Phóng sự
Lễ tưởng niệm 30/4/2022 tại Montréal
Hải Phong - Bích Ngọc
Lễ tưởng niệm 30/4 năm nay có đủ 3 yếu tố:
Thiên thời, Địa lợi, Nhân hòa. Này nhé:
- Thiên thời: ngày 30/4 năm nay nhằm ngày
thứ bảy, quá lý tưởng cho đồng bào tham dự. Ngay từ mấy tuần trước, Ký tôi ngày
đêm cứ khấn khứa, hết khấn Trời Đất, lại khấn Phật, khấn Chúa, xin cho đến ngày
30/4 đừng mưa dầm dề đường trơn ướt tiêu điều thì chúng con buồn lắm. Ấy
thế mà linh! Buổi sáng mai hôm ấy, trời xanh xanh bao la, nắng tưng bừng chiếu
trên khắp nẻo đường Montréal hoa lệ, đem lại phấn chấn cho bao người khi nhìn
thấy Cờ Vàng thiêng liêng tung bay trong gió.
- Địa
lợi: Lễ tưởng niệm ngày Quốc hận lần thứ 47, được tổ chức hàng năm (trừ 2 năm
gián đoạn do đại dịch Covid) bởi Hội Bảo vệ Di sản Việt Nam tại đài Tưởng niệm
Tử sỹ Quân lực VNCH và Đồng bào Vượt biên Tử nạn, tọa lạc trong khuôn viên xinh
đẹp của nghĩa trang Le Repos St François d’Assise tại Montréal. Bên cạnh tượng
đài Tử sỹ là tượng đài của Cố Tổng thống Ngô Đình Diệm cũng rất trang nghiêm, được
trang trí bằng những bó hoa mỹ thuật. Sau mùa đông dài tuyết phủ, hôm nay,
khuôn viên đã được dọn sạch sẽ, tượng đài uy nghiêm chiếu bóng trên nền cỏ
xanh, xe đậu san sát hai bên lối đi vào nơi làm lễ.
- Nhân hòa: sau 2 năm dài bị giam lỏng
trong nhà, đồng bào chúng ta đã nao nức, đông đủ tụ họp nơi đây từ 10h00 sáng, ngoài
các bậc cao niên, chúng tôi còn thấy sự hiện diện của rất nhiều giới trẻ, trong
những tà áo dài, bay bay trong nắng sớm. Ai nấy gặp nhau mừng rỡ thăm hỏi, trò
chuyện.
Một điểm đáng khen là Ban Tổ Chức
("BTC") đã khai mạc đúng 11h00 sáng như ghi trong chương trình. Trong
lời chào mừng, chị Cấn Thị Bích Ngọc đã bày tỏ lòng tri ân đến BTC và quan
khách. Trong số những quan khách tham dự, chúng tôi nhận thấy sự hiện diện của nhiều vị cựu chủ tịch CĐNGQG, các cố vấn, nhiều đại diện Hội đoàn và Tôn giáo.
Chị Bích Ngọc cũng bày tỏ lòng hoài niệm sâu
sắc về một ngày đen tối của đất nước, ngày mà một thể chế dân chủ đã bị thay thế
bởi một chế độ độc tài luôn đặt quyền lợi của đảng lên trên quyền lợi của người
dân và tiền đồ của dân tộc, dẫn đến sự suy thoái của các giá trị nhân bản, đạo
đức truyền thống. Nỗi hoài niệm đó, giờ đây, hơn bao giờ hết đã gây biết bao cảm
xúc cho chúng ta khi 47 năm sau, lịch sử lại tái diễn với cuộc chiến khốc liệt
và bi hùng tại Ukraine. Và trùng hợp sao, cả hai cuộc chiến 1975-2022, ở hai
nơi khác nhau trên thế giới, đều gây nên bởi 2 nhà cầm quyền Cộng Sản, một lần
nữa lại chứng minh rằng chủ nghĩa CS là một chủ nghĩa khát máu, hung tàn. Chúng
ta, những người dân khao khát Tự do, biết làm gì hơn là gửi lời cầu nguyện đến
cho đất nước và dân tộc Ukraine hiền hòa và dũng cảm sớm thoát khỏi cảnh máu đổ
thịt rơi, gia đình ly tán, như biết bao gia đình chúng ta cách đây 47 năm.
Mở đầu chương trình là phần rước Quân Kỳ trang nghiêm và
hùng tráng, do Gia Đình Mũ Đỏ với phần đảm trách của
ông Hội trưởng Lê Quang Tiến. Tiếp đến là lễ
chào Quốc kỳ và phút mặc niệm. Vị niên trưởng của Gia Đình Mũ Đỏ,
đại tá Nguyễn Thu Lương, Trưởng Lữ Đoàn 2 Nhảy Dù một thời ngang dọc
chiến đấu oai phong vẫn luôn hiện diện cùng Gia Đình Mũ Đỏ Montréal ngày
Quốc Hận tại Tượng Đài Tưởng Niệm, tuy tuổi đã cao.
Các chị và các cháu trẻ đã tiếp nối chương trình với phần Nghi lễ Dâng
hoa, tri ân các chiến sỹ VNCH, các anh hùng vị quốc vong thân và tưởng niệm các
đồng bào tử nạn trên đường tìm tự do, làm tăng phần long trọng của buổi lễ và
gây nhiều cảm xúc cho quan khách.
Chị Bích Ngọc, sau đó đã giới thiệu ông Ngô Anh Võ, Hội trưởng Hội Bảo vệ
Di sản VN, có đôi lời chào mừng quan khách. Nhân dịp này, ông đã nhắc lại những
thủ đoạn trả thù và cướp đoạt của nhà cầm quyền CS sau khi cưỡng chế miền Nam,
điển hình là hơn triệu người bị giam giữ trong các trại tù cải tạo. Ông cũng nhắc
lại những cuộc thảm sát tàn nhẫn của CSVN dịp Tết Mậu thân năm 1968 thưở nào,
khiến ta không khỏi liên tưởng đến những cuộc dội bom tàn khốc của Nga vào đất
nước tươi đẹp Ukraine khiến cả thế giới phẫn nộ.
Kế đó, mặc dù
phái đoàn của CĐNVQC-Montréal đã bất ngờ đến tham dự vào phút
cuối, nhưng BTC đã sắp xếp để cô chủ tịch Nguyễn Ngọc Nga lên phát
biểu cảm tưởng. Là người trưởng thành nơi xứ người, cô tâm sự: Cô đã
tìm hiểu về lịch sử VN và vô cùng xúc động trước những thảm họa
và nhục nhã gây ra bởi CSVN mà đồng bào phải gánh chịu. Với
cương vị chủ tịch CĐNVQG cô khẳng định Ban chấp hành CĐNVQG-Montréal
luôn cương quyết chống lại chế độ CS dưới mọi bình diện.
Phần nghi lễ sau
đó được mở đầu với phần đọc Văn tế do ông Lê Khắc Nghị đảm trách. Ai mà không cảm
xúc hoài niệm đến các anh hùng tử sỹ vị quốc vong thân…
Hồn phách hiển linh, về đây chứng giám…
Nhớ những lính xưa…bao mùa ly loạn,
Gối đất nằm sương…Chiến trường u hiểm!
Đánh giặc ngày đêm, giữ gìn non biển,
Giữ gìn từng tấc đất ông cha,
Chính các anh…những người lính Cộng Hòa,
Đem máu đỏ thắm tô cờ Tổ Quốc!
Giữa cái lành lạnh của buổi đầu xuân, trong
khung cảnh nghĩa trang im vắng, lời Văn tế làm Ký tôi nhát gan không khỏi nổi
gai ốc, tưởng tượng đến những oan hồn linh hiển đang phảng phất đâu đây!
Sau đó, Linh mục Jean-Pierre Lê An Khang,
trong bộ quân phục của binh chủng Mũ đỏ, oai phong và thân thiện, đã tiếp nối
phần cầu nguyện theo nghi thức tôn giáo cho tất cả các hương linh nạn nhân của
CSVN. Cha Khang đã chia sẻ những khắc khoải về tội ác của CSVN và tương lai của
đất nước. Tiếp đó, Cha đã chủ trì phần đọc kinh cùng với các tín đồ Công Giáo để
cầu xin ơn trên ban phước lành cho dân tộc VN sớm thoát khỏi ách nạn CS để có
được đời sống tự do, dân chủ. Cha cũng không quên vinh danh những chiến sỹ can
trường:
Thà chọn chết hiển vinh hơn sống
nhục
Sống vì dân cho đến phút sau
cùng
Chết vì nước thơm lừng gương tuẫn tiết…
Phần cầu nguyện theo nghi thức Phật giáo đã
được Đại đức Thích Quảng Tiến chủ tọa một cách trang trọng. Cầu mong các hương
linh chiến sỹ, cùng đồng bào tử nạn sẽ nhận được những lời cầu nguyện trang
nghiêm này, sớm rũ bỏ được tất cả các oán hờn, thương đau, hầu được giải thoát
nơi cõi vĩnh hằng.
Cuối cùng, là phần Quan khách lần lượt lên
thắp hương tưởng niệm, tri ân những người nằm xuống để gìn giữ cho chúng ta có
được cuộc sống an bình. Trong lúc đó thì các anh Mai Xuân Phú, Phan Thế Hậu đã
lần lượt xướng danh các vị Quân, Cán chính đã tuẫn tiết trong tháng Tư đen 1975
như Thiếu tướng Phạm Văn
phú, Thiếu tướng Nguyễn Khoa Nam, Chuẩn tướng Lê Văn Hưng, Chuẩn tướng
Lê Nguyên Vỹ, Chuẩn tướng Trần Văn Hai, Đại tá Hồ Ngọc Cẩn, Trung tá
Nguyễn Văn Long và còn nhiều người nữa. Chị Bích Ngọc cũng ngỏ lời tri ân đến các quân
nhân, các sĩ quan còn tại thế. Nhiều vị đã phải chịu hàng chục năm
đọa đày trong ngục tù CS, trong khi đó thì gia đình các vị phải chịu
đựng bao bất công khổ nhọc. Thời gian có trôi đi nhưng các vị luôn mãi
mãi giữ được sĩ khí của người anh hùng, các vị đã làm tròn bổn
phận của người trai thời loạn.
Đâu đây, trong số các bác, các anh chị đang
xếp hàng lần lượt chờ đến phiên mình lên niệm hương, Ký tôi nghe được tiếng xầm
xì to nhỏ của một bác : "mình chẳng biết có ai về chứng kiến
không, nhưng thôi, vẫn cứ thắp nén hương cho ấm lòng Chiến sỹ!". Nghe
mà đến ngậm ngùi. Chỉ ước mong sao chính nghĩa sẽ thắng hung tàn, toàn
dân Việt sẽ biến đau thương thành hành động, biến ngày Quốc hận
thành ngày quật khởi, lật đổ chế độ độc tài
ngõ hầu xây dựng lại một đất nước VN dân chủ, giàu mạnh, nhân bản. Với
sự hiện diện của nhiều khuôn mặt trẻ đầy nhiệt huyết trong ngày Quốc hận, chúng
ta không khỏi bừng lên một tia hy vọng, lo gì trong đám xuân xanh ấy, biết
đâu có hàng ngàn, hàng vạn tâm hồn đang hướng về quê cha đất tổ, mong một ngày đem
Cờ vàng xây đắp lại Quê hương? Cầu xin :
Hồn thiêng Sông núi độ trì,
Ngày về quê mẹ, Hoàng kỳ tung bay…
Trước khi bế mạc, BTC đã xin lỗi vì trong bối
cảnh đại dịch Corona, đã không ước lượng được số quan khách tham dự, do đó nhiều
đồng bào đã không có ghế ngồi. Và
một lần
nữa, BTC đã cảm tạ sự hiện diện và giúp đỡ của quý đông đảo đồng hương; Gia
đình Mũ đỏ, Hội Rồng Vàng, Hội cựu Học sinh Quốc gia Nghĩa tử, và sự tham gia
đông đảo của các Hội đoàn, các thiện nguyện viên đã đóng góp công, của để buổi
lễ thêm phần viên mãn; cũng như quí bác, quí chị đã thức đêm để đóng góp vào tiệc
trà thân mật sau buổi Tưởng niệm.
Ngoài
ra, cùng ngày 30/4 năm nay, lúc 13h30, Hội Hưng Việt (Viêt Héritage
Renaissance), với sự hỗ trợ của Quỹ Tương trợ và Xây dựng Việt Nam, cũng đã tổ
chức buổi Lễ Thượng kỳ 30/4/2022 tại công viên Atholstan, thành phố Mont-Royal,
nơi đặt Tượng đài Thuyền nhân và Tri ân Canada, với sự hiện diện của Thị trưởng
Peter J. Malouf. Tiếp theo, là buổi ra mắt phim Bóng Quá Khứ, đã đạt được nhiều
giải thưởng quốc tế tại New York, Dallas, Chicago, Toronto, Vancouver. Được biết
phim nói về cảnh thuyền nhân, được cô Trần Thanh Tâm của chương trình VietLive
tại Toronto đạo diễn. Trong phần chiếu phim, còn có phần phụ diễn ca nhạc chủ đề
Thuyền Viễn Xứ.
Rất tiếc,
vì vấn đề giờ giấc khá khít khao giữa 2 chương trình, Ký tôi đã không có dịp
tham dự chương trình buổi chiều này, nên không có chi tiết để tường trình cùng
quí độc giả.
Chúng tôi hy vọng bài phóng sự ngắn gọn đem
lại cho quí độc giả trên toàn cõi Canada biết đến sự đóng góp nhỏ nhoi của cộng
đồng Montréal trong ngày trọng đại của đất nước, một ngày đã in sâu trong lòng
bao người con Việt sống tha hương.
Hải Phong - Bích Ngọc