jeudi 17 décembre 2020

IP Roasted Potatoes

 Instant Pot Roasted Potatoes | Pressure Cooker Roasted Potatoes Recipe Ingredients

1

Pressure Cook Baby Potatoes


Pour 1 cup (250ml) cold water, then place a Stainless Steel Steamer Basket in Instant Pot Pressure Cooker.

Instant Pot Steamer Basket

Place 1.5 lb (680g) baby potatoes in the steamer basket.

Instant Pot Roasted Potatoes: pressure cook baby potatoes in Instant Pot Pressure Cooker

Close lid and turn Venting Knob to Sealing position.

  • Pressure Cooking Method: Pressure Cook at High Pressure for 15 minutes, then Quick Release.

*Pro Tip: This will produce creamy and soft baby potatoes. If you prefer a firmer texture, reduce the pressure cooking time by a few minutes.

Instant Pot Pressure Cooker High Pressure 15 minutes

Once the pressure cooking cycle ends, carefully turn the Venting Knob to Venting position to release all the pressure.

Open the lid immediately once the Floating Valve has dropped.

Instant Pot Roasted Potatoes: pressure cooked baby potatoes in Instant Pot Pressure Cooker

2

Make Creamy Roasted Potatoes


Set aside the pressure cooked Instant Pot baby potatoes.

Discard water in the inner pot & towel dry inner pot.

Then, heat up the Instant Pot using the “Saute” function.

Press “Cancel” button, then “Saute” button.

Instant Pot DUO Plus 60: Saute More Function

Once the indicator says HOT, add 2 tbsp (28g) unsalted butter and 1 tbsp (15ml) olive oil in Instant Pot.

Instant Pot Roasted Potatoes: melt unsalted butter in Instant Pot Pressure Cooker

Add pressure cooked baby potatoes in Instant Pot Pressure Cooker.

With a wooden spoon, gently stir the baby potatoes in Instant Pot to coat them with butter.

Sprinkle 1 tsp (4g) garlic powder and 1 tsp (4g) onion powder on the baby potatoes. Gentle mix the baby potatoes, then allow the powder to darken & harden a little.

Instant Pot Roasted Potatoes: sauted baby potatoes in Instant Pot Pressure Cooker

Taste & season Instant Pot Roasted Potatoes with salt and black pepper (if desired).

*Pro Tip: For reference, we used roughly 4 pinches of coarse kosher salt.

3

Serve Instant Pot Roasted Potatoes


The Roasted Potatoes in Instant Pot will be piping hot, so let it cool for roughly 5 minutes before serving.

*Pro Tip: Be sure to do a quick “taste-test” before they’re all gone! 😉

Instant Pot Roasted Potatoes | Pressure Cooker Roasted Potatoes | Instant Pot Baby Potatoes | Pressure Cooker Baby Potatoes | Instapot Roasted Potatoes | Instapot Baby Potatoes | Instant Pot Potatoes | Pressure Cooker Potatoes

Enjoy your Crisp ‘n Creamy Instant Pot Roasted Potatoes!~ 🙂

Tools for Instant Pot Roasted Potatoes

mardi 15 décembre 2020

Kiểm chứng nguồn và vai trò nhà báo thời Tin Giả

 Kiểm chứng nguồn và vai trò nhà báo thời Tin Giả

Nhà báo Nguyễn Giang từ Anh Quốc chia sẻ kinh nghiệm của BBC về cách sử dụng các công cụ hữu ích để kiểm chứng thông tin, chẳng hạn như Dataminr, TinEye, hay EXIF.

Ngoài ra, BBC cũng có bộ phận gọi là Reality Check với các biên tập viên giàu kinh nghiệm để kiểm chứng nguồn tin, nội dung, xuất xứ hình ảnh, video trong thời đại mà 'tin giả' hay 'tin thiếu chính xác' dễ lan truyền rộng rãi.

Tuy nhiên, nhà báo Nguyễn Giang nhấn mạnh rằng để đảm bảo tính chính xác, người làm truyền thông không thể chỉ dựa hoàn toàn vào các công cụ mà còn "cần nhấc điện thoại lên" nói chuyện trực tiếp với nguồn đưa tin.

Họ cũng cần chú ý kiểm tra chéo các nội dung, nguồn tin khác nhau mỗi khi xuất hiện tin tức trên mạng xã hội.

Đây là một phần cuộc thảo luận về 'tin giả và cách khắc phục' do Đại sứ quán Anh tổ chức hồi trung tuần tháng Sáu, tại Hà Nội.

Tin liên quan



Zuckerberg ra kế hoạch chống tin giả20 tháng 11 năm 2016



Làm sao phát hiện 'tin vịt' dạy cách chữa bệnh14 tháng 3 năm 2017



Cách tránh bị nghe dối trá và xem 'tin vịt'3 tháng 3 năm 2017

Thanh Hải sưu tầm

Losing weight the French way - Giảm cân theo kiểu của Pháp


 

lundi 14 décembre 2020

NĂM NGUYÊN TẮC CUẢ NGUỜI NHẬT BẢN

 

1. Luôn nghĩ cho người khác .
Người Nhật Bản tốt bụng đến mức khó tin. Nếu bạn hỏi, người đi đường sẵn sàng vẽ cho bạn tấm bản đồ, hoặc người bán hàng có thể đóng cửa hàng để dẫn bạn đến đúng nơi bạn đang tìm.
Ở Nhật, không bao giờ có bữa tiệc chỉ với vài đồng nghiệp. Tất cả được mời tham dự, không quan tâm là cấp trên hay cấp dưới.
Người Nhật luôn nhường cho bạn có ý kiến trước và kiên nhẫn lắng nghe chăm chú, rồi họ mới bắt đầu nói. Thay cho lời hoa mỹ rỗng, đó chính là cách thể hiện “bạn là người quan trọng đối với tôi”.

2. Sống với lòng biết ơn.
“Cảm ơn” không thể thiếu trong giao tiếp ở Nhật. Nhân viên cửa hàng luôn cúi mình “cảm ơn” để tạm biệt khách và nhận lại câu tương tự. Thậm chí, khi khách hàng chỉ mới đẩy cửa vào, chủ quán đã nói “cảm ơn”. Đó không chỉ là xã giao lịch sự bình thường, mà là sự trân trọng thật sự với mọi hành động, dù là nhỏ nhặt.
Ở Nhật Bản, bạn học được rằng, không chỉ nhận ân huệ từ người khác, mà cần đáp trã. Hồi đáp là yếu tố quan trọng để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp. Ví dụ, nếu ai đó giúp việc gì, có thể mời họ ly nước giải khát để thể hiện lòng biết ơn của bạn.

3. Cư xử lịch thiệp, khiêm nhường.
Xã hội Nhật Bản đánh giá cao cách cư xử. Mọi người có thể xếp hàng chờ đợi mà không có bất kỳ lời phàn nàn nào, không có bất kỳ sự bất bình nào, không có tiếng ồn nào cất lên, càng không có tiếng thở dài ngao ngán.
Nếu chọn chỉ một từ mô tả về người Nhật, sẽ là từ “tinh tế”. Tất cả các tầng lớp xã hội, không phân biệt nguồn gốc và thu nhập, đều cư xử rất lịch thiệp. Họ luôn tươi cười chào hỏi mọi người và dùng cả hai tay khi đưa hoặc nhận đồ vật.

4. Sống có trách nhiệm.
Ở Nhật, khi ai đó hứa việc gì, chắc chắn họ sẽ làm. Dù thế nào, họ cũng không quên lời hứa. Họ sẽ đến buổi hẹn dù trời mưa hay tuyết rơi. Vắng mặt không báo trước là điều không thể chấp nhận. Nếu bạn không thể đến, cần gọi báo và xin lỗi, hoặc cử người khác thay mặt.
Người Nhật có trách nhiệm với mọi thứ của mình, kể cả rác. Họ tự dọn dẹp sạch sẽ trong những lễ hội, tự mang túi rác về, không vứt bừa.

5. Không có khái niệm “giờ cao su”.
Ở Nhật, từ khi tàu siêu tốc xuất hiện vào 1964, chỉ trễ hẹn 1 phút, sẽ bị khiển trách ngay. Trong khi đó, ở Ý là 15 phút, ở Pháp 10 phút, ở Anh 5 phút…mới bị coi là trễ hẹn. Khi đi tàu siêu tốc, chỉ đến trễ 1 phút, thậm chí là 30 giây, có thể bạn sẽ phải mua vé lượt sau.
Khái niệm đúng giờ của Nhật là, phải có mặt trước giờ hẹn 5 đến 15 phút. Đây là cách xây dựng niềm tin ở đối phương. Lên kế hoạch kỹ về thời gian, là việc tối cần trong cuộc hẹn với người Nhật. Nếu không may bị trễ, cần gọi báo cho bên kia để họ xếp công việc, không lãng phí thời gian.
Người Nhật rất nghiêm khắc với bản thân trong vấn đề giờ giấc. Vì thế, họ luôn là người đi trước, cũng như vận nước họ.

•Huu Phuoc Pham FB.

Belle rélexion par un juge de la Floride sur les relations CANADA / États-Unis.


U.S. Judge: “Canada is the BEST neighbour!”

 U.S. Judge: “Canada is the BEST neighbour!”@PXHERE

The recent “trade war” between the U.S. and Canada has been somewhat of a challenge four our relationship with our neighbour. We share two borders with the U.S. and have been mostly able to maintain a healthy relationship with them over the years… But like any relationship, this one is hitting a speed bump!

A Circuit Court Judge from Florida named Robert Meadows had enough of the petty squabbles between our two countries and decided to say something about it! His comments, shared to Facebook, have now gone viral. He takes aim at the anti-Canadian sentiment in the U.S. and presents Canada as the most “inoffensive a neighbor you could ever hope for”.

Facebook user Kel Phair shared Judge Meadows’ text on Facebook and it has since been shared over 41,000 times, which goes to show that if there is any “anti-Canadian sentiment”, there is also still LOTS of love between our two countries.

Here is Judge Meadows’ full text.

---

Have you ever stopped to consider how lucky we Americans are to have the neighbors we have? Look around the globe at who some folks have been stuck sharing a border with over the past half century:

North Korea / South Korea

West Germany / East Germany

Greece / Turkey

Iran / Iraq

Israel / Palestine

India / Pakistan

China / Russia

We’ve got Canada! Canada. About as inoffensive a neighbor as you could ever hope for. In spite of all our boasts of “American exceptionalism” and chants of “America first,” they just smile, do their thing and go about their business. They are on average more educated, have a higher standard of living, free health care, and almost no gun problems. They treat immigrants respectfully and already took in over 35,000 Syrians in the last two years.

They’re with us in NATO, they fought alongside us in World War I, World War II, Korea, the Gulf War, the Bosnian War, Afghanistan, the Kosovo War and came to our defense after 9/11. There was that one time when Canada took a pass on one of our wars: Vietnam. Turned out to be a good call.

They’ve been steady consumers of American imports, reliable exporters of metals and petroleum products (they are the biggest importer of U.S. products from 37 states), and partnered with NASA in our space missions.

During 911 many aircraft were diverted to Newfoundland, an island province off Canada's east coast where Americans were housed in people's homes for two weeks and treated like royalty. In return for their hospitality, this administration slapped a 20% tariff on the products of Newfoundland's only paper mill, thereby threatening it's survival.

And what do Canadians expect of us in return? To be respected for who and what they are: Canadians. That’s what I call a good neighbor.

But the King of Chaos couldn’t leave well enough alone. Based on his delusions of perpetual victimhood, out of the clear blue, he’s declared economic war on Canada. On CANADA! And he did it based on Canada being a national security risk to the US! For no good reason, other than the voices in his head that told him it was a war he could win. So why not do it, then?

Trump went ahead and imposed his tariffs on aluminum and steel even though we have a trade surplus with Canada on those products! Trudeau retaliated in kind. And now this morning, the White House is preparing a new wave of tariffs in retaliation for Trudeau’s retaliation. This time he threatens a tariff on automobiles even though 70% of their components originate in the U.S.! It’s just a temporary spat, right? Except for that smile on Vladimir’s face in the Kremlin, as the NATO pact unravels a little more with each passing day.

Again, we’re talking about Canada. Our closest ally, friend and neighbor.

On behalf of an embarrassed nation, people of Canada, I apologize for this idiotic and wholly unnecessary attack. Please leave the back channels open. We the People of progressive persuasion stand with you.

---


********************************************************


BELLE RÉFLEXION

Il s’agit d’une lettre ouverte écrite par un juge de la Floride sur les relations CANADA / États-Unis.




(Robert Meadows (Juge de la Cour de circuit, Floride) a écrit:

Voici une prise de conscience d’un Américain sur la guerre commerciale croissante avec les États-Unis et le Canada. « avez-vous déjà cessé de considérer combien nous les Américains sommes chanceux
d’avoir les voisins que nous avons?

Regardez dans monde avec qui certaines personnes ont été coincés partageant une frontière au cours du dernier demi-siècle:

Corée du Sud /Corée du Nord
Grèce / Turquie
Iran / Irak
Israël / Palestine
Inde / Pakistan
Chine / Russie

Nous on a le Canada ! Le Canada un voisin à peu près aussi amical que vous pourriez jamais espérer.
En dépit de « l’exceptionnalisme américain » et les chants de TRUMP « l’Amérique d’abord, »
Les Canadiens sourient, font leurs trucs et vaquent à leurs affaires. Ils sont en moyenne plus instruits, ont un niveau de vie plus élevé, des soins de santé gratuits et presque aucun problème d’armes à feu.
Ils traitent les immigrants avec respect et ont déjà pris plus de 35 000 Syriens au cours des deux dernières années.


Ils sont avec nous au sein de l’OTAN, ils ont combattu à nos côtés pendant la Première et Deuxième Guerre mondiale, la Guerre de la Corée, la guerre du Golfe, la guerre de Bosnie, l’Afghanistan, la guerre du Kosovo, la guerre du Vietnam, et sont venus à notre défense après le 11 septembre.

Ils ont été des consommateurs réguliers d’importations américaines, exportateurs fiables de métaux et de produits pétroliers (ils sont le plus grand importateur de produits américains de 37 États),
et en partenariat avec la NASA dans nos missions spatiales.

Au cours du 11 septembre, pour nous aider, de nombreux avions américains ont été déroutés vers Terre-Neuve, une province insulaire située au large de la côte est du Canada, où les Américains ont été logés gratuitement chez ces Canadiens pendant deux semaines et furent traités comme des rois. En échange de leur hospitalité, l'administration de TRUMP a imposé un droit de douane de 20 % sur les produits de la seule usine de papier de Terre-Neuve, menaçant ainsi sa survie.

Et qu’attendent les Canadiens de nous en retour? Être respecté pour qui et ce qu’ils sont :
les Canadiens. C’est ce que j’appelle un très bon voisin.

Mais TRUMP le roi du Chaos ne pouvait pas les laisser bien tranquille . Sur la base de ses illusions de victimisation perpétuelle, il a déclaré la guerre économique au Canada. Et il l’a fait en se basant sur le fait que le Canada était un risque pour la sécurité nationale pour les États-Unis! Sans raison valable, à part les petites voix dans sa tête qui lui ont dit que c’était une guerre qu’il pouvait gagner.

Alors pourquoi ne pas le faire?

Encore une fois, nous parlons du Canada. Notre plus proche allié, ami et voisin.

Au nom d’une nation embarrassée, je m’excuse au peuple du Canada pour cette attaque idiote et totalement inutile.

S’il vous plaît laissez les portes arrières ouvertes.


Robert Meadows (Juge de la Cour de circuit, Floride)

Mỹ Võ sưu tầm


























Ảnh thiên nhiên tuyệt đẹp từ Natural World Photography

 Ảnh thiên nhiên tuyệt đẹp từ Natural World Photography

TTO - Các bức ảnh đoạt giải cuộc thi nhiếp ảnh thường niên BigPicture: Natural World Photography Competition năm 2019 tiếp tục cho thấy vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên khiến ai xem qua cũng ngỡ ngàng kinh ngạc.




Ảnh chụp một con linh dương chạy trên cồn cát sa mạc Namibia của nhiếp ảnh gia Buddy EleazerHơn 6.500 bức ảnh đã được các nhiếp ảnh gia từ khắp thế giới gửi về tham dự cuộc thi.

Tất cả những bức ảnh, dù đoạt giải hay không, đều ghi lại những khoảnh khắc sống động của thiên nhiên và thế giới động vật, nhằm "thúc đẩy hành động để bảo vệ và giữ gìn thiên nhiên tươi đẹp", theo đúng tiêu chí của cuộc thi.

Giải nhất được trao cho nhiếp ảnh gia người Na Uy Audun Rikardsen với bức ảnh chụp một chú chim tùng kê (grouse) đực đang "lấy le" chim mái bằng cách khoe bộ lông đuôi hoành tráng, với "hậu cảnh" là dãy núi trùng điệp phủ băng tuyết.




Bức ảnh đạt giải nhất của Audun Rikardsen

Những tác phẩm ấn tượng khác gồm ảnh chụp đảo Senja đẹp ngất ngây ở Na Uy, cảnh gấu săn cá hồi ở Nga hay bộ ba con gấu Bắc Cực ở Alaska (Mỹ) với mũi rỉ máu - không phải vì bị thương mà là do mới "chén sống" con mồi nào đó cho bữa tối.

Tổng cộng có 50 bức ảnh được trao giải và các tác phẩm này sẽ được trình diễn tại triển lãm BigPicture diễn ra tại Viện Hàn lâm Khoa học California ở San Francisco ngày 26-7 tới.

Cùng ngắm những bức ảnh ấn tượng từ cuộc thi BigPicture: Natural World Photography Competition năm nay.




Ảnh giải nhất hạng mục cảnh quan của Armand Sarlangue, chụp phần cao nhất của đảo Senja (Na Uy),
cao 650 mét so với mực nước biển




Ảnh giành chiến thắng ở hạng mục con người/thiên nhiên của nhiếp ảnh gia James Gifford chụp tại Trung tâm Senkwekwe
dành cho khỉ đột mồ côi ở Công viên quốc gia Virunga (Cộng hòa Dân chủ Congo), bắt được khoảnh khắp ấm áp
khi một chú khỉ ôm lấy người chăm sóc mình là André Bauma



Bức ảnh một con gấu nâu khổng lồ đang câu cá hồi ở Khu bảo tồn Nam Kamchatka, Nga giúp tác giả Mikhail Korostelev chiến thắng
hạng mục động vật hoang dã trên cạn



Tác giả Daniel Dietrich, lọt vào chung kết hạng mục động vật hoang dã trên cạn với bức ảnh độc đáo chụp cảnh ba chú gấu Bắc cực
đi ngang qua một đống xương cá voi trên đảo Barter ở phía bắc Alaska (Mỹ)




Một tác phẩm khác vào chung kết trong hạng mục động vật hoang dã trên cạn. Tác giả Julie Fletcher
chụp được ảnh chú gấu túi Koala dễ thương trên đảo Kangaroo ở bang Nam Úc



Tác giả Piotr Naskrecki giành chiến thắng trong hạng mục “cuộc sống có cánh” với góc chụp những con kiến
ở Công viên Quốc gia Gorongosa (Mozambique).




Jinggong Zhang vào chung kết hạng mục sinh vật thủy sinh với bức ảnh bạch tuộc ấn tượng này ở Philippines.




Ảnh chụp con kỳ nhông biển ở quần đảo Galapagos (Ecuador) này mang về giải nhất hạng mục sinh vật dưới nước
cho tác giả Pier Mane.



Bức ảnh chiến thắng hạng mục nghệ thuật tự nhiên của Chiara Salvadori, chụp vùng đồng bằng cao 3,8km
so với mực nước biển ở tây bắc Argentina.

dimanche 13 décembre 2020

Triệu chứng của đột quỵ

 Triệu chứng của đột quỵ

Dec 10, 2020 
Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng
*Hỏi: Mấy hôm nay, nhiều người xôn xao vì một danh hài được nhiều người thương mến vừa mới qua đời vì đột quỵ. Xin cho biết đột quỵ là gì? Các triệu chứng như thế nào? Nguyên nhân của đột quỵ? Phải làm gì khi bị đột quỵ?
Đột quỵ (stroke), là một tổn thương đến não, xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể. (Hình: wlvr.org)

 

-Đáp: Đột quỵ (stroke, còn gọi là tai biến mạch máu não), là một tổn thương đến não, xảy ra khi dòng máu cung cấp cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể. Não bị thiếu oxy và dinh dưỡng, các tế bào não bắt đầu chết trong vòng vài phút. Vì vậy, đột quỵ được coi là một tình huống cấp cứu y tế, cần có chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Theo tổng kết về nguyên nhân tử vong về cách nguyên nhân gây tử vong từ năm 1999-2017 của Trung Tâm Phòng Ngừa Dịch Bệnh Mỹ (CDC), mỗi năm, ở Hoa Kỳ, có khoảng 150,000 trong số 860,000 cái chết từ bệnh tim mạch, được gây ra do đột quỵ. Tử vong do đột quỵ chiếm khoảng 1/19 của tổng số các tử vong tại Hoa Kỳ, do tất cả các nguyên nhân.

 

Đột quỵ được phân loại như sau:
-Đột quỵ do thiếu máu tại chỗ: Gây ra do tắc nghẽn trong động mạch, chiếm khoảng 85% số trường hợp đột quỵ. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu, một số trường hợp đột quỵ thuộc loại này vẫn còn chưa rõ nguyên nhân. May mắn thay, các liệu pháp dự phòng có hiệu quả cho tất cả các loại đột quỵ do thiếu máu tại chỗ. Các loại đột quỵ do thiếu máu tại chỗ phổ biến là:

 

+Đột quỵ do cục máu đông: Một cục máu đông hình thành trong một động mạch ở cổ hoặc não. Những động mạch này có thể có tích tụ chất béo, gọi là các mảng bám.

 

+Đột quỵ do tắc mạch: Tắc nghẽn do các cục máu đông hình thành ở đâu đó trong cơ thể (thường là tim) và di chuyển đến não. Nguồn phổ biến thường là nhịp bất thường ở hai buồng phía trên của tim (rung tâm nhĩ), có thể làm hình thành cục máu đông.

 

-Đột quỵ do chảy máu: Loại đột quỵ này được gây ra từ sự rò rỉ hoặc vết nứt trên một động mạch não hoặc trên bề mặt não. Những vết nứt này có thể là do phình mạch (một khu vực mỏng, yếu trên thành động mạch) hoặc từ sự dị dạng của hệ thống mạch máu não. Xuất huyết có thể xuất hiện ở trong não, hoặc trong khoảng không giữa não và lớp bảo vệ bên ngoài của nó. Khoảng 15% trường hợp đột quỵ là do xuất huyết.

 

-Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA): Thường gọi là đột quỵ nhỏ (mini stroke), TIA thực chất là những giai đoạn ngắn có triệu chứng của đột quỵ, thường chỉ kéo dài vài phút. TIA được gây ra do sự giảm tạm thời dòng máu cung cấp cho một phần của não, và không gây ra tác dụng rõ rệt lâu dài. Dù vậy, cần chú ý là, TIA được coi là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ cao hơn, và cần gọi 911 hoặc vào cấp cứu ngay.

 

Triệu chứng

 

Các dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ và TIA giống nhau, và bao gồm sự xuất hiện đột ngột một hoặc nhiều triệu chứng dưới đây:
-Tê liệt cấp tính, yếu hoặc tê cứng mặt, cánh tay hoặc chân, đặc biệt là một bên của cơ thể. Nếu ta không thể nâng hai tay qua đầu cùng một lúc, hoặc nếu ta không thể cười một cách bình thường, ta có thể đang bị đột quỵ.
-Mất thăng bằng đột ngột, chóng mặt, mất phối hợp.
-Mờ mắt hoặc giảm thị lực ở một hoặc cả hai mắt đột ngột, hoặc nhìn một mà thấy hai (double vision).
-Lú lẫn đột ngột, khó nói hoặc không hiểu các câu đơn giản. Nếu ta không thể nhắc lại một câu đơn giản, ta có thể đang bị đột quỵ.
-Đau đầu (thường là tại một phần nào đó của đầu) trầm trọng (như chưa bao giờ tệ đến vậy), không giải thích được và xuất hiện nhanh; có thể kèm theo nôn mửa.

 

Nguy cơ đột quỵ sẽ cao hơn nếu thấy xuất hiệu nhiều trong các triệu chứng kể trên cùng một lúc. Tuy nhiên, có nhiều tình trạng khác có thể giống đột quỵ, và cần phải có một chuyên gia y tế xác định nguyên nhân của các triệu chứng này. Việc học cách nhận biết các dấu hiệu này là quan trọng, và nếu có thể, chú ý ngay khi chúng bắt đầu.
Mặc dù chúng có thể không gây đau và thậm chí qua đi nhanh chóng, chúng là những dấu hiệu cảnh báo rõ ràng rằng một cơn đột quỵ đã xảy ra hoặc có thể sắp xuất hiện.
Mỗi phút đều có ý nghĩa: điều trị càng sớm (lý tưởng là trong vòng 30 đến 60 phút, hay sớm hơn), nguy cơ xuất hiện tổn thương vĩnh viễn càng giảm.
Nếu thấy có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo đột quỵ nào, đi đến phòng cấp cứu hoặc gọi cho 911 ngay!

 

Tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày trong tuần có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ. (Hình: shine365.marshfieldclinic.org)

 

Các yếu tố nguy cơ
Nhiều yếu tố nguy cơ khiến một người dễ bị đột quỵ hơn. Các nguy cơ này bao gồm các yếu tố có thể kiểm soát được (những điều ta có thể thay đổi) và không thể kiểm soát được (những điều ta không thể thay đổi).
Điều đáng mừng là ta có thể phòng tránh được hơn một nửa số loại đột quỵ bằng chăm sóc y tế và thay đổi lối sống.
-Bệnh cao huyết áp: Cao huyết áp là nguyên nhân hàng đầu của đột quỵ, làm tổn thương thành động mạch và có thể làm tăng hoạt động đông máu, dẫn đến sự hình thành các cục máu đông gây đột quỵ. Do cao huyết áp có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ hai đến sáu lần, kiểm soát huyết áp giúp giảm nguy cơ đáng kể.

 

-Hút thuốc: Hút thuốc làm tăng gấp đôi nguy cơ đột quỵ. Bên cạnh việc gây hại cho phổi, hút thuốc cũng làm tổn thương thành mạch máu, làm tăng quá trình xơ cứng động mạch, khiến tim làm việc nhiều hơn và làm tăng huyết áp. Phơi nhiễm với hút thuốc thụ động cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Cần chú ý là, nếu dừng hút thuốc hôm nay, trong vòng hai đến năm năm, nguy cơ đột quỵ sẽ ngang với người chưa bao giờ hút thuốc.
-Cholesterol cao và dư cân: Cholesterol thừa có thể tích tụ trên thành động mạch và dẫn đến tắc nghẽn những mạch này. Quá cân làm quá tải toàn bộ hệ tuần hoàn và mở đường cho các yếu tố nguy cơ khác của đột quỵ, như là cao huyết áp. Lối sống ngồi yên ít vận động làm gia tăng nguy cơ. Uống các thuốc statin làm giảm cholesterol có thể giảm nguy cơ đột quỵ.
-Bệnh tiểu đường: Các vấn đề về tuần hoàn liên quan đến bệnh tiểu đường có thể tăng nguy cơ đột quỵ thậm chí là khi mức đường huyết và insulin được kiểm soát chặt chẽ. Dù sao, kiểm soát tốt bệnh và dùng các thuốc phòng ngừa đột quỵ, khi cần, và được bác sĩ kê toa, sẽ giúp giảm nguy cơ bị đột quỵ.
-Bệnh tim mạch: Có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Một yếu tố nguy cơ bổ sung là một bất thường ở tim được gọi là rung tâm nhĩ (atrial fibrilation), một loại bất thường nhịp tim đặc biệt ảnh hưởng đến trên một triệu người Mỹ. Thông thường, cả bốn buồng tim của trái tim đập theo cùng một nhịp, khoảng 60 đến 100 lần một phút. Ở người bị rung nhĩ, tâm nhĩ trái có thể đập nhanh và không kiểm soát được lên đến 400 lần một phút. Nếu không được điều trị, rung tâm nhĩ có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ từ 4 đến 6 lần. Thuốc có loãng máu và điều hòa nhịp tim thể giúp điều trị tình trạng này.
-Đột quỵ tái phát: Một người có tiền sử đột quỵ có nguy cơ cao bị một lần đột quỵ khác. Nguy cơ cao này kéo dài xấp xỉ năm năm và giảm dần theo thời gian; nguy cơ cao nhất là trong vòng vài tháng đầu tiên. Bên cạnh chú ý tới những yếu tố nguy cơ đột quỵ có thể kiểm soát được, những người trải qua đột quỵ có thể hưởng lợi từ thuốc kê đơn để giảm nguy cơ đột quỵ của mình.
-Cơn thiếu máu não thoáng qua: Bị một cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) làm tăng nguy cơ bị đột quỵ cao hơn trong tháng, thường nhất là trong hai ngày đầu. Các thuốc, bao gồm aspirin có thể được kê để giúp ngăn ngừa cơn đột quỵ trong tương lai.
-Tuổi tác: Mặc dù người trẻ tuổi có thể bị đột quỵ, nguy cơ đột quỵ tăng gấp đôi mỗi 10 năm kể từ tuổi 55.
-Giới tính: Nam giới có nguy cơ đột quỵ cao hơn một chút so với nữ giới.
-Chủng tộc: Người Mỹ da đen có nguy cơ đột quỵ cao hơn gần gấp đôi so với người da trắng.
-Tiền sử gia đình: Nguy cơ bị đột quỵ cao hơn nếu gia đình có người từng bị đột quỵ.
Bên cạnh các yếu tố nguy cơ trên, đột quỵ cũng có liên quan đến việc sử dụng rượu nhiều (đặc biệt là uống quá độ); sử dụng các thuốc bất hợp pháp và gây nghiện như cocain và methamphetamin; tăng lượng hồng cầu; đau nửa đầu kèm hoa mắt (rối loạn thị giác); thuốc tránh thai và liệu pháp thay thế hormon với estrogen.
Chưa có chứng minh nào chỉ ra có mối quan hệ trực tiếp giữa căng thẳng và nguy cơ đột quỵ.
Cũng như với nhiều tình trạng, tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày trong tuần có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ.
Điều cần nhớ nhất trong bài này là:
-Cần biết, nhớ và gọi cấp cứu ngay khi có triệu chứng đột quỵ như kể trên.
-Cố gắng để ý và kiểm soát các yếu tố nguy cơ nào kể trên, mà ta có thể kiểm soát được. Làm điều đó, lúc chưa bị đột quỵ, càng sớm càng tốt. [qd]