BỎ QUA NHỮNG LẦM TƯỞNG & QUAN NIỆM SAI LẤM VỀ VẮC-XIN COVID-19
Bhavesh B.Trong vài tuần tới, hàng triệu người có thể được tiêm những liều vắc-xin COVID-19 đầu tiên ở những nơi khác nhau trên thế giới. Vương quốc Anh đã bắt đầu triển khai vắc xin Pfizer, vắc xin này cũng đã được FDA cấp phép sử dụng khẩn cấp ở Mỹ. Canada cũng đã cho phép sử dụng vắc-xin và nhiều quốc gia có khả năng sẽ làm theo trong những tuần tới.
Tất cả các loại vắc xin chính hiện đang được sản xuất đã được chứng minh là có hiệu quả cao trong các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III của chúng. Sự an toàn và hiệu quả của chúng đã được giới khoa học ca ngợi là một thành công ngoạn mục. Tuy nhiên, cùng lúc đó, nỗi lo sợ về các tác dụng phụ tiềm ẩn của vắc-xin đã bắt đầu lan rộng trong cộng đồng nói chung được hỗ trợ bởi rất nhiều thông tin sai lệch và dối trá trên phương tiện truyền thông xã hội.
Một loại vắc xin thành công chống lại coronavirus là rất quan trọng để giúp kiểm soát đại dịch đang diễn ra và giảm tỷ lệ lây truyền. Trên thực tế, miễn dịch bầy đàn thông qua tiêm phòng là cách duy nhất để đại dịch này có thể chấm dứt. Việc phát triển thành công vắc-xin COVID-19 đã mang lại hy vọng cho hàng triệu người và nó có thể giúp chúng ta trở lại cuộc sống bình thường.
Trong trường hợp như vậy, việc truyền bá thông tin sai lệch có hại về vắc xin, dù cố ý hay vô tình, có thể khiến nhiều người sợ hãi và khiến họ từ chối sử dụng. Do đó, điều cần thiết là những tin đồn nguy hiểm này phải được xua tan. Ở đây, chúng tôi đã cố gắng lật tẩy một số lầm tưởng phổ biến về vắc xin COVID-19. Hãy xem.
Lầm tưởng 1: Vắc xin không an toàn vì nó được phát triển quá nhanh
Nỗi sợ hãi phổ biến nhất đối với vắc-xin COVID-19 hiện nay là chúng không an toàn vì chúng được phát triển và thử nghiệm quá nhanh. Đúng vậy, việc phát triển vắc-xin thực sự quá gấp rút nhưng đó là vì thế giới đang phải đối mặt với tình trạng khẩn cấp nghiêm trọng. Điều đó không có nghĩa là các công ty tránh xa các giao thức an toàn hoặc thực hiện không đủ thử nghiệm.
Vắc xin Pfizer đã được thử nghiệm trên khoảng 43.000 người tham gia và cho thấy đánh giá hiệu quả 95% mà không có lo ngại về tính an toàn đáng kể. Tương tự, kết quả từ các thử nghiệm tiên tiến trên 20.000 người của vắc-xin Oxford / AstraZeneca đã được các nhà khoa học độc lập đánh giá và được chứng minh là an toàn và hiệu quả.
Hơn nữa, trước khi một loại vắc-xin có thể được chấp thuận cho phép sử dụng khẩn cấp, tất cả các nhà sản xuất vắc-xin sẽ phải theo dõi một nửa số người tham gia thử nghiệm trong hai tháng sau khi tiêm. Sau đó, vắc-xin sẽ phải trải qua một cuộc đánh giá an toàn của các cơ quan liên bang trước khi đến tay công chúng.
Vì vậy, có, trong khi quá trình đã được đẩy nhanh vì đây là tình huống khẩn cấp, không có phím tắt nào được sử dụng. Để rút ngắn thời gian, rất nhiều nguồn lực đã được sử dụng nhưng vắc xin vẫn trải qua các giai đoạn truyền thống của bất kỳ thử nghiệm nào. Cho đến nay, chúng tôi không có lý do cụ thể nào để tin rằng bất kỳ loại vắc xin COVID-19 nào sẽ không an toàn.
Quan niệm 2: Thuốc chủng ngừa COVID-19 sẽ cung cấp cho bạn COVID-19
Ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng vắc xin COVID-19 sẽ cung cấp cho bạn COVID-19, nhưng tất cả các chuyên gia sức khỏe hàng đầu đều bác bỏ những tuyên bố này. Cũng giống như thuốc chủng ngừa cúm không thể truyền bệnh cho bạn hoặc bạn không thể nhiễm HPV từ thuốc chủng ngừa HPV, thuốc chủng ngừa COVID-19 không thể truyền bệnh cho bạn.
Tiến sĩ Thomas J. Duszynski, giám đốc của giáo dục dịch tễ học tại Đại học Indiana cho biết: “Một số người có thể tin rằng ngay sau khi bạn được tiêm vắc xin, bạn đã được bảo vệ khỏi căn bệnh này và điều đó là không chính xác. Khi bạn tiêm vắc xin, chúng ta phải chờ đợi một thứ gọi là chuyển đổi huyết thanh”. Trong quá trình chuyển đổi huyết thanh, cơ thể bạn xác định các thành phần vắc xin là kẻ xâm nhập và do đó bắt đầu hình thành một cuộc tấn công. Cuối cùng, cơ thể bạn phát triển các kháng thể bảo vệ bạn khỏi vi rút.
Quá trình này, tuy nhiên, mất nhiều tuần. Trong khi đó, nếu trong khoảng thời gian ngắn sau khi bạn vừa tiêm vắc xin COVID-19 mà bạn vẫn tiếp xúc với vi rút, bạn vẫn có thể mắc bệnh. Mặc dù đáng tiếc, nó hoàn toàn không phải là kết quả trực tiếp của việc tiêm chủng.
Lầm tưởng 3: Vắc xin COVID-19 có thể thay đổi DNA của bạn
Chuyện hoang đường vô lý và đáng lo ngại nhất đã xảy ra trong những tháng gần đây là vắc xin mRNA có thể thay đổi mã di truyền của một cá nhân. Điều này không đúng bởi vì nó thậm chí không thể. Nhưng mRNA là gì? Nhiều loại vắc xin mới được phát triển sử dụng một đoạn vật liệu di truyền của virus - được gọi là RNA thông tin. mRNA là viết tắt của axit ribonucleic thông tin đóng một vai trò quan trọng trong sinh học của con người, đặc biệt là trong một quá trình được gọi là tổng hợp protein. Đó là một phân tử sợi đơn vận chuyển mã di truyền từ DNA trong nhân tế bào đến bộ máy tạo protein của tế bào. Đây là lý do mà sự nhầm lẫn dường như bắt nguồn từ đó.
Tuy nhiên, sự thật là RNA thông tin hoàn toàn không tương tác với DNA của bạn. Trên thực tế, vắc-xin COVID-19 sử dụng mRNA hỗ trợ hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể để giúp phát triển khả năng miễn dịch đối với căn bệnh này.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh ( CDC) đã nêu. Việc chỉnh sửa gen sẽ yêu cầu chủ ý tiêm DNA ngoại lai vào nucleolus của tế bào chúng ta. Vắc xin không có khả năng đó.
Quan niệm 4: Thuốc chủng ngừa sẽ khiến bạn dễ mắc các bệnh khác
Trong lịch sử, vắc xin không dẫn đến ức chế miễn dịch khiến con người dễ bị tổn thương hoặc gặp nguy hiểm với các bệnh khác. Mặc dù nhiễm trùng có thể ngăn chặn hệ thống miễn dịch của một người và ảnh hưởng xấu đến khả năng kích thích sản xuất kháng thể của vật chủ, nhưng vắc-xin có khả năng thúc đẩy miễn dịch thích ứng. Miễn dịch thích ứng đề cập đến khả năng miễn dịch xảy ra sau khi tiếp xúc với kháng nguyên do tiêm chủng hoặc từ mầm bệnh như vi rút SARS-CoV-2.
Hơn nữa, hầu hết các loại vắc xin COVID-19 đang được phát triển không chứa vi rút sống có thể gây bệnh cho bạn. Vắc xin sẽ chỉ đơn giản là kích hoạt cơ thể xác định protein của virus để hệ thống miễn dịch của chúng ta có thể chuẩn bị phản ứng với nó.
Lầm tưởng 5: Vắc xin COVID-19 có tác dụng phụ nguy hiểm
Vắc xin mRNA lần đầu tiên được thử nghiệm trên người vào năm 2013. Các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn đầu sử dụng vắc xin mRNA đã được tiến hành cho bệnh cúm, Zika, bệnh dại và cytomegalovirus (CMV). Cho đến nay, không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào được báo cáo từ nó. Trong các nghiên cứu giai đoạn đầu về vắc-xin COVID-19 đang được phát triển hiện nay, khoảng 15% số người tham gia đã trải qua các triệu chứng nhẹ, tồn tại trong thời gian ngắn. Một số trong số đó bao gồm nhức đầu, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ hoặc sốt trong vài ngày. Những triệu chứng này không phải là không tự nhiên và là phản ứng bình thường với vắc xin. Ngoài ra, phần lớn các tác dụng phụ này xảy ra trong vài tuần đầu tiên sau khi tiêm chủng. Vì vậy, bất kỳ mối lo ngại lớn nào về sức khỏe đều có thể mắc phải trong sáu tuần đầu tiên.
Điều quan trọng cần hiểu ở đây là một khi vắc xin xâm nhập vào cơ thể chúng ta, hệ thống miễn dịch bẩm sinh của chúng ta sẽ nhận ra kẻ xâm lược và phát ra âm thanh báo động. Do đó, nhiệt độ tăng cao, đau đầu hoặc đau nhức cơ thể mà bạn có thể gặp phải không phải do bạn bị bệnh mà là do vắc-xin đang kích hoạt phản ứng miễn dịch.
Cho đến nay, không có tác dụng phụ nguy hiểm hoặc lâu dài nào được báo cáo từ bất kỳ thử nghiệm vắc xin COVID-19 nào và do đó không có lý do gì để giả định bất cứ điều gì.
Quan niệm 6: Sẽ không cần phải đeo khẩu trang sau khi một người được tiêm vắc xin COVID-19
Hiện tại, không có đủ dữ liệu để nói liệu những người được tiêm chủng vẫn có thể mang và truyền vi-rút cho người khác. Do đó, cho đến khi hiểu rõ hơn về cách hoạt động của vắc-xin COVID-19, điều quan trọng là chúng ta phải tiếp tục tuân thủ tất cả các tiêu chuẩn an toàn, bao gồm cả việc đeo khẩu trang. Hơn nữa, mặc dù vắc-xin có khả năng hiệu quả, nhưng không có vắc-xin nào thành công 100%. Do đó, việc đeo khẩu trang sẽ cần được tuân thủ cho đến khi một số lượng lớn người được tiêm chủng.
Lầm tưởng 7: Nếu ai đó đã mắc COVID-19 rồi, họ không cần tiêm vắc xin
Đúng là những người đã từng bị COVID-19 một lần, sẽ phát triển kháng thể. Tuy nhiên, những kháng thể đó có thể tồn tại trong thời gian ngắn và mọi người có thể bị tái nhiễm bởi căn bệnh này.
CDC cho biết: “Tại thời điểm này, các chuyên gia không biết ai đó được bảo vệ khỏi bị bệnh trở lại sau bao lâu khi hồi phục khỏi COVID-19.” Khả năng miễn dịch mà một người nào đó có được khi bị nhiễm trùng, được gọi là miễn dịch tự nhiên, thay đổi ở mỗi người. Một số bằng chứng ban đầu cho thấy khả năng miễn dịch tự nhiên có thể không kéo dài lâu.
"Do đó, các chuyên gia đã nhấn mạnh rằng cho đến khi hiểu rõ hơn về cách hoạt động của vắc-xin COVID-19, ngay cả những người đã từng bị COVID-19 một lần cũng nên tiêm phòng.
Huyền thoại 8: Vắc xin COVID-19 sẽ ngăn chặn hoàn toàn đại dịch
Nhiều người bắt đầu tin rằng việc sản xuất vắc-xin sẽ chấm dứt hoàn toàn đại dịch và chúng ta sẽ có thể trở lại cuộc sống bình thường như trước đây. Điều này không đúng. Một vắc-xin thành công chắc chắn sẽ giúp bảo vệ chúng ta khỏi coronavirus và giảm thiểu tử vong do COVID-19. Nhưng vẫn còn một thời gian dài nữa trước khi đại dịch này có thể chấm dứt hoàn toàn.
Thứ nhất, không phải ai cũng đồng ý tiêm chủng vì nhiều lý do. Ngoài ra, không thể tiêm chủng đồng thời cho từng người. Điều đó sẽ mất thời gian và cho đến lúc đó chúng tôi sẽ phải tiếp tục tuân thủ các biện pháp an toàn và hy vọng rằng vắc xin sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ lây truyền theo thời gian.
Chia sẻ những lầm tưởng này với bạn bè
& gia đình của bạn để họ biết
Thanh Hải chuyển