mercredi 22 février 2023

CUỘC ĐỜI LÀ MỘT CHUYẾN ĐI

CUỘC ĐỜI LÀ MỘT CHUYẾN ĐI




Ý NGHĨA MÙA CHAY

CUỘC ĐỜI LÀ MỘT CHUYẾN ĐI
Có thể nói cuôc đời chúng ta là một chuyến đi. Càng đi, ta lại càng thêm dẻo dai. Như một lực sĩ, càng chạy, ta càng mềm dẻo để có thể dấn thân vào một chuyến đi mới, vào những cuộc chiến đấu mới. Thế nhưng, có khi càng đi, người ta lại càng thêm khô cứng hơn!
Nhìn vào lịch sử cứu độ, lịch sử của Dân Chúa, ta thấy Thiên Chúa đã chọn Abraham, một người sống đức tin, nhưng cũng là một người du mục, có khả năng di chuyển bằng đôi chân. Khi bước sang Lịch sử dân Tân Ước, chúng ta thấy Thiên Chúa đã chọn Đức Maria là một người sống đức tin sâu xa: bởi vì tin, Đức Maria đã đi vào những tình thế phức tạp của đức tin; còn nếu không tin, hẳn là Mẹ đã chẳng phải di chuyển. Quả thật, tất cả những ai tin Thiên Chúa đều phải di chuyển bằng đầu óc, và phải diễn tả việc di chuyển bằng đầu óc ấy ra bằng đôi chân. Như vậy, nhìn vào lịch sử Dân Chúa, chúng ta thấy rõ ràng: Đây là một chuyến đi dài. Mục đích của chuyến đi ấy là để đến cuối chặng đường, những con người đã di chuyển trở thành hoàn toàn tự do, hoàn toàn thuộc về Chúa. Thuộc về Thiên Chúa để được tự do hay được tự do để hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa: hai điều này không mâu thuẫn với nhau.
Chúng ta cũng có thể ghi nhận: Mùa Chay đã được Giáo Hội bố trí để chúng ta có thể tập sống cuộc đời chúng ta như thể là một chuyến đi dài, để sau Mùa Chay, chúng ta trở thành những con người hoàn toàn thuộc về Chúa để được tự do, hay là hoàn toàn tự do để trọn vẹn thuộc về Chúa.
1.- Ý nghĩa của con số 40 của Mùa Chay
Mùa Chay bắt đầu từ thứ Tư Lễ Tro và kéo dài suốt 40 ngày, lại thêm Tuần Thánh với Tam Nhật Vượt Qua rồi mới kết thúc, trọn vẹn 40 ngày không bớt đi một ngày nào, chứ  không như Mùa Vọng, đã ngắn lại còn bị xén bớt, có khi cả tuần lễ. Hơn nữa, Mùa Vọng là một mùa thi vị tuyệt vời: Mùa của hang đá, mùa của những dây kim tuyến, những cây Noel, của âm nhạc làm cho lòng người thơ thới. Còn Mùa Chay là một mùa nặng nề, lại dài, không được xén bớt đi bất cứ ngày nào. Trọn vẹn 40 ngày: 4 tuần + Tuần Chịu nạn + Tuần Thánh, mãi đến đêm vọng Phục Sinh mới kể là hết Mùa Chay.
Tại sao Giáo Hội lại bố trí như thế? Chúng ta có thể coi Mùa Chay và Mùa Phục Sinh là hai triền của một quả núi: Mùa Chay chính là một cái triền núi bên này, với đỉnh cao là Tam Nhật thánh. Từ cao điểm ấy, ta đi xuống triền núi bên kia, đó là Mùa Phục Sinh: 40 ngày nếu tính đến Lễ Thăng Thiên, hoặc 50 ngày nếu tính đến Lễ Chúa Thánh Thần hiên xuống. Do đó, về thời gian vật lý, có một sự tương ứng giữa Mùa Chay và Mùa Phục Sinh. Giáo Hội cũng cố tình bố trí như vậy để giúp chúng ta sống được một mục tiêu. Và nếu Mùa Chay qua đi mà chúng ta không đạt được mục tiêu ấy, mà chúng ta chỉ sống những chuyện “thánh thiện” thôi thì thật là đáng tiếc (“thánh thiện” ở đây hiểu là những chuyện đạo đức mà chỉ có hình thức bề ngoài như ăn uống kham khổ, cầu nguyện lâu giờ…). Vậy Giáo Hội nhắm gì khi bố trí Mùa Chay và Mùa Phục sinh như vậy?
Mùa Chay và cả Mùa Phục Sinh tập trung vào con số 40, một con số biểu tượng của Kinh Thánh. Nhìn chung, kết quả của con số 40 luôn luôn là một kết quả tích cực, luôn luôn đưa đến một cái gì có giá trị. Không bao giờ đến cuối con số 40 mà lại là một kết quả tiêu cực, trái lại luôn luôn là kết quả tốt đẹp, có sức sống hơn. Chúng ta nhìn lại, nhiều Mùa Chay đã qua đi trong cuộc đời chúng ta, sau mỗi Mùa Chay ấy, chúng ta đã đạt được cái gì? Phải chăng sau những Mùa Chay ấy, chúng ta đạt được nhiều thành tích về ăn chay hãm mình quá, “lỉnh kỉnh” trên lưng chúng ta nhiều thành tích quá? Do đó, thay vì sau Mùa Chay, ta nhẹ nhàng hơn, tự do hơn để đi nhanh hơn, đi khéo hơn, đi gọn gàng hơn trước, chúng ta lại nặng nề hơn với những hành lý, những trang điểm! Đó cũng là cái kết quả của Mùa Chay, nhưng lại là kết quả lộn ngược!
Vậy trong Kinh Thánh, con số 40 có giá trị gì?
Trước hết, chúng ta đọc lại St 7: Sau 40 ngày Lụt hồng thuỷ, xuất hiện một nhân loại mới, được tượng trưng bằng gia đình Noê. Như vậy, sau 40 ngày, xuất hiện một nhân loại mới, một nhân loại tin vào Chúa.
Sau 40 ngày đêm ở trên núi cầu nguyện (Xh 24,18), Môsê đã nhận được Luật của Dân mới. Sau đó xảy ra cuộc khủng hoảng con bê vàng, Môsê đã đập vỡ hai bia đá Giao Ước: bởi vì ông thấy dân phá Giao Ước rồi, nên ông thay mặt Đức Chúa phá vỡ Giao Ước. Sau đó, sau cuộc thương thảo giữa ông với Đức Chúa, Đức Chúa đã quyết định tha cho dân, Môsê lại lên núi 40 ngày đêm cầu nguyện nữa (Xh 34,28) để rồi ông lại nhận được lần thứ hai Luật của Dân mới. Sau 40 ngày lên cầu nguyện trên núi Sinai, Môsê nhận được một kết quả tốt. Đó là Luật mới cho Dân mới.
Sau đó, đã xảy ra một loạt những sợ hãi của những người đã khôn lớn khi ra khỏi Ai Cập. Họ là những người đã có kinh nghiệm về kiếp sống nô lệ, nên có một ý chí bạc nhược. Khi thấy sắp phải đối diện với một cuộc chiến cam go, họ đã không chịu nổi, họ đã nổi loạn và phản đối kế hoạch đánh chiếm Giêrikhô. Và thế là Chúa quyết định: Tất cả những kẻ đã khôn lớn rồi mới rời khỏi Ai Cập đều không được vào Đất Hứa. Và như thế, những kẻ được vào Đất Hứa vẫn là đoàn dân Do Thái, nhưng không phải là những kẻ đã lớn khi rời khỏi Ai Cập, những kẻ có ý chí bạc nhược do kinh nghiệm nô lệ. Vậy Thiên Chúa đã dùng một thời gian dài 40 năm để cho đoàn dân này được lột xác, lột chí… để đến khi vào Đất Hứa vẫn là đoàn dân Do Thái đó, nhưng là đoàn dân mới. Đoàn dân này bao gồm những người còn nhỏ khi rời khỏi Ai Cập hay là những người đã chào đời trong sa mạc. Họ không có tinh thần của kẻ nô lệ, họ là những con người có chí khí (x. Ds 14,22-23). Như thế, chúng ta thấy, sau 40 ngày, sau 40 đêm, sau 40 năm, kết quả đạt được là sự tự do, hăng hái, nhiệt thành…
Sang thời các ngôn sứ, chúng ta gặp Êlia chẳng hạn. Ông là một người chí khí, dám một mình đương đầu với 250 sư sãi của thần Baal: ông đã thách đấu với họ, xem thần của bên nào cho lửa từ trời xuống thiêu đốt của lễ thì đó thực sự là “Đức Chúa / Chúa Tể”. Sau khi đã thành công trong việc cầu khẩn Thiên Chúa nhận của lễ và khiến lửa từ trời xuống thiêu đốt của lễ, ông đã được dân chúng tung hô, ông đã xúi giục dân chúng giết hết các sư sãi của Baal. Liền sau đó, ông đã bị nữ hoàng Idêven tróc nã. Ông sợ quá, mất tinh thần, chạy trốn vào trong sa mạc. Đến bìa sa mạc, ông kiệt sức và nằm xuống nói dỗi với Chúa: “Lạy Đức Chúa, đủ rồi! Bây giờ xin Chúa lấy mạng sống con đi, vì con chẳng hơn gì cha ông của con” (1 V 19,4). Ông giận dỗi và lăn ra ngủ. Một thiên thần đến đánh thức dậy, đem đến cho ông một vò nước và một miếng bánh to. Ông ăn no, vẫn chưa đủ sức, ông lại lăn ra ngủ tiếp. Sau đó, lại một lần ăn và uống thứ hai nữa, rồi ông đi 40 đêm ngày trong sa mạc đến núi Khôrép. Ông thực hiện lại ở dạng “mini” cuộc hành trình của Dân Chúa: Dân Chúa xưa đi từ Sinai vào Đất Hứa, thì giờ đây, ông đi từ Đất Hứa ngược trở lại núi Khôrép. Tại đó, ông đã gặp Thiên Chúa, ông than thở: “Chỉ còn sót lại một mình con mà họ đang lùng bắt để lấy mạng sống con” (1 V 19,10; 2 lần: x. thêm c. 14). Thiên Chúa giao sứ mạng cho ông như muốn bảo ông: có gì đâu mà phải than thở, ở trong dân Israel còn bảy ngàn người trung thành với Ta. Ông cứ tưởng chỉ có một mình ông trung thành với Thiên Chúa, rồi ông đến đây để nói lẫy với Người, để kể lể công trạng. Thiên Chúa cho biết còn nhiều người trung thành với Người, chỉ có điều là họ không “to mồm” như ông thôi! Và bây giờ, Thiên Chúa gửi ông trở về tiếp tục làm việc: Chọn Êlisa làm ngôn sứ thay ngươi và chọn Giêhu làm vua Israel, ngươi hãy xức dầu cho họ... Sau những ngày lên gặp Đức Chúa, ông lại có sức để về lại làm việc cho đến ngày ông được lên trời trên một chiếc xe bằng lửa.
Như thế, cái kết quả của cuộc hành trình 40 ngày đêm của Êlia vẫn là một kết quả tốt.
Chúng ta có thể nghĩ đến truyện ngôn sứ Giôna giảng cho dân Ninivê: 40 ngày nữa, Thiên Chúa sẽ thiêu hủy thành. Vị ngôn sứ đã hiểu sai sứ điệp Kinh Thánh, nên mới ra ngoài thành ngồi chờ xem Thiên Chúa hủy diệt Ninivê, như xem phim vậy! Làm sao có thể như thế được sau con số 40?
Sang đến thời Tân Ước, chúng ta thấy, sau 40 ngày đêm ăn chay, thì Đức Giêsu ra đi để chu toàn sứ mạng cứu thế. Như vậy, 40 ngày đêm ăn chay và cầu nguyện là để sẵn sàng ra đi thi hành sứ mạng, chứ không phải để tích luỹ công đức. Ăn chay và cầu nguyện … hay bất cứ việc đạo đức nào đi nữa chỉ là để sẵn sàng đi thi hành sứ mạng thôi.
Sách Cv 1,3 cũng cho ta biết: Sau khi sống lại, Đức Giêsu đã chuẩn bị cho nhóm các tông đồ trở thành Hội Thánh. Và để trở thành Hội Thánh, cần có một yếu tố quan trọng, đó là Chúa Thánh Thần hiện xuống. Đức Giêsu đã dạy dỗ và chuẩn bị cho các tông đồ có thể đón nhận Chúa Thánh Thần vào ngày lễ Ngũ Tuần sau đó. Như vậy, sau 40 ngày các tông đồ sẵn sàng để trở thành Hội Thánh và với biến cố Chúa Thánh Thần hiện xuống, Hội Thánh ấy đã sẵn sàng ra đi loan báo Tin Mừng cứu độ cho muôn dân, bắt đầu từ Giêrusalem.
Qua tất cả những minh hoạ trên, chúng ta thấy con số 40 là con số đưa đến một kết quả tốt. Sau con số 40 bao giờ cũng là một kết quả tích cực. Sau con số 40 người ta trở thành tự do hơn, trở thành thanh thoát hơn, người ta thuộc về Chúa trọn vẹn hơn. Dưới ánh sáng của con số 40, chúng ta ăn chay, cầu nguyện và bố thí. Đó là ba việc đạo đức thiết trong truyền thống của Do Thái giáo. Ăn chay, cầu nguyện, bố thí là để làm gì? Bố thí, cầu nguyện và ăn chay không phải là để tích luỹ công đức. Đọc lại Tin Mừng Mt 6, ta thấy: Cứ sống như thế, bởi vì anh em là con cái của Cha trên trời. Còn Cha anh em, Đấng thấu suốt cả nơi kín ẩn sẽ “trả lại” cho anh em (Mt không nói là sẽ “trả công” hay “ban thưởng”, mà là “trả lại”: Mt 6,4.6.18). Đức Giêsu muốn nói là anh em hãy sống hết lòng như là con cái đối với Cha trên trời; còn Thiên Chúa, là Cha trên trời, sẽ đáp lại, đối xử hết lòng với anh em như một người Cha đối xử với con. Như thế, con sống hết mình cho Cha; Cha sẽ sống hết mình cho con. Vậy, ăn chay, cầu nguyện và bố thí là để trở thành con, trở thành thuộc về Thiên Chúa hơn, trở thành tự do hơn (tự do với tất cả, kể cả với những điều ta cho là công đức… ). Nhiều người ăn chay, cầu nguyện, bố thí nhắm đến lập công đức đối với Chúa. Thật tai hại! Nhiều người đã khổ vì công đức và còn có những người làm khổ người khác vì công đức của mình. Vì những người nghĩ là mình đầy công đức thì cho rằng mình là “ông thánh”, mình có quyền dạy dỗ người khác. Tôi nhiều công đức rồi, tôi hơn hẳn anh! Trong khi đó, mục đích của Mùa Chay, mùa ăn chay, cầu nguyện, bố thí, là nhắm giúp chúng ta thoát khỏi mọi ràng buộc, giúp chúng ta biết làm chủ bản thân, để tự do hơn, để trắng tay, để nhẹ nhàng mà sống đúng tư cách người con Chúa. Nếu không trắng tay, không nhẹ nhàng, ta không thể theo Chúa cách dễ dàng được.
2.- Mùa Chay là mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng
Vậy ăn chay là để làm gì? Giáo Hội bảo chúng ta ăn chay không phải để lấy công đức, mà là để tập luyện. Đây là mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Ăn chay là một cách tập luyện chiến đấu thiêng liêng, bởi vì chúng ta phải chiến đấu thiêng liêng với ba thù: ma quỷ, thế gian và xác thịt. Ba thù này vẫn luôn tồn tại và có vẻ càng ngày càng mạnh mẽ. Khi đã xác định được như vậy rồi, ta sẽ ít quan tâm đến việc ăn chay và lo phải ăn uống như thế nào. Có người cứ lo nghĩ phải ăn chay như thế này thế nọ để khỏi phạm tội không ăn chay. Lúc ấy, người đó chỉ lo đến hình thức chứ không có một chút tinh thần nào của việc ăn chay (ví dụ: sáng ăn ít, trưa ăn no, tối ăn nửa tiêu chuẩn… Ăn chay thì có ăn được … hột vịt lộn không?!) Theo đúng ý nghĩa của việc ăn chay thì: ăn chay là một cách sống “khổ chế”, tức là “luyện tập” (vì “khổ chế”, tiếng Pháp là “ascèse”, do tiếng Hy Lạp “askêsis”, có nghĩa là “luyện tập”). Nếu luyện tập mà không đạt được thành tích trong thi đấu, chẳng hạn nếu luyện tập về trí tuệ �� học tập) mà không đạt được kết quả trong thi cử thì việc luyện tập chỉ là số không. Công trạng không nằm ở chỗ luyện tập mà là ở cái kết quả đạt được sau khi luyện tập. Như vậy Mùa Chay là mùa để thực hành việc luyện tập (askêsis, ascèse) thân xác và tinh thần, để đạt được kết quả như mong muốn. Sau 40 ngày Mùa Chay để thực hành khổ chế, sau đó phải đạt được một kết quả tốt. Nếu không, tất cả việc luyện tập của ta đều là vô ích. Mà nếu đã là luyện tập, thì mục đích là để khi ra khỏi Mùa Chay, ta cứ thế mà thực hành, chứ không phải là tập rồi sau đó lại bỏ. Có những người hăng hái lắm, thấy tập thể dục buổi sáng là hay, nên có buổi sáng chạy suốt cả nửa giờ rồi sau đó lại bỏ cả tháng; thế rồi sau đó lại tập được một lần rồi lại bỏ luôn mấy tháng. Luyện tập như thế thì không tiến bộ gì! Về việc luyện tập và chiến đấu thiêng liêng cũng vậy, sau 40 ngày Mùa Chay, chúng ta được nên dẻo dai hơn, nhanh nhẹn hơn và bền bỉ hơn, ta sẽ cứ giữ thói quen luyện tập mỗi ngày, để vẫn có đủ sức mà chiến đấu và chiến thắng “ba thù” bất kỳ lúc nào. Đó mới đúng là sống Mùa Chay, chứ không phải là hết 40 ngày chay rồi là ta đã có thể thở phào, vì từ hôm nay trở đi, hết Mùa Chay rồi, ta lại sống thoải mái trở lại như chưa từng có gì xảy ra! Giáo Hội cho chúng ta có giai đoạn tập luyện để chúng ta biết cách mà tự tập luyện.
Như vậy chúng ta có thể kết luận rằng: Mùa Chay là mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng để rồi chúng ta lại tiếp tục tập luyện và chiến đấu. Nói theo tu đức học, ba thù là ma quỷ, thế gian và xác thịt; nhưng kẻ thù chính yếu và nguy hiểm nhất không phải là ma quỷ, cũng không phải là thế gian mà là xác thịt (xác thịt ở đây phải hiểu là bản thân ta). Bởi vì nếu ta có thể làm chủ bản thân ta, làm chủ được xác thịt ta thì hai kẻ thù kia không có thể xâm nhập được. Nhiều khi người ta cứ đổ cho ma quỷ mọi thứ tội trên trần gian này (hễ làm điều gì sai trái là lại bảo: tại ma quỷ nó cám dỗ con!). Đúng rồi! Dĩ nhiên đó là những trò của ma quỷ. Nhưng cái đáng trách ấy là chuyện anh đã bắt tay với ma quỷ, thậm chí là anh còn mở rộng cửa ra mời nó vào nữa.
Như vậy, Mùa Chay, là mùa tập luyện, là thời gian để chúng ta biết đâu là thế mạnh, thế yếu của chúng ta. Biết thế yếu để ta cố gắng sửa chữa, khắc phục, và biết những thế mạnh để ta phát huy mà làm điểm tựa cho mình dấn thân trong tương lai. Vì mỗi người chúng ta không có những thế mạnh cũng như không có những thế yếu giống nhau: đối với những người này thì chuyện ngủ nghỉ, ăn uống là chuyện chẳng đáng phải quan tâm, nhưng đối với những người khác thì đây lại là vấn đề rất quan trọng; chuyện tiền bạc danh tiếng chẳng có gì quan trọng đối với người này, nhưng nó lại rất quan trọng đối với người anh em chị em khác... Mỗi người có những mối quan tâm khác nhau. Mỗi người phải biết lấy chính mình. Mùa Chay chính là mùa tập luyện để biết là mình mạnh hay yếu ở điểm nào. Cái hay của một nhà huấn luyện viên là ông biết quan sát và nhận ra những điểm mạnh cũng như điểm yếu của từng vận động viên và cũng biết cách giúp người ấy khắc phục nhược điểm đó và phát huy các điểm mạnh. Đây chính là vai trò của cha linh hướng. Nếu không có cha linh hướng thì ta phải ý thức rằng cần phải có Ecclesia supplet �� Giáo Hội thay thế) hay nói môt cách mạnh hơn, là Spiritus supplet �� Chúa Thánh Thần thay thế): Chúa Thánh Thần sẽ linh hướng cho anh em, làm công việc linh hướng cho anh em. Như trường hợp thánh nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu, ngài không có linh hướng; ngài nói: Chúa Kitô chính là vị linh hướng của ngài. Dĩ nhiên, chúng ta cần có vị linh hướng thực thụ vì Chúa không dùng phương thế siêu nhiên để thay thế tự nhiên khi có thể có; nhưng nếu hoàn cảnh không cho phép, thì có thể nói được rằng Chúa Thánh Thần sẽ thay thế. Điều quan trọng là chúng ta có chịu hỏi Chúa Thánh Thần không? Và rồi có lắng nghe Ngài hướng dẫn không? Để biết chỗ đó là chỗ yếu đó con, con phải sửa! Và chỗ đó là chỗ mạnh đó con, cố gắng mà phát huy!
Cầu chúc anh chị em đi vào Mùa Chay và sống Mùa Chay thật sự trọn vẹn để sau đó, mình trở thành con người tự do và thuộc về Chúa, và càng thuộc về Chúa thì càng được tự do và thanh thoát với xác thịt, thế gian và ma quỷ, và nhất là để chúng ta có thể hỗ trợ người khác trong nỗ lực trở nên người thuộc về Chúa, tự do và thuộc về Chúa trọn vẹn.
3.- Kết luận: Một con người thanh thoát để yêu thương và được yêu thương
Điều cần cảnh giác là: Chúng ta thích an toạ trên một số xác quyết của chúng ta. An toạ tức là ta tự cho là mình đã có một số vốn liếng về suy tư, về thần học tu đức, về thần học tín lý, về thần học Kinh Thánh, và ta biến tất cả những thứ đó như một “cái nệm” và ta “ngự” trên đó, không phải lo lắng, không phải di chuyển gì: “Đừng có ai động đến tôi nhé, động đến tôi là có chuyện ngay đấy!”. Có một số những người bị đông cứng trong một số những ước lệ. Đông cứng nghĩa là đã quy định với nhau như vậy rồi là cứng ngắc luôn. Thực ra, đó chỉ là những ước lệ thôi, mà đã là ước lệ, nghĩa là do mình bày ra, đặt ra, thì mình có thể sửa lại được. Vậy thì làm gì mà phải đông cứng như thế, không thể điều chỉnh gì được?
Tôi xin đưa ra cho anh chị em một hình ảnh thật méo mó để dẫn đến một kết luận sống:  Arthur Schopenhauer (1788-1860), triết gia người Đức, đã ví loài người với một đoàn nhím. Về mùa đông giá rét, các con nhím xích lại gần nhau để sưởi ấm, thì chúng lại đâm lông sắc nhọn vào nhau, thế là chúng lại bật ra. Nhưng như thế chúng lại rét. Chúng lại xích lại gần nhau và chúng lại đâm nhau, chúng lại bị bật ra khỏi nhau. Chúng cứ vào ra, vào ra đến khi nào chúng căn được khoảng cách vừa đủ để ấm và không đâm vào nhau thì mới yên. Schopenhauer bảo: Đó, loài người là như thế; họ tạo ra những thoả hiệp để sống với nhau.
Áp dụng vào đời tu của chúng ta, tôi thấy có những người, sau một thời gian tu, lẽ ra các “lông nhím” phải ngắn đi, nhưng khổ một nỗi, chúng lại dài ra, và đâm vào người ta, làm người ta cứ phải xích ra xa mình. Và khi người ta xa mình, thì lại bảo: anh em, chị em khinh bỉ tôi, xa lánh tôi… Nhưng có biết đâu rằng đó chính là tại mình. Vậy lý tưởng của đời tu là làm sao để cho những cái “lông nhím” càng ngày càng ngắn đi và bớt nhọn đi, để mọi người, nhất là anh chị em mình, có thể đến gần chúng ta và nhận được từ ta và ta nhận được từ họ, cái hơi ấm để sưởi ấm lòng chúng ta trong cái tiết đông giá rét của cuộc đời.
Nếu đã sống một Mùa Chay tốt, chúng ta trở thành một con người thanh thoát để yêu thương và được yêu thương.
                                                                                                                  
FX Vũ Phan Long, ofm
T.Anh chuyển

lundi 20 février 2023

5 façons d’utiliser votre REER et CELI autrement que pour la retraite

Vous cotisez ponctuellement ou régulièrement à votre régime enregistré d’épargne-retraite (REER) et à votre compte d’épargne libre d’impôt (CELI) depuis déjà un bout de temps? BRAVO! C’est payant d’être constant! Mais saviez-vous que ces véhicules de placement ne servent pas seulement à vous assurer un revenu de retraite doré? Voici cinq projets pouvant bénéficier de ces comptes d’investissement.

1. Achat d’une première résidence

Prévoyez-vous devenir propriétaire d’ici peu? Votre REER peut s’avérer un excellent levier afin de financer votre mise de fonds. En effet, le régime d’accession à la propriété (RAP) est un programme qui vous permet de retirer des sommes de votre REER, sans payer d’impôt, pour acheter ou construire une première habitation. Le plafond des retraits dans le cadre du RAP est de 35 000 $.


Vous avez ensuite jusqu’à 15 ans pour rembourser les montants que vous avez retirés. Votre période de remboursement débute dans la deuxième année suivant le moment où vous avez retiré les fonds de votre REER dans le cadre du RAP.

Le CELI est aussi une option intéressante. Le rendement, tout comme les retraits, est libre d’impôt. Vous pouvez retirer un montant de votre CELI pour une mise de fonds sans augmenter votre revenu imposable. De plus, contrairement au RAP, vous n’avez aucune obligation de remboursement.

Le nouveau CELIAPP

Au cours de l’année 2023 , il existera aussi le compte d’épargne libre d’impôt pour l’achat d’une première propriété (CELIAPP). Le CELIAPP sera offert aux gens qui n’ont pas été propriétaires d’une maison durant l’année d’ouverture du compte ou au cours des quatre années civiles précédentes. À l’instar du REER, les cotisations au CELIAPP sont déduites du revenu imposable.

Le plafond de cotisation annuelle déductible d’impôt sera de 8 000 $, jusqu’à concurrence d’un plafond à vie de 40 000 $. Toutefois, pour le CELIAPP, le report des droits de cotisation inutilisés sera limité à un maximum de 8 000 $ par année.

Advenant que votre projet d’achat ne se concrétise pas, vous pouvez, 15 ans après l’ouverture du compte, transférer les sommes accumulées vers votre REER ou votre FERR.


2. Un retour aux études à l’horizon?

Que ce soit pour une mise à jour ou un nouveau départ, un retour aux études engage des dépenses importantes. Vous pourriez utiliser le régime d’encouragement à l’éducation permanente (REEP) pour vous financer! Le REEP permet de retirer un montant de votre REER pour financer votre retour aux études à temps plein ou celui de votre partenaire de vie.

Le REEP est un programme qui vous permet de retirer un maximum de 10 000 $ par an et dont le plafond est de 20 000 $ pour une période de quatre ans. La somme est remboursable sur une période de 10 ans.

Le CELI vous laisse également retirer un montant sans devoir payer d’impôt. De plus, le montant retiré d’un CELI est ajouté à vos droits de cotisation inutilisés pour les années à venir.

3. Embellir votre domicile

Des rénovations, ça coûte cher. Que vous souhaitiez mettre à votre goût votre nouveau domicile ou retaper votre propriété dans laquelle vous vivez depuis plusieurs années, vous pouvez prévoir un plan d’épargne afin de financer vos projets de rénovation.

Le CELI est l’outil tout désigné. Flexible, il vous permet de retirer vos investissements à tout moment sans payer d’impôt. Un moyen efficace d’utiliser ses investissements pour redonner de la valeur à sa propriété sans piger dans la marge hypothécaire.

La planification et l’épargne, c’est rentable
Mise en situation : en vue d’un projet de rénovation important d’une valeur de 20 000 $, vous avez l’option de contribuer à un CELI ou d’utiliser la marge hypothécaire de votre propriété. Selon vous, combien pourriez-vous gagner à être prévoyant?

Coût des rénovations avec un plan d’épargne
CELI Montant

Cotisations mensuelles
Durée de l’épargne
Rendement composé espéré en $ (3 % annualisé) 310 $
60 mois
1 469 $
Coût des rénovations (total des cotisations) 18 600$
Budget potentiel disponible libre d’impôt 20 069 $

Coût des rénovations sans préparation et à crédit
Marge de crédit hypothécaire (7 % d’intérêt) Montant

Solde
Période d’amortissement
Versements mensuels nécessaires 20 000 $
60 mois
396 $

Coût des rénovations 23 770 $
Déficit budgétaire (intérêt à payer) 3 770 $

Avec une bonne planification, vous pourriez économiser 1 400 $ sur votre budget initial en cotisant à votre CELI. Le même projet pourrait être 22 % plus dispendieux en utilisant le crédit1.

4. Et pourquoi pas un voyage?


Plutôt que de remplir sa carte de crédit, vous pourriez prévoir vos voyages quelques années en avance. Ici, le CELI est encore une fois tout à fait approprié pour ce type de projet. Vous pourriez épargner chaque mois dans votre CELI et profiter de rendements à l’abri de l’impôt afin de financer votre projet. C’est plus intéressant que de payer des intérêts exorbitants à votre retour!


5. Constituer un fonds d’urgence qui croît

Que ce soit pour des dépenses non planifiées, des réparations coûteuses à votre voiture, un arrêt de travail non rémunéré ou tout autre événement, les planificateurs financiers suggèrent de se constituer un fonds d’urgence qui répond sans stress aux aléas de la vie. Votre CELI peut vous aider à affronter les imprévus : c’est un véhicule financier parfait pour un fonds d’urgence.

Bonus : en investissant votre fonds d’urgence dans un CELI, vous pouvez le faire croître à l’abri de l’impôt afin qu’il ne perde pas en valeur en raison de l’inflation.

Quels que soient vos projets, du retour aux études à la retraite en passant par l’achat d’une propriété, le Service-conseil de Services d’investissement FÉRIQUE peut vous accompagner.

Coupe la toux comme un couteau. Sinusite. Antibiotique naturel expectorant pour la bronchite


dimanche 19 février 2023

See the photos that won National Geographic’s

‘Pictures of the Year’ contest

PUBLISHED FRI, FEB 17 20237:06 AM EST
Audrey Wan
SHAREShare Article via FacebookShare Article via TwitterShare Article via LinkedInShare Article via Email

National Geographic announced the winning photographs from its first “Pictures of the Year” photo competition.

The contest, which opened to U.S. residents in early December, invited readers to submit a digital photograph in one of four categories: nature, people, places and animals.

The contest required that photographs be largely unaltered. According to the rules, “only minor burning, dodging and/or color correction is acceptable, as is minor cropping.” Photos with other changes are “unacceptable and ... ineligible for a prize.”

Grand prize — Alaska

Bald eagles at Alaska’s Chilkat Bald Eagle Preserve compete to perch on a tree log.
Karthik Subramaniam


Karthik Subramaniam, a software engineer in San Francisco who is passionate about wildlife photography, clinched the grand prize. He said he captured his winning shot at the end of a weeklong photography trip in Haines, Alaska, which hosts the world’s largest congregation of bald eagles each fall.

As Subramaniam watched the eagles hunt for salmon in their fishing grounds, an eagle swooped in to steal another’s perch on a tree.

“Hours of observing their patterns and behavior helped me capture moments like these,” he said.

The photo will be featured in an upcoming issue of National Geographic’s U.S. magazine.


In addition to the grand prize winner, Nat Geo also gave honorable mentions to several “winners.” Their photos will be published on National Geographic’s Your Shot Instagram page, which has some 6.5 million followers.

Most of those photographs, along with information provided by Nat Geo, are published below.
Iceland


Iceland’s Fagradalsfjall volcano erupted for the first time in 6,000 years in March 2021.

Iceland’s Fagradalsfjall volcano erupting in 2021.
Riten Dharia



The six-month lava flow that covered the surrounding landscape in hard black rock was “an exhibition of the raw and awesome power of nature,” said Riten Dharia, who photographed the scene on the Reykjanes Peninsula.
Mongolia


In this photograph, a nomadic Kazakh eagle hunter on horseback prepares his golden eagle for a hunt in Bayan-Olgii, Mongolia, where training eagles to hunt is a 3000-year tradition, according to Nat Geo.



A hunter and his eagle on horseback in the grasslands outside of Bayan-Olgii, Mongolia.
Eric Esterle

To capture the moment, photographer Eric Esterle lay on his stomach at the edge of the stream as the horse passed less than a few feet away, he said.

“I remember covering my camera with my body and putting my head down,” he said.

Austria

Seeing this golden tree hidden among tall trunks in the forest gave photographer Alex Berger “goosebumps,” he said.

A golden tree deep in the Austrian Alps.

Alex Berger
Berger said he spotted it by a small stream while on a road trip through the Austrian Alps.

The mountain ranges of the Alps stretch about 750 miles through eight countries.
The island of South Georgia


Rhez Solano photographed this crowd of king penguins on the beaches of Gold Harbour on the island of South Georgia in the South Atlantic Ocean.

King penguins crowd together on the beaches of the island of South Georgia.
Rhez Solano



The island hosts king penguins along with gentoo penguins and elephant seals.

Roughly half of the island is covered in ice, and there is no permanent human population living on it, though travelers can visit it by cruise ship or yachts, according to its governmental website.

North Carolina, U.S.

Freelance photographer Tihomir Trichkov said he took this shot while headed home from the airport early one morning in October.

It captures fog that had settled over a valley visible from North Carolina’s Blue Ridge Parkway.

A view of the foggy valley from North Carolina’s Blue Ridge Parkway.
Tihomir Trichkov



The scene depicts “the little slice of heaven that I live in,” Trichkov said of his home in Highlands, North Carolina.

“The Smoky Mountains are simply gorgeous,” he said.

Washington, U.S.

This photo depicts the night sky reflected in the waters of Tipsoo Lake in Mount Rainier National Park, Washington.

Tipsoo Lake in Mount Rainier National Park in Washington state.
W. Kent Williamson



From across the lake, photographer W. Kent Williamson said he could see the lantern lights of climbers heading to Mount Rainier’s 14,411-foot summit.

“The night sky was unusually clear, and the Milky Way could be seen just above the mountain,” he said.
Peru


A lone salt miner uses a wooden rake to extract salt from a hillside at Peru’s Salt Mines of Maras in this photograph captured by An Li.

Salt wells on a hillside in the Salt Mines of Maras in Peru.
An Li


The mines comprise around 4,500 salt wells, each of which produces some 400 pounds of salt per month. Families who own the wells continue the tradition of salt extraction that dates back to the Inca Empire.
About the ‘Pictures of the Year’ contest


The contest is Nat Geo’s latest effort to highlight photography from contributors.

It launched alongside the magazine’s annual “Pictures of the Year” issue, which features the best 49 photos taken by Nat Geo photographers, chosen from more than 2 million submissions.

The goal of the “Picture of the Year” contest is to provide aspiring photographers the “same spotlight,” according to Nat Geo.

To see the full gallery of winners, visit natgeo.com/PhotoContestWinner.

REF

samedi 18 février 2023

Vì sao tâm trạng lo lắng ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá?

 Vì sao tâm trạng lo lắng ảnh hưởng đến hệ tiêu hoá?

 BM.jpeg

Bất kỳ bệnh nhân kinh niên nào cũng đều có thể cho bạn biết họ cảm thấy căn bệnh đó đang ở đâu trong cơ thể, vị trí thường là tạng vị (bao tử.) Nếu bạn đã từng có một bài thuyết trình đầy thử thách ở nơi làm việc, một bài tập đến hạn nộp ở trường, hoặc có lẽ là một cuộc hẹn khám tủy răng, bạn sẽ biết những cảm giác căng thẳng đó biểu hiện ở đâu — đó là cảm giác đau thắt ruột. Và cảm giác lo lắng càng dồn dập thì hệ tiêu hóa của bạn càng bị ảnh hưởng, từ việc ăn uống đến đào thải.


Các vấn đề về tiêu hóa rất phổ biến tại những phòng khám y khoa. Hầu hết các bệnh nhân tôi từng gặp trên lâm sàng đều có những lo lắng về tiêu hóa, nhưng thú vị thay, đó không phải là lý do họ đến để được điều trị. Thật đáng ngạc nhiên khi có nhiều người sống chung với các vấn đề về tiêu hóa hoàn toàn có thể được cải thiện bằng một chút nhận thức, liệu pháp dinh dưỡng và thay đổi hành vi.


Lá lách trong quan niệm Đông Y


BM.jpeg


Khi các vấn đề về tiêu hóa xuất hiện trong Đông Y, luôn có một cơ quan liên quan chịu trách nhiệm là tạng tỳ – chính là lá lách. Nghe có vẻ kỳ lạ đối với giới y khoa Tây phương như chúng tôi, ý tôi là ai nói về lá lách? Lách hiếm khi được thảo luận trong y học Tây phương và hầu hết mọi người thậm chí không chắc chắn về vai trò của tạng đặc này.


Lá lách là một phần của hệ miễn dịch và là cơ quan lớn nhất trong hệ bạch huyết. Lá lách là nơi chôn các tế bào hồng cầu và dự trữ các tế bào bạch cầu. Con người có thể sống mà không có lá lách và một số người phải cắt bỏ lá lách. Cắt bỏ lách thường do lách bị vỡ hoặc bị rách do tai nạn hoặc chấn thương nặng. Sau cắt lách, người ta dễ bị nhiễm trùng hơn vì lách có liên quan đến hệ miễn dịch. Rất may, hầu hết các chức năng sống đều được các cơ quan khác đảm nhận một cách trơn tru nên một người có thể sống khá tốt mà không cần lá lách.


BM.jpeg

Vì vậy, bạn có thể tự hỏi rằng liệu tâm trạng lo lắng có liên quan đến lá lách không? Để hiểu được điều đó, bạn cần có một chút kiến thức nền tảng về Đông Y. Có một đời sống tình cảm lành mạnh và cân bằng là điều cần thiết để có một cơ thể khỏe mạnh và trở thành một con người hạnh phúc. Là một hệ thống tổng thể, y học Đông phương xem xét toàn bộ trải nghiệm của con người và biết rằng mỗi bộ phận đều cần thiết cho sức khỏe và tinh thần. Trong khi y học Tây phương vẫn đang đề cập đến sự tương tác giữa tinh thần và thể chất, thì y học Đông phương từ lâu đã đào sâu vào mối quan hệ này. Trong truyền thống Đông phương, nhiều cơ quan được liên kết với một cảm xúc, hoạt động theo hai cách. Cảm xúc ảnh hưởng đến cơ quan liên quan, và cơ quan liên quan có thể ảnh hưởng đến cảm xúc. Và cảm xúc của lá lách là lo lắng và suy nghĩ quá mức.


Lo lắng và tạng tỳ


BM.jpeg


Lá lách liên quan trực tiếp đến năng lực tư duy của chúng ta. Sức mạnh của lá lách phụ thuộc vào mức độ chúng ta quản lý suy nghĩ, sự tập trung, hành động sáng suốt và hình thành ý định của mình tốt như thế nào. Lo lắng quá mức và suy nghĩ quá mức sẽ làm tổn hại lá lách. Ngược lại, lá lách không khỏe mạnh có thể làm suy yếu tâm trí và khả năng suy nghĩ rõ ràng và tập trung, khiến chúng ta dễ bị lo lắng.


Kích thích quá mức là một vấn đề lớn của con người hiện đại. Chúng ta tràn ngập thông tin và ngay cả thực phẩm với tất cả các chất phụ gia và cách chế biến phức tạp, cũng mang tính chất kích thích và phức tạp hơn. Tất cả đầu vào kích thích này có thể lấn át lá lách và làm suy yếu tiêu hóa.


Nền văn hóa của chúng ta cũng coi trọng việc làm nhiều việc cùng một lúc, và nhiều người trong chúng ta có những ngày dài tham gia vào công việc nặng nhọc về nhận thức. Chúng ta có xu hướng làm quá tải bộ não của mình bởi vì chúng ta có quá nhiều câu tục ngữ, và lo lắng là một sản phẩm phụ tự nhiên.


BM.jpeg


Điều này gây khó khăn cho lá lách vì trong y học phương Đông, lá lách, cùng với dạ dày, là cơ quan tiêu hóa của cơ thể. Tuy nhiên, sự khác biệt là ngoài việc tiêu hóa và chiết xuất các chất dinh dưỡng từ những gì chúng ta ăn và uống, chúng chịu trách nhiệm xử lý các kích thích – mọi thứ đến từ thế giới bên ngoài. Và đó là một công việc lớn, như bạn có thể tưởng tượng. Chúng ta càng tiếp nhận nhiều thông tin, lá lách càng phải làm việc nhiều hơn, và tất yếu, quá trình tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng.


Thật thú vị khi xem xét các vấn đề về tiêu hóa bằng một lăng kính khác và nhìn nhận theo một cách mới. Bệnh nhân của tôi rất hào hứng khi nghe tôi giải thích điều này vì họ có thể thấy ngay mối liên hệ giữa những gì họ đang làm và tình trạng rối loạn tiêu hóa của họ. Và đây là phần tôi yêu thích, mang đến một ứng dụng thiết thực cho con người trong thế giới thực được đúc kết từ hàng ngàn năm của trí tuệ sâu sắc. Tôi đã không ngừng ngưỡng mộ kho tàng tri thức cổ xưa này.


Theo đó, đây là một số cách đơn giản để cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa với góc nhìn về tạng tỳ – lá lách và chức năng của cơ quan này.


Tránh thức ăn lạnh và uống nước đá


BM.jpeg


Lá lách chịu trách nhiệm về tiêu hóa, được vận hành bởi nhiệt hoặc ‘nhiệt tiêu hoá.” Do đó, tỳ kỵ lạnh, vì lạnh sẽ dập tắt nhiệt.


Chúng ta có thể giúp duy trì “ngọn lửa” đó bằng cách không cho đá vào đồ uống của mình hoặc ăn thức ăn lạnh, đặc biệt là những loại lấy trực tiếp từ ngăn đá, như kem. Nhiều loại thực phẩm sống cũng được coi là giải nhiệt trong y học Trung cộng. Khi chúng ta ăn thức ăn lạnh, lá lách phải làm việc nhiều hơn để tự làm ấm trở lại, tạo điều kiện cho công việc tiêu hóa và hoạt động của lá lách.


Nhai kỹ


BM.jpeg


Điều này là đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả. Khi ăn, đặc biệt là khi mất tập trung hoặc vội vàng, chúng ta có xu hướng không nhai kỹ thức ăn. Việc nhai kỹ sẽ giúp cho thức ăn được cắt nhỏ hơn và do đó dễ tiêu hơn. Ngai kỹ còn kích thích cơ thể tiết ra lượng enzym nhiều hơn giúp thức ăn dễ tiêu hơn nữa, nghĩa là lá lách cần ít năng lượng hơn để tiêu hóa. Do đó bạn cần chú tâm khi thưc hiện bước này.


Thay đổi cách nhìn nhận


BM.jpeg


Bước đầu tiên và có lẽ là điều quan trọng nhất bạn có thể làm để cải thiện tiêu hóa của mình chỉ đơn giản là nhận thức. Chỉ cần nhận thức được rằng lá lách đang làm tất cả những công việc đó và chúng ta có thể làm gì đó để giảm bớt gánh nặng cho cơ quan này thì bạn đã có một khởi đầu tuyệt vời. Những bước còn lại là thực hiện từng từng việc một và thực sự chú tâm vào từng việc.


Ví dụ, chúng ta thường làm nhiều việc cùng một lúc mà không hề nhận ra. Bạn hãy bắt đầu với việc ăn uống. Khi ăn thì chỉ việc ăn. Không ăn khi đọc, xem TV hoặc làm việc vì khi đó bạn nhận được nhiều thông tin hơn và khiến cho lá lách của bạn hoạt động khó khăn hơn nhiều so với bình thường. Khi có thể, hãy dành thời gian cho bữa ăn. Hãy tự chuẩn bị chúng, truyền cho chúng nguồn năng lượng và ý định tốt của bạn, và ngồi xuống và thưởng thức món ăn ngon cho cơ thể. Bạn sẽ cảm thấy sự khác biệt.


Ăn súp


BM.jpeg


Ăn súp là một cách tuyệt vời để tăng cường lá lách. Súp đang nóng lên — và nấu càng lâu và càng chậm, chúng càng nóng lên. Súp được nấu cho mềm và dễ tiêu hóa, đó là một trong những lý do chúng ta thường được khuyên ăn súp khi bị bệnh. Khi đó, cơ thể bạn cần năng lượng để chống lại các mầm bệnh và phục hồi sức khỏe. Ăn súp để cho lá lách có thể tiết kiệm năng lượng và dành năng lượng này cho những việc khác, chẳng hạn như bài thuyết trình của bạn vào sáng mai.


Nghỉ ngơi


BM.jpeg


Bạn hãy nghỉ ngơi nhiều hơn. Nếu bạn biết rằng lá lách đang đảm nhận hàng loạt thông tin và thực phẩm mà chúng ta đưa vào cơ thể, bạn sẽ có cảm nhận khác. Bạn sẽ làm việc ít giờ hơn hoặc loại bỏ những hoạt động gây căng thẳng ra khỏi cuộc sống. (Không phải lúc nào bạn cũng có thể thực hiện được điều này, nhưng chúng tôi rất khuyến khích bạn hãy thử thu xếp cho bản thân.) Hãy làm từng việc một và nghỉ giải lao thường xuyên để lá lách có thời gian thư giãn.


BM.jpeg


Theo quan điểm Đông phương, chúng ta đang sống trong một nền văn hóa tạo ra gánh nặng cho lá lách. Nhưng khi nhìn vào quá trình tiêu hóa theo cách mới này, chúng ta có thể thấy rằng có những điều đơn giản mà chúng ta có thể làm có thể cải thiện. Khi lá lách hoạt động tối ưu, một người sẽ cảm thấy tràn đầy năng lượng; tiêu hóa của họ sẽ mạnh mẽ, và nhu động ruột sẽ đều đặn và chắc chắn. Tư duy sẽ sáng suốt, khả năng tập trung cao độ đến dễ dàng. Hãy đem đến cho lá lách một chút tình yêu để cơ quan này có thể đi một chặng đường dài, và lá lách sẽ yêu thương bạn vì điều đó.


Emma Suttie  _  Thu Anh

H.Phúc sưu tầm

jeudi 16 février 2023

CẢM NGHĨ TUỔI GIÀ

 Tất cả chúng ta người trước kẻ sau ai rồi cũng phải già. Làm sao tránh được! Ðã có "sinh" là có "lão". Một giai đoạn tất yếu của cuộc sống. Nếu ngày đầu tiên mình sinh ra mà đã biết nghe, biết nói, nếu có ai bảo rằng mỗi ngày mình lớn lên là một ngày mình sẽ già đi, và tiến dần về cõi chết, chắc chắn là mình đã không tin.……



Nếu bỏ qua các giai đoạn chuyển tiếp từ tuổi 20 đến tuổi 60 mà chỉ so sánh một người đã quá 60 với thời anh mới 20 tuổi, thì theo Curtis Pesman, tác giả cuốn "How a Man Ages," ta có thể ghi nhận những thay đổi như sau:

• Tóc bạc, thưa, và nhẹ hơn, đường kính của tóc chỉ còn 86 microns (1 phần triệu của 1m) so với 101 microns hồi 20 tuổi.

• Hai tròng mắt bị co lại, mức độ ánh sáng vào đến võng mạc giảm đi, khó phân biệt được sự vật trong tối, do đó mà khi đọc cần phải có ánh sáng đủ.

• Tai không còn nghe được tiếng động trên tầm 10,000 hertz, như tiếng hót của chim, vì chức năng chuyển thể độ rung từ tai ngoài vào tai trong đã suy thoái.

• Men răng càng ngày càng mòn dần vì quá trình nhai, nghiến, trong khi đó lợi răng co rút lại làm lộ rõ khoảng trống giữa các chân răng.

• Xương mất dần calcium, trở nên xốp, dòn, dễ gãy, lớp sụn ở các đầu khớp không còn nguyên vẹn, chất nhờn giữa các khớp khô đi, sinh ra di chuyển chậm, khó khăn.

• Tim không còn bơm đủ máu ra khắp châu thân, một phần do cholesterol đóng dày trên thành động mạch nên tim phải hoạt động nhiều hơn mới bơm được máu đi.

• Các cơ bắp làm cho phổi hoạt ðộng bình thường suy yếu dần, độ co giản của lồng ngực yếu đi, làm cho lượng dưỡng khí hít vào chỉ còn bằng một nửa thời 20 tuổi.

• Trọng lượng của thận giảm từ 20% ðến 30%, sức lọc chất thải của thận chỉ bằng nửa hồi trẻ, và sức chứa của bọng đái cũng chỉ còn chừng một nửa (8 fluid ounces, khoảng non 230cl).

• Với năm tháng qua đi, khối não cũng rút nhỏ lại và giảm trọng luợng, hàng tỷ tế bào não bị mất đi, trí nhớ bị giảm sút……

Hiểu được lẽ vô thường của cuộc đời, sẽ thấy quyền lực, danh xưng cũng chỉ là những ảo vọng mà thôi, chỉ lôi cuốn con người vào vòng tục lụy không lối thoát.

Cuộc đời ngắn ngủi quá, sự sống và cái chết chỉ cách nhau bằng một hơi thở. Cái lằn ranh vô hình đó ai cũng biết nhưng được bao nhiêu người tỉnh thức?

Hôm nay ta còn sống, còn nói cười, còn nghĩ mình cứ sống mãi, sống hoài để tận hưởng những lạc thú của trần gian, để hơn thua, vênh váo, được mất với đời. Nhưng khi nhắm mắt rồi, cát bụi lại trở về với cát bụi hư vô...

ThuKy Trương
ST