Thanh Hải chuyển
Vì sao gọi là 'mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy'
"Mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy" được xem như là câu cửa miệng của người Việt mỗi khi Tết đến xuân về. Nó hàm chứa ý nghĩa phân chia ngày thăm Tết của các gia đình, mùng 1 Tết, mùng 2 Tết và mùng 3 Tết, nhằm mong muốn sum vầy cùng cha mẹ, thể hiện đạo hiếu, uống nước nhớ nguồn.
Thực tế thì đây là câu nói xuất hiện vào những năm gần đây, câu nói chính xác mà ông cha ta thường dùng được ghi trong các sách xưa là "mồng một Tết cha, mồng ba Tết thầy". Vì sao lại có sự thay đổi như vậy và nó có làm mất ý nghĩa truyền thống của dân tộc không?
Theo các chuyên gia văn hóa, trong các sách xưa, đặc biệt là sách "Câu cửa miệng" của Trần Duy Vôn chỉ nói là "Mồng một Tết cha, mồng ba tết thầy" với hàm ý là mồng một, mồng hai là ngày báo hiếu cha mẹ, mồng ba là ngày đền đáp công ơn dưỡng dục của thầy, chứ không có đoạn mồng hai Tết mẹ.
Có giả thuyết cho rằng mồng một là Tết của cha, mồng hai là Tết của mẹ nhưng đây là cách giải thích gần như không được chấp nhận. Bởi cha và mẹ là hai đấng sinh thành ra ta có tầm quan trọng như nhau, cớ sao lại ăn Tết cha mà lại không ăn Tết mẹ.
Một giả thuyết khác mà các chuyên gia nghiên cứu văn hóa cho rằng "mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy" là một câu nói dân gian mới được nảy sinh do cách cấu tạo tục ngữ theo kiểu nói kéo theo cho có vần.
Từ khi nói kéo theo mồng hai Tết mẹ thì người ta lại tìm cách giải thích: cha là bên nội, mẹ là bên ngoại cho hợp lý. Tức là mồng một thì chúc Tết bên nội, mồng hai thì về nhà ngoại thăm hỏi, chúc tụng.
Và từ cách nói đó, sau này người ta thấy hợp lý và hành động theo, thành ra tập quán mới. Tục ngữ là phương châm ứng xử và ứng xử trong câu tục ngữ Mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy rất nên trong xã hội ngày nay.
Còn về mồng ba Tết thầy, các cụ xưa giải thích đây là truyền thống "tôn sư trọng đạo" của người Việt. Người xưa rất trọng người thầy, xem người như là người cha thứ hai của mình. Thế nên vào những ngày đầu năm, sau khi cúng gia tiên và chúc Tết ông bà, cha mẹ, vào mồng 3 người Việt thường đến thăm hỏi thầy xưa, dành tặng những món quà mong muốn thầy có nhiều sức khỏe trong năm mới.
Dù câu nói "mồng một Tết cha, mồng hai Tết mẹ, mồng ba Tết thầy" là một câu nói mới dựa vào câu nói "mồng một Tết cha, mồng ba Tết thầy" của cha ông ngày xưa, nhưng vì có ý nghĩa nhân văn, tôn lên truyền thống uống nước nhớ nguồn, kính hiếu cha mẹ, tôn sư trọng đạo nên ngày nay câu nói này vẫn được lưu truyền và thể hiện một cách tích cực.
Xem thêm nhiều thông tin về Tết tại Tết ơi Tết.
Lan Anh sưu tầm
Xông đất đầu năm
- Các cháu có ở nhà không? các ông hỏi.
- Không, chúng đi rồi,he bà trả lời họ.
- Vậy là chúng tôi không thể vô được.
Đến xế chiều, khi trẻ nhỏ đi học về, người đàn bà kể lại chuyện giao tiếp với ba ông già cho chúng nghe. "Mẹ đi nói với họ là chúng con có ở nhà và mời họ vô !" chúng nói với mẹ. Người đàn bà đi ra và mời các ông vô nhà.
Người đàn bà trở vô nhà và thuật lại cùng gia đình việc gì đã được nghe , thì người chồng nói ngay :
“Hay quá, chúng ta sẽ mời Thần Tài vào, ông ấy sẽ mang đến cho nhà ta sự giàu có”
Người vợ không đồng ý: “Ông ạ, sao mình không mời Thần Thành Công? Gia đình ta đang rất cần điều này lắm trong công cuộc làm ăn của ông".
Cô con gái nhỏ phát biểu cho lượt của mình : "Bé muốn Yêu Thương, bé muốn Yêu Thương ... " Cuối cùng hai vợ chồng đành khuất phục trước sự vòi vỉnh trẻ con và người mẹ đi ra mời Thần Tình yêu vô nhà.
Thần Tình yêu đứng dậy và bắt đầu đi về phía nhà. Hai người kia cũng đứng dậy và đi theo ông ta. Ngạc nhiên, người đàn bà hỏi Thần Tài và Thần Thành Công: "Tôi chỉ mời Thần Tình yêu, tại sao các ông cũng vào?”
Các ông già đồng thanh trả lời bà : "Nếu bà đã mời Thần Tài hay Thần Thành Công, hai người khác trong chúng tôi sẽ ở lại bên ngoài, nhưng bà đã mời Thần Tình Yêu . Bất cứ ông ấy đi đâu thì chúng tôi cũng đi theo, và khắp nơi mà ông ấy đi, chúng tôi sẽ đồng hành với ông, bởi vì nơi nào có Yêu Thương cũng có Giàu Sang và Thành Công".
" Nơi nào có đau khổ, Tình yêu sẽ mang đến cho các bạn bình an và may mắn. Nơi nào có hoài nghi, Tình yêu sẽ mang đến cho các bạn nghị lực để vượt qua. Nơi nào có mệt mỏi, lực kiệt, Tình yêu sẽ mang đến cho các bạn sự kiên nhẫn và sức mạnh mới. Nơi nào có sợ hãi, Tình yêu sẽ mang đến cho các bạn lòng can đảm ...”
LỜI CHÚC NHÂM DẦNQuê nhà rộn rã đón Nhâm DầnViễn xứ đôi lời gởi chúc xuânChúc thái hòa muôn nơi cõi thếChúc an lạc khắp chốn dương trầnChúc dân Nam phát tài bền vữngChúc nước Việt thăng tiến bội phầnThể chế mỗi ngày thêm cởi mởTự do dân chủ hợp lòng nhân
– Vừa đủ HẠNH PHÚC để giữ tâm hồn được ngọt ngào.
– Vừa đủ THỬ THÁCH để giữ luôn kiên nhẫn.– Vừa đủ MUỘN PHIỀN để giữ thật sự tỉnh táo.– Vừa đủ HY VỌNG để cho được hạnh phúc.– Vừa đủ THẤT BẠI để mãi khiêm nhường.– Vừa đủ THÀNH CÔNG để giữ mãi nhiệt tâm.– Vừa đủ BẠN BÈ để được an ủi.– Vừa đủ VẬT CHẤT để đáp ứng các nhu cầu vật chất của.– Vừa đủ NHIỆT TÌNH để cho đời thêm hân hoan.– Vừa đủ NIỀM TIN để xua tan những thất vọng.
************************************
Sáng tác sau cùng cùa cố Nhạc sĩ Văn Cao
https://www.youtube.com/watch?
*********************************