Cựu tướng Đức nói về quân đội hỗn loạn của Nga: "Putin không còn có thể thắng cuộc chiến này nữa."
dimanche 13 mars 2022
Cựu tướng Đức Langheld nói về quân đội hỗn loạn của Nga
samedi 12 mars 2022
Hãy Già Một Cách KHÔN NGOAN-Bs Nguyễn Ý Đức
Hãy Già Một Cách KHÔN NGOAN
Đệ nhất phu nhân Ukraine viết thư gửi thế giới kể về điều đáng sợ nhất của cuộc xung đột với Nga
đã mô tả "những bi kịch đã chứng kiến ở Ukraine"
Đệ nhất phu nhân UkrainOlenana Zelenska (Ảnh: Getty).
Đệ nhất phu nhân xinh đẹp Ukraine Đối mặt với cuộc xâm lược
đẫm máu, bà đã kiên quyết lựa chọn ở lại đất nước chiến đấu
cùng chồng và người dân Ukraine.
Ngày 9/3, đệ nhất phu nhân Ukraine Olena Zelenska đã công
bố bức thư có tựa đề "Tôi làm chứng" trên Telegram.
Trong bức thư, đệ nhất phu nhân Ukraine Olena Zelenska,
44 tuổi, viết: "Những gì xảy ra chỉ hơn một tuần trước là điều
không thể tin được.
Đất nước chúng tôi từng hòa bình, các thành phố, thị trấn và
làng mạc tràn đầy sức sống. Thế nhưng vào ngày 24/2, tất
cả chúng tôi thức dậy với thông báo về một cuộc tấn công
của Nga.
Những chiếc xe tăng vượt qua biên giới Ukraine, máy bay
tiến vào không phận, các bệ phóng tên lửa bao vây các
thành phố của chúng tôi".
Đệ nhất phu nhân Bà Olena đã mô tả những bi kịch mà bà
đã chứng kiến ở Ukraine, trong đó, theo bà, điều đáng sợ
nhất của cuộc xung đột này là tổn thất với trẻ em.
Theo bà, nhiều em bé được sinh ra trong chiến tranh, thứ
nhìn thấy đầu tiên là nóc hầm trú ẩn, hơi thở đầu tiên là bầu
không khí ngột ngạt trong lòng đất, và được chào đón bởi
những người đang sợ hãi và mắc kẹt.
Đã có hàng chục trẻ em chưa từng biết đến hòa bình trong
cuộc đời của mình.
"Bé Alice 8 tuổi thiệt mạng trên đường phố Okhtyrka, dù ông
nội đã cố tìm cách che chở cho bé. Bé Polina ở Kiev cũng
qua đời cùng bố mẹ do trúng mảnh pháo", "Arseniy, 14 tuổi,
bị bê tông vỡ rơi trúng đầu và không thể qua khỏi, bởi xe
cấp cứu không thể đưa em đến bệnh viện kịp lúc do giao
tranh quyết liệt",
phu nhân Ukraine đã kể tên những trẻ em bị thiệt mạng.
Những đứa trẻ trong hầm trú bom ở Mariupo, Ukraine, hôm 6/3. Ảnh: AP
Trong thư bà kêu gọi, "những người có quyền lực" giúp Ukraine
"đóng cửa bầu trời". Đây là đề xuất mà chồng bà, Tổng thống
Volodymyr Zelensky cũng liên tục nhắc đến trong các thông
điệp kêu gọi sự hỗ trợ của phương Tây.
Tuy nhiên, đến nay, Mỹ và NATO đều bác bỏ khả năng thiết lập
một vùng cấm bay ở Ukraine với lý do động thái này có thể
kéo theo một cuộc xung đột trực tiếp với Nga.
Vợ chồng Tổng thống Ukraine gắn bó chặt chẽ với nhau cả trong cuộc sống lẫn công việc. Ảnh IT.
Hiện không rõ nơi ở của Đệ nhất phu nhân Ukraine. Cuối tuần trước,
Tổng thống Zelensky cho hay gia đình ông vẫn ở Ukraine và Đệ nhất
phu nhân Olena cũng khẳng định lại điều này trong thư ngỏ.
Kết lại bức tâm thư, bà Zelenska viết: "Chúng ta sẽ chiến thắng
nhờ tinh thần đoàn kết. Sự đoàn kết và tình yêu dành cho Ukraine.
Tự hào Ukraine".
Bà cho rằng, Nga đã đánh giá thấp "tinh thần đoàn kết vô song"
của người dân Ukraine.
Người phụ nữ 44 tuổi, có tên thời con gái là Kiyashko, sinh ngày 5/2/1978
tại Kryvyi Rih. Bà theo học kiến trúc tại Đại học Quốc gia Kryvyi Rih
trước khi bắt đầu viết lách. Đó là nơi bà gặp ông Zelenskyy, một diễn
viên hài và còn là sinh viên luật . Có thông tin cho rằng cặp đôi trước
đây là bạn trung học nhưng họ không thân thiết cho đến khi vào
những năm đại học.
Zelenska và Zelenskyy đã hẹn hò trong 8 năm trước khi kết hôn
vào ngày 6/9/2003. Một năm sau, họ chào đón cô con gái Aleksandra,
hiện 17 tuổi. Cặp đôi cũng có một cậu con trai 9 tuổi, Kiril.
Năm 2019, bà Zelenska xuất hiện trên trang bìa của Vogue Ukraine.
Tại Ukraine, phu nhân của Tổng thống Zelensky còn được coi
là một biểu tượng thời trang.
Theo Zelenska, dù bị công chúng để mắt nhưng cặp đôi vẫn
luôn quyết tâm bảo vệ quyền riêng tư của các con. Zelenska
cũng nhấn mạnh bà quyết tâm ủng hộ chồng mình trên cương
vị đệ nhất phu nhân.
tôi hiểu chúng tôi đã gặp phải bao nhiêu vấn đề", Zelenska nói.
"Nhưng nếu tôi cố gắng nắm bắt mọi thứ, nó sẽ không hiệu quả,
vì vậy nhóm của chúng tôi quyết định tập trung vào các nhiệm
vụ cụ thể: sức khỏe trẻ em, cơ hội bình đẳng cho tất cả người
dân Ukraine và ngoại giao văn hóa".
Đệ nhất phu nhân Ukraine rất được lòng dân chúng nước này.
Bà cũng là người ủng hộ các chương trình dinh dưỡng cho
trẻ em và đấu tranh chống bạo lực gia đình,
Bà Zelenska cũng trở thành một biểu tượng thời trang và là
hình mẫu yêu thích của các nhà thiết kế Ukraine.
Bà chủ ý chọn mặc đồ của các nhà thiết kế trong nước mỗi
khi tham gia các đoàn ngoại giao ra nước ngoài.
“Tôi thấy hài lòng khi mọi người ở New York hay Paris hỏi ai
thiết kế quần áo cho tôi. Thực sự họ đã hỏi tôi như vậy. Và
không có gì thú vị khi nói tên của các thương hiệu phương
Tây vì họ đều đã biết, nhưng thật vui khi quảng bá các nhà
thiết kế Ukraine ra thế giới”,
bà nói với Vogue Ukraine năm 2019.
“Tôi thực sự tin vào sức mạnh mềm và ngoại giao văn hoá.
Điều đó rất quan trọng với Ukraine”, bà nói với Diplomatic
Courier vào tháng 9/2021.
Bà Zelenska hiện đang tích cực dùng mạng xã hội để khuyến
khích người dân Ukraine kiên cường trong giai đoạn khó khăn này.
Bà có 2,1 triệu người theo dõi trên Instagram, nơi bà chia sẻ ảnh
về các sáng kiến của mình và thời gian bên gia đình.
“Hôm nay tôi sẽ không hoảng sợ và rơi nước mắt. Tôi sẽ bình
tĩnh và tự tin. Con tôi đang nhìn vào tôi. Tôi sẽ ở bên chúng.
Ở bên chồng tôi. Và ở bên các bạn”, bà viết trên Instagram
hôm 28 tháng 2
vendredi 11 mars 2022
jeudi 10 mars 2022
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA NHỮNG QUỐC GIA GIÀU VÀ NGHÈO
SỰ KHÁC BIỆT GIỮA NHỮNG QUỐC GIA GIÀU VÀ NGHÈO
Sự khác biệt giữa những quốc gia giàu và nghèo không phải là tuổi tác của một quốc gia.Điều đó thể hiện rõ nét ở các quốc gia như Ấn độ và Ai cập, những quốc gia có trên 2.000 năm tuổi và vẫn là những quốc gia nghèo.
Mặt khác, Canada, Australia và New Zealand mới 150 năm trước là những nước tầm thường mà giờ đây đã trở thành những quốc gia giàu có và phát triển.
Sự khác biệt giữa những quốc gia giàu và nghèo cũng không phụ thuộc vào việc nguồn tài nguyên thiên nhiên mà quốc gia đó có.
Nhật Bản có diện tích chật chội, 80% là núi, không phù hợp cho sản xuất nông nghiệp hay gieo trồng nhưng Nhật bản là nền kinh tế thứ 2 trên thế giới. Đất nước giống như một nhà máy nổi bao la, nhập nguyên liệu thô từ khắp nơi trên thế giới và xuất khẩu những sản phẩm đã được chế tạo.
Một ví dụ nữa là Thụy sỹ. Thụy sỹ không trồng được coca nhưng sản xuất ra những thỏi socola tuyệt vời nhất thế giới. Trong diện tích nhỏ hẹp của mình, Thụy sỹ nuôi súc vật và gieo trồng chỉ 4 tháng trong năm, tuy nhiên, họ lại sản xuất ra những sản phẩm sữa tốt nhất. Một đất nước nhỏ bé là hình tượng của an ninh và tạo ra những ngân hàng mạnh nhất thế giới.
Những nhà điều hành từ những quốc gia giàu có, những người có dịp làm việc với các đối tác của họ từ những nước nghèo cho thấy rằng không có sự khác biệt về mặt trí tuệ. Những yếu tố về chủng tộc và màu da cũng không cho thấy có ý nghĩa nào quan trọng.
Vậy sự khác biệt là gì?
Sự khác biệt chính là thái độ của con người được hình thành qua năm tháng bởi nền giáo dục và văn hóa.
Khi chúng tôi phân tích cách cư xử của người dân của những nước giàu có và phát triển thì nhận thấy phần lớn họ tuân theo những nguyên tắc sống sau:
1. Đạo đức (như những nguyên tắc nền tảng)
2. Tính chính trực
3. Tinh thần trách nhiệm
4. Tôn trọng các luật lệ và qui định
5. Sự tôn trọng quyền của đa số công dân
6. Tình yêu đối với công việc
7. Nỗ lực tiết kiệm và đầu tư
8. Mong muốn làm việc hiệu quả
9. Tính đúng giờ
Ở những nước nghèo, chỉ một thiểu số rất nhỏ tuân theo những nguyên tắc cơ bản này trong cuộc sống hàng ngày.
Chúng ta không nghèo bởi vì chúng ta thiếu nguồn tài nguyên thiên nhiên hoặc thiên nhiên quá khắc nghiệt với chúng ta.
Chúng ta nghèo bởi vì chúng ta thiếu một thái độ đúng đắn. Chúng ta không có ý muốn tuân theo và giáo dục người khác tuân theo những nguyên tắc làm việc đó của những nước giàu có và phát triển.
CHÚNG TA NGHÈO NHƯ VẬY BỞI VÌ CHÚNG TA LUÔN MUỐN BON CHEN TRONG TỪNG SỰ VIỆC VÀ TRƯỚC BẤT CỨ AI.
CHÚNG TA NGHÈO NHƯ VẬY LÀ BỞI VÌ CHÚNG TA THẢN NHIÊN NÓI “MẶC KỆ NÓ” KHI NHÌN THẤY MỘT ĐIỀU SAI TRÁI XẢY RA.
Nếu bạn không chuyển tiếp bài viết này, chẳng có gì sẽ xảy ra với bạn cả. Con vật yêu quí của bạn cũng không vì thế mà sẽ chết. Bạn cũng sẽ không vì thế mà bị đuổi việc cũng như gặp vận rủi, hay bạn cũng không vì thế mà trở nên đau ốm.
Nhưng nếu bạn yêu ĐẤT NƯỚC của mình…
Hãy thử và truyền bá thông điệp này sao cho thật nhiều người có thể suy nghĩ về điều đó và THAY ĐỔI.
(Sưu tầm)
Cần làm gì để sống sót khi nước Mỹ bị tấn công nguyên tử?
Cần làm gì để sống sót khi nước Mỹ bị tấn công nguyên tử?
mercredi 9 mars 2022
Những điều tiếc nuối khi biết mình sắp chết (Bronnie Ware)
Tác giả Bronnie Ware là một nhạc sĩ sáng tác, từng là y tá chuyên điều trị người sắp chết. Đây là những bệnh nhân biết mình không qua được, không muốn chữa trị nữa mà về nhà chờ ngày ra đi vĩnh viễn. Trong những ngày đó, cô Ware tới chăm sóc họ, cho họ uống thuốc, và họ trò chuyện với cô. Cô nói, “Họ trưởng thành rất nhiều khi họ phải đối mặt với cái chết của mình.” Khi cô hỏi họ có gì tiếc nuối không, một số câu trả lời cứ trở lại mãi. Dưới đây là 5 câu thường nghe nhất. Cô Ware hiện đã viết thêm thành một quyển sách mang tên “THE TOP FIVE REGRETS OF THE DYING,” nhà xuất bản Balboa Press, có bán trên Amazon.com.
Vũ Quí Hạo Nhiên
***
2. “Tôi ước gì tôi đừng đi làm nhiều quá như vậy.”
Cô Ware nói gần như bệnh nhân phái nam nào cũng nói vậy. Các ông ấy do quá quan tâm việc làm, đã lỡ mất thời em bé hay thiếu niên của các con, lỡ mất tình bạn với người bạn đường. Phụ nữ cũng nuối tiếc như vậy nhưng ở thế hệ các bệnh nhân của cô Ware, số phụ nữ đi làm thường không nhiều. Còn đàn ông, thì “tất cả nuối tiếc đã phí đi quá nhiều phần của cuộc đời cho cuộc chạy đường trường vì sự nghiệp.”
3. “Tôi ước gì tôi có can đảm bày tỏ cảm xúc.”
Nhiều người cố nén cảm xúc để không bị đụng chạm. Kết quả là cuộc đời của họ bị đè nén. Có người còn vì thế mà bị bệnh.
4. “Tôi ước gì tôi giữ liên lạc được với bạn bè.”
Nhiều người không thực sự biết giá trị của tình bạn cũ cho tới những tuần cuối đời và nhiều khi không còn kịp tìm lại bạn cũ nữa. Đời sống bận bịu, ai cũng có lúc bỏ bê bè bạn. Nhưng khi người ta biết mình sắp chết, người ta trước tiên hết lo sắp xếp vấn đề tài sản đâu ra đấy, nhưng nhiều khi họ muốn sắp xếp để giúp đỡ những người họ quan tâm.
Rồi họ lại quá yếu, quá mệt, không làm được việc này. Đến cuối đời, cái còn lại chỉ là bạn bè và người thân là quan trọng.
5. “Tôi ước gì tôi cho phép mình được hạnh phúc hơn.”
Điều đáng ngạc nhiên là rất nhiều người nói lên điều này. Nhiều người phải đến lúc gần ra đi mới thấy là hạnh phúc là một chọn lựa. Nhiều người cứ sống và làm theo thói quen, để quên đi mất mình có quyền thay đổi hết để tìm đến hạnh phúc.
Đến lúc nằm trên giường bệnh, nhiều người lúc đó mới thấy chuyện người khác nghĩ gì, chê bai gì, là chuyện không quan trọng gì hết. Họ chỉ muốn được vui, được cười, được hạnh phúc.
***
Bronnie Ware
mardi 8 mars 2022
Mua "nhà" di động trên biển
Du thuyền này dự ⱪiến bắt đầu chuyến hành trình đầu tiên ⱪéo dài 1.000 ngày qua sáu châu ʟục vào cuối năm 2024, trung bình ở mỗi cảng từ ba đến năm ngày.
Đối với nhiều người yêu thích du thuyền, được định cư trên một con tàu ʟà điều mà họ mơ ước, nhưng ước mơ này có phần ⱪhá xa xỉ. Dù các chuyến du ngoạn thế giới dài hạn đã trở nên phổ biến hơn, tuy nhiên, những trải nghiệm như vậy có xu hướng đi ⱪèm với một mức giá rất cao, do đó ⱪhông nhiều người có ⱪhả năng ʟên tàu dù rất yêu thích cuộc sống trên biển.
Nhưng một “cộng đồng dân cư trên biển” mới có tên ʟà Storylines đang hy vọng sẽ thay đổi điều đó bằng cách cung cấp chỗ ở trên một con tàu du ʟịch trong thời gian dài hoặc thậm chí vĩnh viễn, với giá cả hợp ʟý hơn.
Dự định ra mắt vào năm 2024, Storylines cung cấp các căn phòng từ một đến bốn phòng ngủ đầy đủ tiện nghi, cùng với căn studio và penthouse hai tầng, trên con tàu sắp ra mắt của mình, với giá ⱪhởi điểm 400.000 USD và ʟên đến 8 triệu USD, tùy theo thuê hay mua.
Những căn phòng trên du thuyền này có thể được sở hữu vĩnh viễn, bên cạnh đó, Storylines cũng cung cấp các hợp đồng thuê 12 hoặc 24 năm nhưng chỉ có số ʟượng hạn chế.
Theo nhà sáng ʟập ⱪiêm CEO Alister Punton, nhiều căn trong tổng số 547 căn đã được bán và các căn đang trên đà bán hết vào cuối năm 2022.
Du thuyền MV Narrative của Storylines sẽ mang đến cho cư dân một “lối sống du mục” trong ⱪhi họ ʟàm việc hoặc thư giãn trên biển. Con tàu được trang bị bến du thuyền, chợ nông sản và thậm chí ʟà trường học trên tàu.
Con tàu được thiết ⱪế để có 20 quán ăn và quầy bar, một nhà máy bia nhỏ và ba hồ bơi, cũng như thư viện đủ chứa 10.000 cuốn sách, rạp chiếu phim, trung tâm chăm sóc sức ⱪhỏe hiện đại, sân chơi bowling và trang trại vườn thủy canh năng ʟượng mặt trời.
MV Narrative dự định bắt đầu chuyến hành trình đầu tiên ⱪéo dài 1.000 ngày qua sáu châu ʟục vào cuối năm 2024, trung bình con tàu ở mỗi cảng từ ba đến năm ngày.
Ngoài các điểm dừng theo ʟịch trình, hàng tháng cũng sẽ có một số ngày “cư dân ʟựa chọn”, ⱪhi những người trên tàu có thể chọn cảng đến.
Punton cho biết những người có hợp đồng thuê sẽ nhận được quyền sử dụng trong một thời hạn nhất định cho đến hết tuổi thọ của con tàu – 12 hoặc 24 năm.
“Với việc mua hoàn toàn căn phòng, cư dân nhận được điều ⱪhoản sử dụng vĩnh viễn, có nghĩa ʟà họ có thể chuyển đến một nơi ở mới trên một con tàu trong tương ʟai mà ⱪhông cần mua thêm, ⱪhiến đây ʟà một ⱪhoản đầu tư dài hạn”, Punton giải thích rằng những ngôi nhà có thể được cho thuê hoặc bán “giống như bất ⱪỳ ⱪhoản đầu tư bất động sản nào ⱪhác.” Theo Punton, một phần phí hàng năm của cư dân sẽ được chuyển thành quỹ cho mục đích này.
Ngoài giá mua hoặc thuê, cư dân sẽ phải trả một ⱪhoản “phí sinh hoạt”, dao động từ $65,000 đến $200,000 cho mỗi căn hàng năm và bao gồm các chi phí như thực phẩm và bảo trì.
Mặc dù con số này chắc chắn sẽ ⱪhông phải phù hợp đối với tất cả mọi người, nhưng các ⱪhoản phí này ʟà thấp hơn đáng ⱪể so với các ⱪhu phức hợp nổi ⱪhác như The World, nơi có giá bắt đầu từ 2 triệu USD và cao nhất ʟà 15 triệu USD, với phí hàng năm ⱪhông được tiết ʟộ.
Punton cho biết thêm: “Sau ⱪhi thanh toán phí, bạn có thể an tâm cất ví hoặc thẻ tín dụng của mình đi.”
Mặc dù du ʟịch biển từ ʟâu đã gắn ʟiền với thế hệ cũ, điều này đã thay đổi trong những năm gần đây, với ngày càng nhiều người trẻ tuổi bị thu hút vào cuộc sống trên biển. Theo Punton, độ tuổi của những người đã đặt cọc rất đa dạng và rất nhiều gia đình đang tham gia, trong đó nhiều người ở độ tuổi 30, 40. Các chuyên gia trẻ, trong bối cảnh đại dịch, đã nhận ra rằng giờ đây họ có thể “làm việc từ bất cứ đâu”, Punton nói.
Để phục vụ những gia đình có trẻ εm, Storylines cung cấp một chương trình giáo dục đầy đủ, cũng như nhiều ⱪhông gian dành cho giáo dục. Trên tàu cũng sẽ có đội nhân viên y tế, bao gồm bác sĩ, y tá và nhà vật ʟý trị ʟiệu, cùng với nhà thuốc và bưu điện.
Chủ sở hữu có thể tự do mời ⱪhách ʟên tàu và có tùy chọn cho thuê chỗ ở của họ ⱪhi ⱪhông sử dụng.
Tác động môi trường ʟà một chủ đề nóng trong những năm gần đây, và Punton nhấn mạnh rằng con tàu đang được thiết ⱪế để giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường, chẳng hạn như hệ thống thủy canh 500m2 chạy bằng năng ʟượng mặt trời trên tàu sẽ tạo ra một số thực phẩm được sử dụng trên tàu, cũng như các công nghệ biến chất thải thành năng ʟượng.
Tàu MV Narrative sắp ra mắt của Storylines hiện đang được xây dựng ở Croatia với sức chứa tối đa hơn 1.300 hành ⱪhách.
Theo Punton, nhóm ʟiên tục thăm hỏi ý ⱪiến những người đã mua căn phòng về các ⱪế hoạch thiết ⱪế, cũng như các cơ sở trên tàu, để đảm bảo rằng họ hài ʟòng với ⱪết quả cuối cùng.
Ông giải thích: “Bởi vì cuối cùng con tàu thực sự ʟà của họ. Họ ʟà những người sẽ sống trong đó, và nó cần được thiết ⱪế dành cho họ.”
Bạn có thể thăm viếng thiết ⱪế mẫu của MV Narrative trên website của Storylines.
Lão hóa với sức khỏe nhận thức tốt
Lão hóa gây ra những thay đổi não rất lớn từ người này sang người khác. Nhìn chung, nếu nghiên cứu khoa học cho thấy sự suy giảm nhất định về khả năng nhận thức theo tuổi tác, điều này không có nghĩa là tất cả các chức năng kém hiệu quả hơn, cũng như hoạt động hàng ngày của chúng ta sẽ bị xáo trộn.
Sự suy giảm nhận thức này liên quan đến những thay đổi mà quá trình lão hóa tạo ra trên hệ thần kinh về cấu trúc và hóa học của nó. Tuy nhiên, bây giờ chúng ta biết rằng bộ não vẫn giữ được tính dẻo của nó trong suốt cuộc đời, tức là nó vẫn tiếp tục thích nghi.
Bạn có thể mong đợi những thay đổi bình thường nào khi già đi?
Cùng với những thay đổi xảy ra trong não của chúng ta theo tuổi tác là những thay đổi khác nhau trong nhận thức của chúng ta. Đây được định nghĩa là tập hợp các chức năng tinh thần cho phép chúng ta nhận thức, phân tích và hiểu thông tin xung quanh chúng ta.
Đầu tiên, khi chúng ta già đi, không có gì lạ khi nhận thấy tốc độ xử lý thông tin của chúng ta bị chậm lại. Điều này gây ra sự chậm chạp trong suy nghĩ của chúng ta và trong một số hành động. Thứ hai, tốc độ chú ý cũng giảm dần theo tuổi tác. Do đó, sẽ khó khăn hơn trong những năm qua để chú ý đến thông tin cụ thể, không bị phân tâm, làm nhiều việc một lúc và tập trung trong thời gian dài. Thứ ba, trí nhớ có thể suy giảm theo tuổi tác, bao gồm việc ghi nhớ những điều mới hoặc ghi nhớ những điều gần đây. Điều này một phần là do khi mọi người già đi, họ ít sử dụng các chiến lược tốt hơn để ghi nhớ (ví dụ: tổ chức thông tin, tạo ra hình ảnh trong đầu chúng ta, lặp lại, tạo kết nối với những gì chúng ta đã biết, v.v.). Do đó, thông tin được xử lý ít sâu hơn, điều này làm cho nó ít khác biệt hơn trong bộ nhớ.
Tuy nhiên, đây là những thay đổi nhận thức lành tính và bình thường theo lứa tuổi. Mặt khác, có thể xảy ra rằng khi chúng ta già đi, não trải qua những biến đổi dẫn đến cái được gọi là rối loạn nhận thức. Rối loạn nhận thức thể hiện sự rối loạn chức năng của não bộ, hay nói cách khác là sự suy giảm các năng lực trí tuệ trước đây. Những rối loạn nhận thức này có thể có những nguyên nhân khác nhau và cường độ khác nhau. Chúng có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều chức năng, chẳng hạn như sự chú ý, sự tập trung, trí nhớ, ngôn ngữ, lập kế hoạch, v.v.
Các yếu tố rủi ro
Có những yếu tố khác nhau khiến chúng ta có nguy cơ phát triển chứng suy giảm nhận thức khi chúng ta già đi. Những yếu tố này được gọi là yếu tố nguy cơ, nghĩa là chúng không gây ra rối loạn nhận thức theo một cách nào đó, nhưng chúng có liên quan rõ ràng với chúng. Một số yếu tố này có thể được kiểm soát, những yếu tố khác không thể. Để làm ví dụ, chúng tôi trình bày dưới đây các yếu tố nguy cơ liên quan cụ thể đến bệnh Alzheimer , loại rối loạn thoái hóa thần kinh được nghiên cứu nhiều nhất.
Các yếu tố nguy cơ của bệnh Alzheimer (AD):
- tuổi
Đây là yếu tố rủi ro chính. Vì vậy, càng lớn tuổi, tỷ lệ mắc AD càng cao. Cụ thể, căn bệnh này thường xuất hiện nhiều nhất sau 65 tuổi. Từ độ tuổi này, nguy cơ mất trí nhớ tăng gấp đôi sau mỗi năm năm.
- giới tính
Số phụ nữ mắc bệnh AD nhiều gấp đôi nam giới, một phần là do tuổi thọ của họ cao hơn.
- Yếu tố di truyền
Có hai loại ảnh hưởng di truyền chính đối với AD. Mặt khác, một tỷ lệ rất nhỏ (khoảng 5%) người mắc bệnh biểu hiện dạng “gia đình” của bệnh. Dạng này là kết quả của các đột biến của một số gen gây ra bệnh, được truyền theo cách di truyền. Những người có dạng này trẻ hơn rất nhiều, ví dụ ở độ tuổi 40 hoặc 50. Mặt khác, hình thức phổ biến nhất cho đến nay là hình thức “lẻ tẻ”. Dạng này, xảy ra muộn hơn nhiều, cũng có thể liên quan đến tiền sử gia đình, nhưng theo một cách ít rõ ràng hơn nhiều. Trong những trường hợp này, có người thân (cha mẹ, anh, chị, em ruột) mắc bệnh lần lượt làm tăng nguy cơ phát triển bệnh, nhưng theo cách ít trực tiếp hơn.
- Hội chứng Down
Nhiều người mắc hội chứng Down (tam nhiễm thể 21) phát triển các thay đổi não đặc trưng của AD khi họ già đi.
- Bệnh tim mạch
Các yếu tố nguy cơ liên quan đến các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, thừa cholesterol, đái tháo đường, một số bệnh tim mạch, hút thuốc, béo phì, lười vận động,… cũng là những yếu tố nguy cơ gây AD. Những yếu tố này, nếu không được kiểm soát tốt trong những năm 40 hoặc 50, thậm chí có thể liên quan đến sự phát triển của AD vài thập kỷ sau đó.
- Chấn thương đầu
Chấn thương đầu được coi là yếu tố dễ dẫn đến AD, liên quan đến những thay đổi não mà chúng gây ra.
- Trình độ học vấn thấp
Những người có trình độ học vấn dưới 12 năm dường như có nhiều khả năng phát triển AD hơn những người có trình độ học vấn cao hơn. Do đó, kích thích não liên quan đến việc đi học sẽ có tác dụng bảo vệ não. Nó sẽ làm trì hoãn sự xuất hiện của các vấn đề về trí nhớ, bởi vì việc học ở trường khiến não bộ có khả năng bù đắp tốt hơn nếu tổn thương xảy ra. Tương tự, trình độ học vấn thấp thường liên quan đến các yếu tố có hại khác như lối sống kém lành mạnh.
Các yếu tố bảo vệ
Mặc dù chúng ta có ít khả năng kiểm soát một số yếu tố nguy cơ này, nhưng vẫn có thể giảm thiểu các mối đe dọa đối với sức khỏe nhận thức của chúng ta bằng cách áp dụng các thói quen lối sống lành mạnh.
Trong số những thứ khác, trong suốt cuộc đời của chúng ta, trình độ học vấn và nhu cầu công việc của chúng ta cũng ảnh hưởng đến bộ não của chúng ta bằng cách cho phép xây dựng dự trữ nhận thức với sự tích lũy của nhiều năm. Dự trữ nhận thức là khả năng của não để bù đắp cho những thiệt hại có thể xảy ra. Dự trữ này càng cao, càng có khả năng trì hoãn sự khởi phát của các dấu hiệu của một căn bệnh có thể ảnh hưởng đến trí nhớ.
Trong phần sau, bạn sẽ tìm thấy các gợi ý phòng ngừa liên quan đến các yếu tố nguy cơ chính gây rối loạn nhận thức và cách trì hoãn tác động của lão hóa, tất cả đều dựa trên nghiên cứu khoa học.
Phòng ngừa: làm thế nào để duy trì khả năng nhận thức tốt?
- Thể dục
Hoạt động thể chất giúp chúng ta có sức khỏe tổng quát và tim mạch tốt hơn, giảm căng thẳng và tăng lượng máu cung cấp cho não. Chủ yếu là tập thể dục nhịp điệu (ví dụ: đi bộ, đạp xe, bơi lội, khiêu vũ, v.v.), ba lần một tuần, rất tốt cho quá trình oxy hóa não. Nó cũng đã được chứng minh rằng những người thực hành hoạt động aerobic thường xuyên cải thiện kết quả của họ trong các bài kiểm tra nhận thức nhất định. Tập thể dục thường xuyên, càng nhiều càng tốt. Thông qua một hoạt động mà bạn yêu thích và bắt đầu ở cấp độ mà bạn có thể tiếp cận được. Cần lưu ý rằng những người có một tình trạng bệnh cụ thể hoặc các yếu tố nguy cơ nhất định nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện một chương trình tập thể dục.
- Giữ gìn sức khoẻ
Duy trì theo dõi y tế thường xuyên, điều trị đúng các yếu tố nguy cơ tim mạch, không hút thuốc, duy trì cân nặng hợp lý, bảo vệ đầu bằng mũ bảo hiểm trong các hoạt động cần thiết để tránh chấn động là những yếu tố quyết định tất cả. Ngoài ra, theo tuổi tác, chúng ta thường dùng thuốc nhiều hơn. Tuy nhiên, các cơ quan chuyển hóa và đào thải các loại thuốc này chậm hơn, vì vậy bạn phải cẩn thận với liều lượng. Một số loại thuốc ngủ (thuộc họ benzodiazepine như Ativan) có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, gây buồn ngủ và giảm sự tỉnh táo. Mặt khác, các loại thuốc khác rất cần thiết để kiểm soát các bệnh là yếu tố nguy cơ gây rối loạn nhận thức: thuốc điều trị bệnh tiểu đường,
- Ăn tốt
Một chế độ ăn uống đa dạng và lành mạnh cung cấp dinh dưỡng tốt cho não bộ, trong khi thiếu hụt một số loại vitamin có thể làm suy giảm trí nhớ (ví dụ như thiếu B12, axit folic). Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và đa dạng, ưu tiên cá, trái cây và rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo tốt, v.v. Đảm bảo ăn các loại thực phẩm có đặc tính chống oxy hóa, chứa vitamin B-complex và omega 3 (quả mọng nhỏ màu đỏ hoặc xanh, rau xanh đậm, nghệ, tỏi, hạt vừng, trái cây họ citrine, các loại đậu, cá nhiều dầu - cá hồi, cá mòi, cá trích, cá thu, ô liu, các loại hạt khác nhau, v.v.). Đối với rượu, uống quá nhiều rượu có thể làm giảm trí nhớ do làm tổn thương não, bằng cách làm rối loạn cảm giác thèm ăn và cản trở sự hấp thụ các vitamin thiết yếu. Mặt khác, uống rượu vang đỏ vừa phải (chứ không phải rượu trắng hoặc rượu khác) có vẻ có lợi, bởi tác dụng chống oxy hóa và bảo vệ chống lại nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Bạn có thể tham khảoTrang web Éduc'alcool để biết thêm thông tin về số lượng đồ uống được phép.
- Ngủ
Giấc ngủ bao gồm 5 giai đoạn, một trong số đó, được gọi là giấc ngủ nghịch thường, cho phép tổng hợp và củng cố việc học. Khi giấc ngủ bị xáo trộn hoặc giảm đi, khó khăn có thể xảy ra. Ngoài ra, khi chúng ta mệt mỏi, khả năng chú ý bị suy giảm và điều này ảnh hưởng đến trí nhớ. Do đó, tầm quan trọng của việc ngủ ngon và tham khảo ý kiến nếu khó khăn xuất hiện và kéo dài.
- Giao lưu
Duy trì liên kết thường xuyên với những người trong mạng xã hội của chúng ta sẽ kích thích não bộ và bảo vệ nó khỏi sự suy giảm nhận thức. Các hoạt động xã hội như chia sẻ bữa ăn, sở thích, đi chơi, thảo luận, hỗ trợ lối sống năng động, cải thiện chất lượng cuộc sống, nâng cao lòng tự trọng, ngăn ngừa sự cô lập, giảm căng thẳng và nguy cơ trầm cảm.
- Tham gia vào các hoạt động kích thích trí tuệ
Hoạt động trí tuệ có thể dẫn đến những tác động tích cực đến nhận thức của chúng ta. Giữ cho bộ não của bạn được kích thích bởi những sở thích khác nhau. Không có hoạt động nào được ưu tiên hơn những người khác. Ý tưởng là rèn luyện trí óc của bạn bằng cách thay đổi các sở thích, theo sở thích của bạn. Đọc sách, trò chơi trên bàn hoặc chơi bài, câu đố, thực hành nghệ thuật, học một ngôn ngữ hoặc nhạc cụ, tình nguyện, nấu ăn, làm vườn, Tự làm, đan lát, duyệt internet, các hoạt động văn hóa như bảo tàng, buổi biểu diễn, buổi hòa nhạc, đều là những động cơ thúc đẩy dự trữ nhận thức và duy trì não và nhận thức hoạt động tốt. Về phần mềm đào tạo, hay "thể dục dụng cụ", dữ liệu khoa học cho thấy rất ít lợi ích khi sử dụng chúng. Các tác động thường tồn tại trong thời gian ngắn và không bao quát được đối với các hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
- Duy trì sức khỏe cảm xúc tốt
Khi chúng ta già đi, não trở nên dễ bị tổn thương hơn trước tác động của các hormone căng thẳng do cơ thể sản xuất. Một trong những kích thích tố gây căng thẳng, cortisol, có thể phá vỡ trí nhớ nếu nó được sản xuất một cách mạnh mẽ và mãn tính. Nói chung, lo lắng và trầm cảm làm giảm khả năng tập trung và việc thực hiện các chiến lược cần thiết để ghi nhớ tốt.
Chúng ta đừng để bị căng thẳng và hành động để giảm bớt căng thẳng của chúng ta! Sử dụng những cách để giúp chúng ta quản lý cảm xúc của mình sẽ được đền đáp. Có một số kỹ thuật thư giãn hoặc hoạt động thư giãn dễ áp dụng: thở bằng bụng, hình ảnh có hướng dẫn, thư giãn cơ, thiền, nghe nhạc nhẹ, tắm nước nóng, v.v. Hơn nữa, nếu bạn bị lo lắng hoặc trầm cảm, điều cần thiết là phải tham khảo ý kiến để được giúp đỡ và điều trị.
Cuối cùng, nghiên cứu cho thấy rằng kỳ vọng của chúng ta và nhận thức về khả năng của chúng ta có tác động thực sự đến nhận thức của chúng ta. Do đó, một thái độ tích cực và tự tin có nhiều khả năng dẫn đến hiệu quả nhận thức tốt hơn.
Phần kết luận
Quá trình lão hóa là một phần của cuộc sống và nó ảnh hưởng không nhỏ đến cơ thể chúng ta, bao gồm cả bộ não của chúng ta. Tuy nhiên, mặc dù một số chức năng giảm dần theo tuổi tác, những chức năng khác vẫn còn nguyên vẹn và thậm chí có thể hưởng lợi từ việc tích lũy kinh nghiệm. Mặc dù chúng ta không thể ngăn chặn hoàn toàn sự tấn công của một căn bệnh, nhưng chúng ta vẫn có những công cụ trong tầm tay để giúp não bộ của chúng ta già đi. Nếu, như chúng tôi đã nói trong phần giới thiệu, lão hóa liên quan đến những thay đổi, chúng ta có thể nói thêm rằng lão hóa tốt có nghĩa là thích nghi với những thay đổi này và phát triển những cách làm mới.
Văn bản được trình bày ở trên là kết quả của một dự án phòng ngừa, phổ biến và phổ biến thông tin cho người cao tuổi, được thực hiện tại Institut universalitaire en santé maladie de Montréal .
Anh Tuấn sưu tầm