Hạnh phúc: Có và Không!
Xin thưa ngay, ghiền đây không
phải là xì ke ma túy, cũng không phải cờ bạc,
rượu chè, mà là căn bệnh ghiền của thế kỷ 21:
Ghiền Internet. Chẳng biết tự bao giờ mà ngày
nào cũng vậy, ăn sáng xong cứ theo thói quen là
tôi phải bật máy vi tính, check meo, chuyển meo,
gửi meo, xong hết rồi mới yên tâm mà làm việc
khác. Có bữa bận quá, gần chiều tối vẫn chưa
đụng tới cái laptop được thì người tôi cứ bứt
rứt làm sao ấy. Tháng rồi, gặp gia đình cậu em,
tôi hết hồn khi nhìn thằng cháu mới 6 tuổi đầu
khi hai bàn tay nó cứ bấm thoăn thoắt trên bàn
phím mà mắt thì vẫn không rời màn ảnh computer.
Thì ra cu cậu đang chơi game. Tôi cà rà lại xem,
hỏi sao con giỏi vậy? Thằng bé vẫn chăm chú vào
trò game, trả lời một câu ngọt xớt: “Mấy cái này
dễ òm hà, ai mà hổng biết”. Thằng anh 10 tuổi
đứng kề bên xen vào: “Mai bố dẫn con đi mua cái
iPad mới nè. Cái cũ out of date rồi. Tụi bạn con
chơi đồ top of the line không hà”. Úi trời ơi,
thiệt là hậu sinh khả úy. Còn cô cháu gái 14
tuổi thì miễn bàn. iPod đeo dính hai lỗ tai suốt
ngày, có lúc đi đường mà cô cứ nhún nha nhún
nhảy theo điệu nhạc đang nghe. Lại còn màn gửi
text nữa chứ. Hôm nọ anh bạn đồng nghiệp biểu
diễn cho chúng tôi xem màn “ảo thuật một ngón”,
tức là một bàn tay anh cầm cái cell phone trong
khi ngón cái cứ múa may liên hồi để chọn cái chữ
cái mà ráp thành câu rồi “click” - send. Ai nấy
phục lăn. Chưa hết, gần đây thiên hạ còn có thêm
màn facebook. Chẳng hiểu có cái gì mà người ta
mê đến vậy. Mỗi ngày tôi nhận ít nhất cũng dăm
ba cái meo mời click vào xem “my facebook”.
Thiên hạ thi nhau mở account, rồi post hình mình
lên, xong lại mời free mọi người thi nhau mà vào
xem và ngắm. Tôi đã có lần click xem facebook
của cậu em. Ối dào, chuyện gì cậu cũng khai tuốt
tuồn tuột. Nào là sáng nay mình thức dậy lúc mấy
giờ, hôm nay đi đâu, tắm mấy lần, ăn cơm mấy
bữa, vân vân và vân vân. Lạ cái là bạn bè cậu em
cứ thi nhau gửi facebook qua lại cho nhau đọc,
xem và... phê bình góp ý. Riết rồi loạn. Nhức
cái đầu. Nên tôi chỉ thu hẹp mình trong phạm vi
"meo". Đọc và chuyển meo, vậy cũng đã chiếm bao
nhiêu thời giờ trong ngày. Thế cho nên thường
xuyên bị ba đứa cháu chê là "quê một cục"...
Tuần rồi như thường lệ, ăn sáng xong tôi bật máy
check meo và click vào một đọc một lá thơ mà cô
em chuyển đến. Anh chàng nha sĩ nào đó đã viết
gửi cho bạn bè về chuyến đi của anh về một xứ sở
xa xôi mà, như anh kể, nơi đó hoàn toàn không có
điện thoại, không máy vi tính, không xe, không
radio, tivi, nói chung là không có thứ gì mà thế
kỷ 21 này gọi là high tech. Không tin, tôi email
xin một cuộc hẹn trò chuyện với anh...
Hội Từ Thiện Arpan
- Chào anh Nguyễn Bình. Nhận email của anh, tôi
ngạc nhiên lắm. Có thật là anh đã đến một vùng
đất mà nơi đó không hề có dấu tích của các
phương tiện tối thiểu của cuộc sống, mà theo như
anh viết, anh đã sống những chuỗi ngày thật bình
yên nơi ấy?
Các em bị nhược trí ở một trung tâm chăm sóc
người tàn tật - ảnh do Nha Sĩ Bình cung cấp
- Mình hiện là nha sĩ tại Orange County. Năm nay
là lần đầu tiên mình tham gia làm công tác thiện
nguyện với hội Arpan. Mấy năm trước thì mình
thường đi với SAPVN. Nhờ vậy mà mình có dịp đi
qua nhiều nước lắm, thấy và học được nhiều điều
hay, cũng như tích lũy cho mình rất nhiều kinh
nghiệm sống...
- Anh có thể nói sơ về hội Arpan?
- Arpan Global Charity là một tổ chức y tế từ
thiện quốc tế được thành lập năm 2005. Theo
tiếng Ấn Độ thì Arpan có nghĩa là “cho tặng”.
Đây là một tổ chức thiện nguyện gồm các bác sĩ,
dược sĩ, nha sĩ, y tá cùng các thiện nguyện
viên. Hằng năm Arpan đều được các nước kém hay
đang phát triển mời đến để giúp đỡ các ca chẩn
đoán và khám bệnh, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm
với các giới chuyên môn tại nước ấy. Mọi thành
viên, như mình chẳng hạn, phải tự túc vé máy bay.
Nước "mời" mình đến chỉ lo về vấn đề ăn ở.
- Nếu ai muốn tham gia cộng tác với Hội Arpan
thì liên lạc ở đâu?
- Bạn có thể vào website: www.arpanglobal.org<http://www.arpanglobal.org/>.
Các chuyến đi sắp tới của hội sẽ là chuyến đi
Lagos tại nước Nigeria vào tháng 10-2012 hay đi
Ecuador vào năm tới 2013.
- Thế trong email anh có nói về vùng đất nào đó
với cái tên lạ lắm. Anh Bình có thể nói rõ hơn
được không ?
- À, mình vừa đi Ấn Độ về. Chuyến đi của mình
dài 2 tuần. Tuần đầu mình đi theo hội Arpan đến
thành phố Deesa thuộc miền Đông Ấn Độ. Năm nay
thì hội đến đây theo lời mời của bệnh viện
Mahadma Gandhi Lincoln Memorial. Tuần lễ thứ nhì
thì mình tự mua vé bay qua Calcutta, một thành
phố rất nhỏ ở miền Tây Ấn Độ.
- Anh Bình kể cho mọi người về hai tuần "du
lịch" kỳ thú này được không anh?
Tình nguyện viên làm gì?
- Tuần lễ đầu tiên tụi mình chia xẻ kinh nghiệm
với các nha sĩ Ấn Độ, trả lời các câu hỏi nếu
có, và giúp khám, chẩn đoán những trường hợp
phức tạp. Các bác sĩ trong đoàn thì thực hiện
các ca mổ xương cho các trẻ em bị ung thư xương.
Các dược sĩ thì hướng dẫn cách tổ chức một hiệu
thuốc như thế nào để phân phát thuốc mau lẹ và
hiệu quả nhất. Sau đó cả đoàn đi thăm cô nhi
viện các trẻ em bị bệnh AIDS, thăm nơi nuôi
dưỡng trẻ em tàn tật, bại liệt và đến thăm các
trung tâm chăm sóc người già bị bỏ rơi cùng các
trẻ mồ côi.
[http://www.viendongdaily.com/res/fckfolder/Image/02-05-2012/NSBinh-AnDo494.jpg]
Rác đổ đầy ở chỗ này, ngay trên một con đường
trong thành phố lớn Calcutta. Gần xung quanh đó
là những tiệm bán hàng, người nằm ngoài đường -
ảnh do Nha Sĩ Bình cung cấp
- Thế anh có nhận xét gì về những người chuyên
môn (bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ, y tá) tại Deesa?
- Họ rất giỏi. Không phải mình cứ nghĩ rằng Ấn
Độ là nước nghèo mà thành phần “professional”
của họ có trình độ thấp đâu. Họ luôn luôn trau
dồi học hỏi thêm qua internet nên trình độ họ
khá lắm. Chỉ có điều là họ còn thiếu dụng cụ và
tỉ lệ thành phần này, so với số lượng dân, còn
quá ít.
- Thành phố Deesa thì sao?
- Deesa là một thành phố nhỏ ở miền Đông Ấn Độ.
Cứ tưởng tượng như một thị xã ở miền Tây Việt
Nam mình vậy. Nhưng họ được trang bị một số dụng
cụ khá đầy đủ hơn Việt Nam. Năm 2009, mình có về
Việt Nam khám, chẩn đoán và điều trị cho đồng
bào miền Tây ở mấy trạm xá nhà quê. Mình còn
nhớ, mới chạng vạng 4 giờ chiều là không còn
thấy gì cả, vì trời tối, mà không điện nước, cả
lửa cũng không, thử hỏi làm sao tiệt trùng dụng
cụ? Nên đành đi về vậy. Còn ở Deesa thì khá hơn,
có các phương tiện đó.
- Ngoài đường phố thì thế nào?
- Đường nào cũng có 2 lối (lane) cho xe chạy.
Thành phố có một bệnh viện lớn với một bác sĩ
gia đình thường trực. Mỗi tuần thì có vài bác sĩ
chuyên môn từ các thành phố lớn về đây khám và
chữa trị các trường hợp đặc biệt.
- Thế còn tuần lễ thứ hai tại Calculta?
Giấc mơ của Mẹ...
- Đúng ra thì mình chỉ tháp tùng theo hội Arpan
có một tuần mà thôi. Nhưng chuyện là thế này,
ông anh mình bị bệnh. Mình nghe nói nhiều về
thành phố Calcutta - nơi có ngôi mộ Mẹ Teresa,
nên mới mua vé bay qua đó, mục đích là đến viếng
mộ Mẹ và cầu nguyện cho anh. Thật sự mà nói,
tuần lễ thứ hai đã để lại rất nhiều ấn tượng
trong lòng mình. Nhắc đến Ấn Độ thì phải nói tới
hai ngôi mộ lớn. Thứ nhất là ngôi mộ Taj Mahal
để tưởng niệm một bà hoàng hậu rất được đức vua
sủng ái từ ngàn năm trước của đất nước này. Đây
được xếp loại là một trong các kỳ quan của thế
giới. Thứ hai là mộ của Mẹ Teresa ở thành phố
Calcutta thuộc miền Tây Ấn Độ. Mình theo đạo
Công giáo, và có được nghe câu chuyện về giấc mơ
của Mẹ. Có một đêm Mẹ Teresa nằm mơ. Mẹ thấy Đức
Chúa Trời hiện đến và giao cho Mẹ một trọng
trách là tìm đến và giúp đỡ những kẻ nghèo nhất
trong những người cùng khổ (The poorest of the
poor). Thức dậy Mẹ đã suy nghĩ rất nhiều và sau
cùng đã chọn thành phố Calcutta vì nơi đây là
miền đất của những người nghèo khổ nhất, bất
hạnh nhất và bị bỏ rơi nhất tại Ấn Độ. Mẹ Teresa
đã sáng lập ra hội từ thiện Missionary Sisters
of Charity. Ban đầu thì hội chỉ gồm các nữ tu,
nhưng sau này thì đã có thêm sự đóng góp củacác
thiện nguyện viên trên toàn thế giới. Mình đến
đây ban đầu chỉ có ý định cầu nguyện cho người
anh, nhưng ngay hôm đầu tiên mình lại quyết định
tham gia công tác thiện nguyện một tuần - thử
xem sao. Thật buồn cười, khi mới đến, mình tự
giới thiệu ngay, ra vẻ oai vệ lắm: "Tôi tên Bình
Nguyễn. Nha sĩ, tôi đến từ Mỹ". Mình cứ tưởng
các nữ tu và mọi người sẽ xuýt xoa khi nghe mình
đến từ Mỹ, lại là nha sĩ nữa chứ. Ai dè. Không
một ai quan tâm điều đó. Họ nhỏ nhẹ hỏi rằng
mình dự định sẽ ở đây bao lâu, để họ tiện phân
công việc...
[http://www.viendongdaily.com/res/fckfolder/Image/02-05-2012/NSBinh-AnDo480.jpg]
Nha Sĩ Nguyễn Bình và một tình nguyện viên đến
từ Úc đang giúp đạp quần áo trong chậu (gồm tả
vẫn còn dính đầy phân, mền, khăn trải giường và
quần áo của các em) - ảnh do Nha Sĩ Bình cung
cấp
- Tại sao thời gian lưu lại là cần thiết khi sắp
xếp công việc hở anh?
- Mình được giải thích như thế này. Có những bé
gái nhỏ bị hiếp dâm chẳng hạn, chắc chắn là tâm
hồn các bé bị hoảng loạn và lo sợ cùng cực. Cho
nên những người giúp chăm sóc cho bé phải là
người nữ, và phải ở đó từ một tháng trở lên, chứ
cứ vài ba ngày mà lại thay đổi người thì ảnh
hưởng đến tâm thần các cháu bé lắm. Có tiếp xúc
một thời gian đủ dài với cùng một bệnh nhân thì
mới tạo được sự ổn định thần kinh và giúp gây
tình thân trong lòng các em, như thế việc điều
trị mới dễ có kết quả.
- Thế anh Bình ở một tuần thì công việc của anh
là gì?
-Mỗi sáng thức dậy thì ai ai cũng được phát một
lát bánh mì, một trái chuối nhỏ và một ly nước.
Rồi ai nấy đều được giao công việc giặt đồ. "Đồ"
ở đây bao gồm quần áo dơ, tã dính cứt của các
người bệnh. Khi đó mình bị “shock” lắm, vì không
ngờ nha sĩ ở Mỹ qua mà lại bị giao đi giặt tã
cứt. Nhưng sau đó mình hiểu ra rằng với các nữ
tu thì trước mặt Thượng Đế, mọi người đều bình
đẳng như nhau.
Những người cùng khổ...
Người nghèo nơi đây nhiều lắm, đa số là các trẻ
cô nhi, tật nguyền, bại liệt, mắc bệnh Down, nói
chung là thành phần bị gia đình, xã hội ruồng
rẫy, bỏ rơi và các “sơ” (soeurs - theo tiếng
Pháp) lượm về chăm sóc. Bên đây người ta gọi
thành phần này là “untouchable”, có nghĩa là
“không ma nào thèm đụng tới nữa”, là thành phần
“vứt đi”, tức là họ đã hoàn toàn sống bên lề rìa
của xã hội. Mình còn nhớ ngày đầu tiên "bị" phải
giặt đồ, lại không hề có máy giặt, mà phải giặt
hoàn toàn bằng tay, mình gớm quá, kinh hãiquá
đi. Mình xắn ống quần lên, giậm hai bàn chân lên
đống đồ dơ bẩn trong thau, mà miệng thì cứ ợ lên
ợ xuống vì... nhợn. Mới vừa giậm mấy cái thôi
thì nước trong thau đã đen thùi lùi như... nước
cống. Mình hãi quá, nhảy ra khỏi thau, lật đật
đổ nước ra,múc nước mới vô, giậm giậm vài cái
nữa thì hỡi ôi... lại đen ngòm và hôi rình.
Chính vào giây phút đó, mình muốn khóc. Thượng
Đế ơi, tại sao có những miền đất mà con người ta
nghèo đến vậy và cơ cực đến vậy? Nơi đây, các sơ
ai cũng chỉ có hai bộ đồ luân phiên để mặc, một
đôi dép, vậy thôi. Không nhà, không tiền, không
điện thoại, không cell, không computer, không
laptop, không son phấn, không cả cái bàn, cái
ghế để ngồi. Họ giống nhau ở một điểm duy nhất
là "không có gì để lo, để nắm, để giữ, hay để sợ
mất". Các nữ tu cũng như mình vậy, họ cũng phải
giặt mấy thau tả dính đầy cứt đái, nhưng họ khác
mình, vì họ làm điều "dơ bẩn" đó từ năm này qua
năm khác, mà họ không ợ lên ợ xuống, họ không
giậm bằng chân mà thản nhiên ngồi xuống dịu dàng
dùng hai bàn tay vò giặt. Mỗi sáng ai cũng đều
làm công việc đó trong vòng 2 tiếng đồng hồ.
[http://www.viendongdaily.com/res/fckfolder/Image/02-05-2012/NSBinh-AnDo1.jpg]
Nha Sĩ Nguyễn Bình đang phát quần áo cho trẻ em
ở một làng nhỏ rất nghèo ở Ấn Độ - ảnh do Nha Sĩ
Bình cung cấp
Mất khả năng tự lo...
Sau đó mình được phân công đút các em ăn sáng.
Hàng ngàn trẻ tật nguyền bại liệt được các thiện
nguyện viện dìu hay bế ra một chỗ trống rất
rộng, giúp các em ngồi trên dãy ghế gỗ thật dài
và mớm thức ăn cho các em.Riêng khu vực mình làm
thì có hơn 40 em, gái trai đều có, mù, câm điếc,
tàn tật, nói chung những gì bất hạnh nhất mà
chúng ta có thể nghĩ ra thì nơi đây mình đều
thấy tận mắt. Hầu hết các em đều không còn tự lo
cho mình được. Công việc nghe qua thì đơn giản,
nhưng thật ra lại không dễ chút nào. Có khi cần
hơn một tiếng đồng hồ để đút cho các em ăn xong
một bát cháo nhỏ xíu. Nơi đây nghèo lắm, đồ ăn
của các em không gì ngoài khoai và rau nấu nát
nhừ ra như cháo. Nhiều em trông thật tội, đầu cổ
cứ ngoẹo sang một bên, có em bại liệt cả cột
sống, cả người nhũn hết ra, và không còn điều
khiển nổi một cơ phận nào trên cơ thể. Một tay
mình vịn nâng đầu em lên, tay kia thì mình vừa
nhấp nhấp đụng vào cằm, vào miệng, thậm chí có
khi đụng nhẹ vào lưỡi để khích thích các em
nuốt. Nhiều trẻ không còn khả năng nuốt, mình
phải vừa đút, vừa xoa cổ lên xuống, rồi vuốt
ngực cho thức ăn dễ trôi xuống, và cuối cùng xoa
bụng để giúp tiêu hóa. Có lần, một em bé ọe ra
trên tay mình, nhão nhoẹt. Nhưng lúc ấy mình
không cảm thấy ghê nữa, mà trong thâm tâm, mình
lại cám ơn Thượng Đế là mình còn biết nuốt, biết
nhai, biết ăn và còn cái hạnh phúc cảm nhận được
thế nào là món ăn ngon hay dở.
Tâm tư thay đổi...
Ngày một, ngày hai trôi qua, mình bắt đầu nhận
ra nhiều điều thay đổi trong tâm mình. Mỗi sáng,
mình đứng nhìn dòng người dài ngoằn đang xếp
hàng để được phân chia công tác. Có một hôm mình
tò mò đứng đếm, trên 200 người mỗi ngày. Họ từ
khắp nơi đổ về đây để làm từ thiện. Mình hỏi
thăm, thì có người đến từ Tây Ban Nha, Đức,
Pháp, Chile, Brazil, Mỹ, Canada, Trung Quốc,
Hồng Kông, Nhật, vân vân... và họ thuộc đủ mọi
tôn giáo khác nhau. Ai ai cũng đều tự móc tiền
túi ra để mua vé đến nơi này làm việc thiện.
Mình đã tự hỏi rằng: "Tại sao? Công việc của các
nữ tu trong Hội của Mẹ Teresa có gì mà hấp dẫn
đến vậy? Hội chưa hề bao giờ quảng cáo, kêu gọi
đóng góp, xin tiền... hay gì gì cả. Thế mà mọi
người vẫn biết đến và tìm về".
Mỗi Thứ tư đều có ngày “hướng nghiệp”
(orientation day). Thành phố Calcutta có 7 cơ
sở, nói cho oai chứ thật ra là 7 căn nhà được
phân loại ra theo thành phần cần giúp đỡ: những
bệnh nhân sắp chết, những người mắc bệnh AIDS,
những trẻ em không có khả năng tự lo, những trẻ
tật nguyền nhưng còn biết chút chút, vân vân...
Bí quyết sống vui?
Tối về mình không ngủ được, cứ tự hỏi tại sao
trên đời có nhiều người bất hạnh đến thế và lại
có nhiều người hy sinh đến vậy? Động lực nào đã
giúp các sơ luôn luôn mỉm cười mỗi ngày và vui
sống? Tò mò lắm, nên mình đã sống và làm theo y
hệt công việc của một nữ tu hằng ngày. Bảy ngày
trôi qua đã giúp mình tìm ra đáp số. Có những
đến 3 phần tạo nên câu trả lời đầy đủ nhất:
1. Nguyện cầu trong cuộc sống: Mỗi sáng sớm, các
sơ đều tập trung tại nhà chính để đọc kinh và
cầu nguyện. Các thiện nguyện viên đều vậy. Họ
đến, không phân biệt tôn giáo, im lặng, ngồi bệt
dưới đất và cùng nhau cầu nguyện. Họ cầu nguyện
hết sức chân thành và liên tục trong 2 tiếng
đồng hồ. Mỗi chiều sau khi xong công việc, các
sơ lại họp nhau nơi đây và tiếp tục cầu nguyện
trong một tiếng rưỡi đồng hồ, rồi mới đi ngủ.
Mình đã tham dự những buổi cầu nguyện như vậy,
và lần nào mình cũng đều xúc động. Mình biết là
ở trên cao, Mẹ Teresa luôn mỉm cười khi các con
của Mẹ đã và đang tiếp tục làm tròn nhiệm vụ Mẹ
giao. Và mình hiểu ra rằng nhờ có sự che chở ban
phước lành của Ơn Trên, các sơ mới làm được
những điều vĩ đại ấy.
2. Sự đơn giản: Bạn cứ thử hình dung ra một buổi
hội họp với hơn 200 người trong vòng 2 tiếng
đồng hồ mà không hề có một tiếng phone reo? Con
người ở đây sống với sự đơn giản tuyệt đối.
Không cell phone, không máy fax, không wifi,
không computer, không laptop, không internet,
cũng không cần texting hay iPod. Họ không có cả
cái ghế để ngồi. Ghế của họ là sàn đất, không xi
măng, không gỗ, không thảm.Bởi thế suy nghĩ của
họ đơn giản hơn chúng ta nhiều lắm. Không tính
toán, không lo toan, không ích kỷ, không ganh tỵ
hẹp hòi, không thù hằn đố kỵ. Và vì vậy đầu óc
họ cũng thảnh thơi hơn chúng ta nhiều lắm. Không
sợ mất nhà, mất tiền, mất job, không sợ tai
tiếng thị phi, không sợ cả cái chết dù ngày mai
có đến.
3. Niềm vui tự có: Lúc mới tới đây mình gớm công
việc giặt đồ quá đi. Đã có lúc muốn bỏ về. Nhưng
khi tiếp xúc với các em, mình mới nhận ra là
mình hạnh phúc hơn nhiều người lắm. Mình không
phải nghèo (the poor), còn họ lại là những người
nghèo khổ nhất (the poorest). Họ không ăn được,
không tự đái ỉa được, không tự lo được, thì còn
gì là cuộc sống. Vậy mà đã có em bé nhìn mình
cười. Nụ cười vô tư và dễ thương làm sao. Mình
cười, nhưng tim mình thắt lại, và lòng mình
chùng hẳn đi. Liệu em có hiểu biết gì không, có
cảm nhận được gì không khi tặng mình nụ cười vô
tư ấy? Có một buổi chiều khi làm xong hết việc,
sắp đi về ngủ thì tình cờ mình trông thấy một
bông hoa nở bên một khe lạch. Mình chạy lại xem
ngay, và mừng rỡ đứng ngắm thật lâu bông hoa lạ
kia. Hạnh phúc và niềm vui tự đâu cứ tràn về.
Mình happy quá, vì mình còn đôi mắt để nhìn, để
ngắm, còn đôi chân để chạy lại xem, còn hai tai
để nghe tiếng nước chảy tí tách. Và mình chợt
hiểu ra rằng niềm vui không phải là những trò
game trên máy tính, không phải là những bữa ăn
buffet anh ách cả bụng, cũng không phải là những
text message cứ trao đổi nhau mỗi ngày xoành
xoạch. Đừng tính toáncho cái tôi của mình nhiều
quá. Khi không tìm thì niềm vui sẽ tự đến. Bảy
ngày đã mang đến cho mình biết bao là niềm vui
nho nhỏ...
Vui cứ đến mỗi ngày nho nhỏ
Như từng nụ hoa đỏ mọc bên hồ
Vui cứ đến tự bao giờ chẳng rõ
Như suối nguồn trămng ách chảy trăm nơi...
Không xin - Không từ chối...
Mình xin kể một kỷ niệm gây “shock” nữa đây. Hôm
cuối cùng sắp sửa về, vì quá xúc động trước
những điều tai nghe mắt thấy, mình và người bạn
tìm đến gặp một nữ tu, nói lời từ biệt rồi ngỏ ý
muốn đóng góp chút tiền cho hội. Sơ chỉ tay về
phía mộ Mẹ Teresa và bảo tụi mình đến bỏ tiền
vào thùng đó (nơi mộ Mẹ có một thùng nhỏ bằng
gỗ, không hề khóa, để mọi người tùy hỉ đóng
góp). Mình nói to: "Con giúp một ngàn đô!" (mà
trong lòng đinh ninh rằng sơ tưởng mình tặng món
tiền nhỏ nên mới bảo bỏ vào cái thùng ấy, chứ cả
ngàn đô thì... lỡ ai rinh thùng đó đi luôn thì
sao?). Sơ gật đầu và vẫn chỉ tay về hướng ấy.
Mình lập lại lần nữa to hơn: “One thousand
dollars!”. Sơ gật đầu, mỉm cười cúi chào rồi...
tiếp tục rảo bước. Mình ngạc nhiên cùng cực,
không lẽ nơi đây không ai tham và ăn cắp? Sau đó
trên chuyến bay về lại Mỹ, mình có dịp trò
chuyện với một thiện nguyện viên người Nga. Cô
cho biết cô đã đến Calcutta đây là lần thứ ba.
Khi mình kể lại món quà “một ngàn đô”, cô cười
và giải thích: “Hội Missionary Sisters of
Charity do Mẹ Teresa sáng lập có một câu phương
châm, đó là: Không xin. Không từ chối (Ask for
nothing. Refuse nothing). Nghĩa là: Chúng tôi
không quảng cáo, không kêu gọi đóng góp. Nhưng
nếu bạn có lòng, thì chúng tôi nhận tất cả những
gì bạn tặng: tiền bạc, thời gian, công sức, một
lời cầu nguyện, hay ngay cả một nụ cười”. Giờ
nhớ lại, mình vẫn còn thấy ngượng cho danh tự
xưng “nha sĩ từ Mỹ” mà mình tự khoe với mọi
người, cũng như về món quà “to tát một ngàn đô”
mà mình “sợ mất giùm cho các nữ tu”.
Có dịp trò chuyện với các thiện nguyện viên đến
từ khắp nơi, mình đi từ ngạc nhiên này đến ngạc
nhiên khác. Một cô bé đến từ Trung Quốc, chừng
hơn hai mươi tuổi, nói rằng cô đến đây là lần
thứ hai.Mình tò mò hỏi lại: "Cô sống tại một
nước cộng sản chưa đủ khổ hay sao mà còn tìm đến
đây giúp đỡ?". Cô cười: “Có đến nơi này, tôi mới
biết là không nơi đâu nghèo khó và cùng cực như
ở Calcutta và cũng không nơi đâu có thể tìm thấy
những con người hơn cả vĩ đại như các nữ tu nơi
này”.
Việt Nam- Ấn Độ: Giống và khác?
- Câu chuyện quá hay. Nếu như so sánh giữa Việt
Nam và Ấn Độ, thì anh Bình có thấy điểm gì giống
và khác nhau không?
- Nhiều lắm. Cho phép mình nói về điều hay lẫn
điều chưa hay nhé. Mình đã về Việt Nam, rồi lại
qua Ấn Độ, nên mình chỉ có sự so sánh rất cá
nhân như thế này. Tại Ấn Độ, giới chuyên môn như
bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ rất thiếu, vì dân số
đông quá, nhưng phải nói rằng họ rất giỏi vì họ
ham tìm tòi, học hỏi trên mạng, tham dự các khóa
huấn luyện, chia sẻ kinh nghiệm với các giới
chuyên môn từ các nước tiên tiến như Mỹ,
Canada... hằng năm đều qua Ấn. Việt Nam mình thì
thành phần professional tràn đầy, nhưng phẩm
chất thì chưa được như Ấn. Ở xứ sở này, dường
như không có nạn ăn cắp, móc túi, cò mồi, hay ép
giá. Người Ấn Độ có vẻ hiền lành hơn, không thừa
nước đục thả câu mà bắt nạt du khách. Mình đã về
miền Tây Việt Nam, rồi nay đi thăm miền Tây lẫn
miền Đông Ấn Độ, nói thật, đi ngoài đường tại
thành phố Deesa hay Calcutta cho mình cái cảm
giác bình an hơn ở Việt Nam nhiều lắm, mặc dầu
mình rành tiếng Việt, trong khi không biết một
chữ tiếng Ấn và người dân Ấn thì hầu như chỉ có
một thiểu số rất ít biết bập bẹ tiếng Anh. Xứ Ấn
rất nóng, nhưng mình không thấy ai ở trần hay
mặc quần đùi ra đường, trong khi ở Việt Nam
thì... (cười) đầy ra đấy. Phụ nữ tuy không che
mặt như ở các nước Hồi giáo nhưng ăn mặc rất cổ
điển và hết sức kín đáo.
Còn điều chưa hay, bạn cứ tưởng tượng xem các
đường phố Việt Nam bây giờ chen chúc và kẹt xe
như thế nào, thì ở Ấn Độ, mình hãy nhân lên gấp
10 lần như vậy. Người đâu mà đông khủng khiếp.
Nếu ai có than phiền rằng dân Việt Nam chạy ẩu,
bất chấp luật giao thông, đậu xe bừa bãi bất kể
nơi nào, thì dân Ấn tệ gấp 10 lần hơn thế. Ai
cằn nhằn rằng sao bây giờ ở Việt Nam rác rến đầy
đường thì xin thưa, Ấn Độ dơ gấp 10 lần hơn vậy.
Còn hai điểm nổi bật nhất mà ai đến Ấn Độ dù
không cần để ý cũng nhận ra ngay. Thứ nhất phải
nhắc tới Bò. Bò đâu mà đầy đường đầy sá. Quay
tới quay lui bốn hướng nơi đâu cũng thấy bò.
Chúng đi nhan nhản khắp nơi, và xe cộ, người đi
đường phải tránh chúng. Nghe nói bò là loài thú
được người dân Ấn tôn thờ. Thứ hai phải nhắc tới
Người. Dường như bên này "Nam nữ thọ thọ bất
tương thân", nên không bao giờ nhìn thấy một
người nam đi sát một người nữ,dù là vợ chồng hay
cha con, thì nói chi đến chuyện nắm tay hay hôn
hít. Ngược lại ở Việt Nam thì đầy những cảnh các
cô nắm tay dung dăng dung dẻ, hay các cậu bá
vai, ôm eo cười giỡn, Chính mắt mình thấy hai
người đàn ông nằm sát rạt trên một chiếc xe lam,
đắp chung cái mền và họ ngủ khò sung sướng. Có
lẽ đó là do phong tục tập quán khác nhau ở hai
nước.
Còn về vật giá thì trung bình một người dân lao
động đi làm cả ngày quần quật cũng chưa kiếm nổi
5 Mỹ kim, trong khi một nhà trọ cho các du khách
thì giá khoảng 15 Mỹ kim một ngày? Một Mỹ kim
bằng 53 rupee.
Hạnh phúc xả ly...
- Thế chuyến đi Ấn Độ vừa qua đã giúp anh Bình
điều gì?
- Hai tuần ở hai thành phố nhỏ nơi miền Tây và
miền Đông Ấn Độ đã tặng cho mình một kinh nghiệm
sống tuyệt vời. Lúc rời Mỹ, tôi cứ tưởng mình
tới đó để "dạy cho người ta, ban phước cho người
ra, bố thí cho người ta". Hai tuần trôi qua,mình
mới nhận ra là mình may mắn đã "học được rất
nhiều từ người ta, được người ta ban phước và
được người ta bố thí". Các nữ tu và những con
người cùng khổ nhất trong những người nghèo khổ
đã tặng cho mình một món quà vô giá: giúp mình
hiểu thế nào là Hạnh Phúc Xả Ly.Con người ta
thường cho rằng hạnh phúc là "Có": có tài sản,
có quyền lực, có danh vọng, có địa vị...Khi chưa
có thì muốn có, và làm đủ mọi cách để mà có. Khi
có rồi thì sợ mất hay lại muốn đòi có cái khác
cao hơn, mắc hơn, xịn hơn. Nếu không có thì buồn
phiền, bất mãn, khổ sở.
Hạnh phúc: Có và Không!
Nhưng với các nữ tu nơi đây thì "không có" là
một hạnh phúc. Họ nghèo hơn chúng ta nhiều lắm,
vì tài sản của họ chỉ là hai bộ đồ và hai bàn
tay trắng. Nhưng họ giàu hơn chúng ta biết bao,
bởi họ thật sự có trái tim và tấm lòng.Và những
người bất hạnh cũng vậy. Với họ, sống được thêm
một ngày đã là một niềm vui. Có những em bé mồ
côi khi mình tắm cho, em ôm lấy mình bi bô câu
gì đó, rồi em cười hạnh phúc. Có những ông cụ
gầy giơ xương khi được phát trái chuối thì bẻ
ngay một mẫu cho vào miệng móm mém nhai một cách
ngon lành. Có những bà cụ già bị bỏ rơi, khi
mình kéo tấm chăn lên ngực thì bà nhắm mắt ngủ
ngay một giấc thật ngon. Ở quốc gia này, chẳng
thấy ai cần đến thuốc an thần hay thuốc trị trầm
cảm. Phải chăng sự đơn giản đã giúp tâm hồn
người dân nơi đây thanh thản hơn chúng ta?
Đi hai tuần trở về, mình nghiệm ra một điều
rằng: Trong cuộc sống, có những thứ “Cho đi” là
“Đón nhận”. Phải chăng hạnh phúc khi “Không”
chính là “Có”? Nắm giữ cho nhiều rồi khi nhắm
mắt thì Có cũng thành Không...
Quà tặng cuộc sống...
- Cuối cùng thì anh Bình còn điều gì muốn chia
sẻ?
- Về lại Mỹ, mình có suy nghĩ khác đi. Mình sắp
xếp lại thời khóa biểu cho công việc, gia đình
và cho chính bản thân. Dành thêm thời gian quan
tâm đến người khác, và tự cho phép mình có những
giây phút thảnh thơi - một mình, với thiên
nhiên, hay... chẳng làm gì cả.
Mình tập bỏ bớt
các sự ham muốn, sự bám víu vật chất bên ngoài.
Bớt ngồi chít chát meo, bớt đổi iPad, iPhone mỗi
lúc ra mặt hàng mới. Mình cũng bớt cưng chiều
các con quá đáng như xưa, dành thời gian dạy dỗ
các con về giá trị thật của hạnh phúc và con
người. Mình kể về hai chuyến đi này chỉ mong mọi
người hiểu rằng: Ở một nơi thật xa -những góc
rất khuất của cuộc đời, vẫn có những con người -
tuy bất hạnh nhưng thảnh thơi hơn chúng ta nhiều
lắm, tuy tay trắng nhưng lại giàu có hơn chúng ta
biết bao.
Nếu có thể, hãy tự thưởng cho mình hay
cho con cháu một vé đi Ấn Độ, thay vì tự mua một
chiếc xe mới, hay tặng cho con một cái laptop
đắt tiền. Chỉ một tuần thôi, chắc chắn sẽ thay
đổi hoàn toàn cái nhìn của chúng ta về cuộc sống
và hạnh phúc trong đời. Chắc chắn đây là món quà
mà mình sẽ tặng cho các con khi chúng 18 tuổi.
- Cám ơn anh Bình đã dành thời gian, công sức,
tấm lòng để xoa dịu nỗi bất hạnh của những người
cùng khổ. Chúc anh sẽ có thêm nhiều chuyến đi lý
thú nữa. - (TV)
Thanh Võ/Viễn Đông
