòng của họ, mang niềm tin yêu và hy vọng cho họ vượt qua những khổ cực,
đau buồn và mất mát trên đường vượt biên. Anh đã có mặt hầu hết các trại tị nạn
ở vùng Đông Nam Á để thăm viếng, ủy lạo đồng bào, giúp đở trẻ em không thân
nhân và hàng ngàn công tác xã hội khác mà không hề biết mệt.
Cũng trong năm 1985 này, Việt Dzũng đã cho ra đời một băng
nhạc hoàn toàn bằng Anh ngữ “Children of the Ocean”. Đây cũng là album nhạc đầu
tiên của người Việt hải ngoại bằng tiếng Anh. Các tờ báo Orange County
Register, Los Angeles Times, Washington Post đều có những bài viết khen ngợi
cuốn băng này. Riêng tờ Austin-American- Stateman đã gọi Việt Dzũng là “người
nghệ sĩ nổi tiếng nhất của cộng đồng người Mỹ gốc Việt, và là một tấm gương
sáng giá, chứng tỏ là người tỵ nạn có thể hội nhập vào đời sống mới, trong khi
vẫn giữ được nguồn gốc của quê hương mình.”
Về truyền thông, Việt Dzũng đã mở ra một cánh cửa khác để
cho thấy một tài năng thiên phú và đa dạng ở anh. Sau một thời gian dài làm
báo, tháng 7 năm 1993 Việt Dzũng được mời làm xướng ngôn viên chính cho chương
trình phát thanh tiếng Việt đầu tiên ở Nam California, phát thanh 6 tiếng đồng
hồ mỗi ngày là đài Little Saigon.
Cũng cần nhắc lại là trước đó các đài phát thanh đều làm
chương trình theo kiểu ngày xưa, nghĩa là thâu thanh trước đàng hoàng, kỹ càng
từng tiết mục và tới giờ là cho phát thanh lên. Nhưng lần đầu tiên, Việt Dzũng
đã tạo ra một phong cách mới: anh đưa ra những chương trình trực tiếp truyện
trò cùng thính giả (talk back) trong buổi phát thanh. Nên không khí rất vui
nhộn và hào hứng, náo nhiệt vô cùng. Sau này các đài phát thanh ở Mỹ và ngay cả
ở bên Việt Nam cũng bắt chước theo lối này.
Kể cả các đài BBC, VOA phát thanh về Á Châu, cũng thay đổi
cách làm việc như cho xướng ngôn viên được phép đùa giỡn với thính giả chớ
không đọc tin một cách nghiêm trang như ngày xưa. Ngoài việc phổ biến tin tức,
âm nhạc, thể thao cuối tuần, giải trí cuối tuần, tin tức Hollywood …VD còn thực
hiện chương trình đặc biệt nhất là chương trình “Tâm tình với nghệ sĩ” được rất
nhiều thính giả ưa thích. Chương trình này lúc đầu phát từ 11 đến 12 giờ trưa
hàng ngày trên làn sóng 967 FM của đài KWIZ. Sau đó mỗi tuần phát hai ngày thứ
hai và thứ tư.
Trong vòng hơn hai năm, mà Việt Dzũng đã phỏng vấn trên 350
nghệ sĩ. Từ những ca sĩ nổi tiếng như Thanh Thúy, Thanh Tuyền, Chế Linh, Lệ
thu, Ý Lan, Vũ Khanh …cho đến những ca sĩ mới xuất hiện ở hải ngoại sau này như
Mạnh Đình, Dạ Nhật Yến, Thanh Trúc, Phi Nhung … Những nghệ sĩ đến từ các tiểu
bang xa cũng được mời phỏng vấn như Hà Thanh, Từ Công Phụng, Trường Kỳ, Châu
Hà, Văn Phụng .v.v…Trong tất cả các chương trình phỏng vấn này, nóng bỏng nhất
và đặc biệt nhất phải nói là chương trình phỏng vấn nữ ca sĩ Ngọc Lan. Vì từ
trước tới nay, Ngọc Lan không nhận lời cho ai phỏng vấn cả (vào thời điểm đó),
chỉ có một lần cô trả lời trên đài VOA; và Việt Dzũng là người duy nhất phỏng
vấn được Ngọc Lan vào tháng 10 năm 1994.
Bốn năm sau( 1996), Việt Dzũng cùng các bạn đứng ra thành
lập một chương trình phát thanh độc lập, đó là đài Radio Bolsa, phát thanh trên
ba làn sóng khác nhau ở Nam California, Bắc California và Houston, Texas. Hiện
nay (2006), Radio Bolsa đang phát sóng trên 106.3 FM, 1190 AM (Nam California)
và 1430 AM (San Jose) với Việt Dzũng và Minh Phương là hai xướng ngôn viên chủ
lực cùng với các xướng ngôn viên khác như Khúc Minh, Nguyễn Phú, Uyên Thy, Mai
Trang…
Việt Dzũng đã tạo sự gần gũi, thân mật giữa xướng ngôn viên
với thính giả từ trẻ đến già, ở nhà cũng như đang lái xe đi làm với những
chương trình đa dạng và phong phú hàng ngày. Dĩ nhiên là với kỷ thuật phát
thanh digital, mọi người trên khắp thế giới cũng có thể nghe được các chương
trình phát thanh này trên mạng thông tin toàn cầu bất cứ lúc nào.
(http://www.radiobolsa.com/)
Tuy công việc hàng ngày của anh thật bận rộn như vậy, nhưng
ngoài thời gian làm việc ở đài phát thanh, Việt Dzũng còn chứng tỏ là anh có
khả năng làm báo rất thành công. Kể từ năm 1980, anh đã cộng tác với tờ Người
Việt (trang song ngữ Tuổi Trẻ). Sau đó anh về làm Tổng Thư Ký cho tờ Nhân Chứng
năm 1982. Tờ Tay Phải (của Du Tử Lê) năm 1983. Về Houston làm Tổng Thư ký cho
tờ Việt Nam Thương Mại năm 1988. Trở lại California làm thư ký cho tờ Sài Gòn
Nhỏ một thời gian và sau đó cộng tác với tờ tuần báo Diễm từ năm 1990. Năm 1992
trở thành Thơ ký toà soạn cho tờ nguyệt san Hồn Việt cho đến bây giờ.
Việt Dzũng cũng là cộng tác viên của nhiều cơ quan truyền
thông khắp nước Mỹ như tờ Phố Nhỏ (Washington DC), Thế Giới Mới (Dallas, PL),
Phương Đông (Seattle, WA), Mõ Magazine (San Jose, Sacramento, San Francisco
& Oakland), Làng Văn (Canada), Nhân Quyền (Úc), Tin Điển (Đức) .v.v. Hầu
như lúc nào Việt Dzũng cũng có những dự tính và dự án trước mặt, nhưng không
làm sao có đầy đủ thời giờ để lo cho xuể. Chỉ nói riêng về mặt sáng tác âm nhạc
thì cho đến nay Việt Dzũng đã sáng tác hơn 450 bài hát về đủ mọi thể loại.
Những bài hát về tỵ nạn đã được phổ biến rộng rãi trong hai tập nhạc “Kinh Tỵ
Nạn (1980) và “Lưu Vong Khúc” (1982).
Những bài hát này được viết ra như một thôi thúc về những
điều phải nói ra trong những năm lạc lõng của đời lưu vong nơi xứ người. Sau đó
là các ca khúc đấu tranh, quang phục quê hương. Nhưng nhiều nhất vẫn là tình
ca, sáng tác rất nhiều nhưng chưa phổ biến hết.
Những bản tình ca nổi tiếng của Việt Dzũng có thể kể ra như
Bài Tango Cuối Cùng, Thung Lũng Chim Bay, Khóc Ru Đời Trinh Nữ, Bên Đời Hiu
Quạnh, Có Những Cuộc Tình Không Là Trăm Năm, Và Em Hãy Nói Yêu Anh, Tình Như
Cây Cà-Rem… Năm 1990, Việt Dzũng thành lập riêng cho mình Trung Tâm Việt Productions,
chuyên sản xuất các CD nhạc với tiếng hát của anh và bằng hữu như các CD: Ru Em
Sông Núi Đợi Chờ, Thánh Ca Vào Đời, Hùng Ca Quật Khởi, Quê Hương Và Em, Mình Ơi
Đưa Em Về Quê Hương, Thắp Lửa Yêu Thương, Lên Đường, Bên Em Đang Có Ta, Tuổi
Trẻ Về Nguồn, Hát Cho Tự Do, Thắp Lửa Tự Do, Trái Tim Ở Lại, Anh Vẫn Còn
Thương, Vuốt Mặt, Bên Bờ Đại Dương …
Sau hai mươi năm hoạt
động không ngừng nghỉ trên mọi lãnh vực và được nổi danh khắp nơi, được hàng
triệu người ái mộ (nhứt là giới trẻ ở hải ngoại), nhưng cũng có lúc Việt Dzũng
cảm thấy rất cô đơn. Anh đã từng bày tỏ cảm nghĩ của riêng anh trong một lần
phỏng vấn năm 1995 với nhà báo Trường Kỳ như sau: “Nhìn vào đời sống nghệ sĩ,
ai cũng cũng chỉ thấy những rực rỡ của ánh đèn sân khấu, của những tràng pháo
tay và của những rộn rịp âm thanh. Đời sống của nghệ sĩ không phải chỉ có vậy.
Còn có những giọt nước mắt âm thầm mỗi đêm, những đắng cay tủi nhục và những
cám dỗ chập chùng đi kèm.
Cá nhân Việt Dzũng không bao giờ muốn trở thành ca sĩ. Chỉ
muốn làm một nhạc sĩ ghi lại những nỗi suy tư của một đời người, và những rung
động mà mình bất chợt tìm thấy. Vì thế, nên khi nghe một ca khúc, khi thưởng
thức một nhạc phẩm nào, hãy nghe bằng sự rung động của chính tâm hồn mình. Bạn
sẽ thấy người nhạc sĩ đó đang mang trái tim của họ trải rộng cho bạn nhìn, như
một tấm tranh vẽ. Có thể bạn sẽ bắt kịp những nét chấm phá trong tranh. Có thể
bạn chỉ ơ hờ lướt mắt qua rồi thôi. Nhưng dù gì đi nữa, mỗi ca khúc hay mỗi bức
tranh vẫn là một hiện diện trong đời sống. Và hãy cảm ơn sự hiện diện đó, vì
nếu không cuộc đời sẽ chỉ là những vô nghĩa kéo dài. (Việt Dzũng trong “Tuyển
Tập Nghệ Sĩ”, 1995) Thực ra, nỗi cô đơn ấy cũng chỉ thoáng qua mà thôi. Những
dự án, kế hoạch vẫn được anh theo đuổi càng lúc càng nhiều, choáng ngộp.
Việt Dzũng tâm sự là anh mong cho một ngày dài thêm 48 tiếng
đồng hồ, thay vì chỉ có 24 giờ để anh có thể hoàn thành bao nhiêu công việc
đang vây bủa lấy anh. Ngày tháng vẫn trôi nhanh, trôi nhanh. Những hoạt động
của anh gần đây thì nhiều vô số kể. Chỉ nói riêng về sinh hoạt với Phong Trào
Hưng Ca Việt Nam thôi, thì những lần công tác nổi bật nhất là: Phát động chiến
dịch “Tưởng Niệm 50 năm Hiệp Định Genève (1954-2004)”, biểu tình trước trụ sở
Liên Hiệp Quốc tại Genève (Thụy Sĩ) ngày 3-4-2004 Đại nhạc hội Cứu Trợ Nạn Nhân
Bão Lụt Katrina tổ chức ở Houston (17.9.2005), sau chương trình “Chén Gạo Tình
Thương” do Phong Trào Hưng ca phát động từ ngày 9.9.2005.
Đại nhạc hội “Đêm
Tình Thương” phối hợp với cộng đồng người Việt ở Dallas Fortworth va Trung Tâm
ca nhạc Asia (tháng 9-2005) Chương trình văn Nghệ gầy quỹ cứu trợ nạn nhân cơn
bão Katrina tổ chức ở Wichita. Những chương trình Đại Nhạc Hội gây quỹ giúp
Thương Phế Binh VNCH ở khắp nơi …. Trong những chương trình gây quỹ từ thiện và
văn nghệ đấu tranh đó, Việt Dzũng đã đến với đồng hương bằng cung cách rất bình
dị thân thương. Luôn luôn có những bạn trẻ vây quanh, tíu tít thăm hỏi, chụp
hình chung với anh. Có những bà mẹ già vẫy tay gọi anh lại gần chỉ để được nắm
tay anh, nói vài ba câu thăm hỏi với niềm rưng rưng cảm xúc.
Nhưng tài năng đặc biệt nhất và nổi bật của anh là kể từ năm
1996 khi anh cộng tác với Trung Tâm Ca Nhạc Asia để làm MC hướng dẫn các chương
trình video và đại nhạc hội trực tiếp thu hình. Anh cũng cộng tác với đài
truyền hình SBTN trong việc soạn và đọc tin tức hàng ngày, cùng nhiều tiết mục
khác cho chương trình phát hình liên tục 24 giờ mỗi ngày. Trước đó anh cũng đã
từng nhiều lần làm MC cho các buổi đại nhạc hội, các buổi biểu tình, những lần
gây quỹ từ thiện …
Riêng ở các chương trình của Trung Tâm Asia thì anh đã hợp
tác viết thuyết minh và giới thiệu cho các chủ đề, các tài năng mới trong cộng
đồng người Việt ở hải ngoại. Vì từ lâu nay Trung Tâm Asia là một trong hai
trung tâm hàng đầu về ca nhạc ở hải ngoại được tiếng là luôn luôn có nhiều sáng
kiến mới lạ và nâng đở cho những tài năng trẻ tuổi trong lãnh vực ca hát. Rất
nhiều chương trình Video của Asia có các chủ đề đầy tình người, không nhằm mục
đích thương mại, nhưng rất thành công như “Người Lính”, “Những Tình Khúc Thời
Chinh Chiến”, “Tình Ca Anh Bằng”. Vài năm gần đây lại có những chương trình
Asia video thật giá trị như “Âm Nhạc Vòng Quanh Thế Giới” (phát hành
27/2/2004), “Tiếng Hát Trái Tim” (thu hình 20/3/2004), “Mùa Hè Rực Rỡ 2005″
(thu hình 22/7/2005).
Nhưng đặc biệt nhất
là video “Hành Trình Tìm Tự Do”( phát hành 24/6/2005), khán giả đã thực sự xúc
động khi thấy Việt Dzũng trở lại các đảo tị nạn ở Đông Nam Á để làm phóng sự
video, gợi nhớ cảnh vượt biển của những thuyền nhân tỵ nạn liều chết ra đi tìm
tự do ngày xưa. Cũng chính những chương trình video này, khi được chuyển về
Việt Nam cùng với các DVD khác như “Cuộc Đổi Đời Bi Thảm, Triệu Đóa Hồng Cho
Người Phụ Nữ VN, Cuộc Khổ Nạn của Người VN (Dạ Lan), và gần đây là Asia 50
“Vinh Danh Nhật Trường” và Asia 51 “Nhạc Vàng, Tình Khúc Sau Cuộc Chiến” … đã
khiến nhà cầm quyền Việt Nam vô cùng tức tối, khi nhìn thấy Việt Dzũng vẫn tiếp
tục xuất hiện trong vai trò làm MC.
Nên vào ngày 18/9/2006 tờ báo Công An Thành Phố HCM đã bắt
đầu đăng hai bài viết với đủ thứ ngôn từ hạ cấp nhằm mạ lỵ, phỉ báng và bôi nhọ
cá nhân Việt Dzũng thật nặng nề. Có thể nói lần này là lần anh bị những người
Cộng Sản VN “đánh” nặng nhứt từ trước đến nay. Nhưng cũng chính những bài báo
này đã khiến cho mọi người càng thấy rõ bộ mặt nham hiểm, quỷ quyệt của Cộng
Sản VN như thế nào và cũng làm cho nhều người thông cảm, yêu mến và chia sẻ nhưng
oan khiên, thống khổ của người nghệ sĩ này nhiều hơn.
Với tất cả những mũi tên tẩm thuốc độc bắn thẳng vào anh,
Việt Dzũng chỉ im lìm, không lên tiếng biện minh hay viết bài đính chính. Anh
vẫn âm thầm tiếp tục thực hiện những dự án và càng hăng say hoạt động, cống
hiến tài năng của mình cho đồng hương như anh đã làm suốt hơn ba mươi năm nay.
Lúc nào cũng vậy, anh vẫn luôn luôn là một đứa con cưng của tổ quốc và quê
hương Việt Nam. Anh vẫn tiếp tục con đường tranh đấu cho nhân quyền và quang
phục quê hương trong niềm tin rằng chế độ Cộng sản sẽ cáo chung trong một tương
lai rất gần.
Duy-Khiêm Vũ Xuân
Tráng
*************************************************************************
Nam Lộc nói về sự ra đi của nhạc sĩ Việt Dzũng
Kính
thưa quý anh chị và các bạn. Trước hết tôi xin thành thật cám ơn sự
thăm hỏi của quý anh chị và các bạn trong những giờ phút vừa qua, và xin
phép được trả lời chung qua một vài dòng tâm sự dưới đây:
"Tấm ảnh cuối cùng của hai anh em chúng tôi" - Nam Lộc và Việt Dzũng
Dĩ
nhiên sự ra đi bất ngờ của nhạc sĩ Việt Dzũng là một mất mất rất lớn
lao đối với tôi khi mà người bạn đồng hành của mình trong suốt hơn 30
năm qua trên con đường văn nghệ, vận động cho nhân quyền và tranh đấu
cho tự do, dân chủ là nhạc sĩ Việt Dzũng đã không còn nữa. Tuy nhiên tôi
thương anh ít hơn là thương những người quý mến anh còn ở lại trên cõi
đời này, trong đó có tôi. Mặc dù đã phải ra đi ở độ tuổi còn trẻ, nhưng
suốt hơn 50 năm qua, Việt Dzũng đã sống thật trọn vẹn và thật ầy đủ với
những gì anh muốn làm cùng những điều anh muốn thực hiện. Sống với lý
tưởng, với lương tâm và đem tâm sức cùng tài năng của mình để phục vụ
cuộc đời.
Vì
sức khỏe không được tốt cho nên Việt Dzũng cũng đã chuẩn bị tinh thần
cho những điều bất trắc có thể xẩy ra. Và có lẽ cũng vì thế nên khi có
những biến chuyển về bệnh trạng, anh đã ra đi thật nhanh chóng, thật
thản nhiên, chỉ để lại bao đau đớn, xót xa cho những người thương mến
anh đang còn sống. Điển hình là chưa đầy 24 tiếng đồng hồ kể từ khi tin
về sự ra đi của anh được loan truyền đã gây sự xúc động và bàng hoàng
cho rất nhiều người. Hầu như điện thoại, text và email của tôi đã tràn
ngập lời nhắn của những người thân hoặc những người chưa bao giờ tôi
quen biết. Quý vị đã gọi từ khắp mọi nơi trên thế giới kể cả từ VN với
những lời chia sẻ, nhắn gửi chân thành và những giọt nước mắt thiết tha
dành cho Việt Dzũng.
Một
trong những điều may mắn và hân hạnh trong cuộc đời của tôi, là được
đứng bên cạnh một người mà tôi luôn luôn ngưỡng mộ và quý mến từ bao năm
qua cũng như được hoạt động cùng anh trong nhiều lãnh vực. Nếu không có
Việt Dzũng ở bên cạnh, nếu không có Việt Dzũng cố vấn, an ủi, khuyến
khích thì chắc tôi đã không hoàn thành được những gì mà mình muốn và đã
thực hiện.
Việt
Dzũng đã ra đi, nhưng tinh thần và lý tưởng phục vụ cho tha nhân, cho
quê hương đất nước cùng dòng nhạc của anh vẫn còn tồn tại và sẽ sống mãi
trong lòng những người thương mến anh. Tôi chỉ buồn một điều là từ nay
sẽ không còn ai chọc phá mình trên sân khấu hay trước mặt khán thính giả
nữa. Thằng em tôi nó đang ngủ thật bình yên!
Nam Lộc, December 21, 2013
Một mùa Giáng Sinh buồn!
PS: ... và bài trả lời đài phát thanh BBC buổi sáng hôm nay:
'Trái tim vì tự do đã ngừng đập'
Nhạc sỹ Nam Lộc điểm lại những đóng góp cho nghệ thuật và cộng đồng
ngưởi Việt ở hải ngoại của nhạc sỹ Việt Dzũng, người vừa qua đời ở Mỹ.
Việt
Dzũng là 'một thiên tài', một người sống và làm việc cần mẫn, chăm chỉ
suốt đời 'vì lý tưởng tự do cho cộng đồng, cho tha nhân và dân tộc',
theo nhạc sỹ Nam Lộc, đồng nghiệp và thân hữu của người nhạc sỹ, ca sỹ
vừa qua đời hôm 20/12/2013 ở Mỹ.
Theo ông Nam Lộc, Việt Dzũng (1958-2013) chỉ có một mục đích sống đó là
'đóng góp cho nghệ thuật và đóng góp cho quê hương, đất nước', cũng như
không ngừng lên tiếng giúp 'những người không thể lên tiếng bảo vệ
mình'.
"Việt Dzũng ra đi là một sự mất mát rất lớn lao...", nhạc sỹ chia sẻ cảm xúc từ Hoa Kỳ.
"Trước hết đối với cộng đồng, chúng ta mất đi một chiến sỹ luôn luôn tranh đấu cho tự do dân chủ và cho nhân quyền,
"Những người thấp cổ bé miệng mất đi một tiếng nói mạnh mẽ đại diện cho
mình, đại diện cho những người muốn nói lên tiếng nói mà không nói được ở
khắp mọi nơi trên thế giới,
"Trung tâm Asia mất đi một người cộng tác, một người cố vấn nòng cốt ở
trong chương trình, cá nhân tôi mất đi một người bạn thân tình mà tôi
quý mến," ông nói với BBC hôm 21/12/2013.